Tắt đèn

??????>?? ??
?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????`` ????bjbj{P{P .?:
:
?_??????????????* D?????n ?*??????????)?)?)?)?)?)?)$k+h?-:?)u???????)????o*?)?)?)?`?????)?)??)?)?)???)??`X%0??
?F%N?)?)?*0?*?) .?) .?)?) .??)???)??????)?)?)????*????n n n ??n n n ???z& ??????????
T?c ph?m "T?t 
?n" c?a Ng? T?t T? (to?n t?p) Ch?
?
ng 1B?t 
?u t? g? g?y m?t ti?ng, tr?u b? l?c t?c k?o th? c?y 
?n 
o?n 
?
?ng ph?a trong 
i?m tu?n.M?i ng?y, gi? ?y, nh?ng con v?t n?y ci
ng nh?
nh?ng ng?
?i c? c?y, vai b?a kia, 
? l?n l?
?t 
i m? ra ru?ng l?m vi?c cho ch?. H?m nay, v? c?ng l?ng ch?
a m?, ch?ng ph?i chia qu?ng 
?ng r?i r?c ? hai v? 
?
?ng, gi?ng nh?
m?t li
phu c? ch? 
?n nh?ng ?ng quan l?n.D?
?i b?ng t?i c?a r?ng tre um t?m, ti?ng tr?u th? ph? ph?, ti?ng b? 
?p 
u?i 
en 
?t, xen v?i ti?ng ng?
?i kh?c kh?ng kh?ng.C?nh t?
?ng 
i?m tu?n th?nh l?nh hi?n ra trong ?nh l?a l?p l?e c?a chi?c m?i r?
m b? th?i. C?nh d?y s?o, gi?o ng? nghi?ng d?ng ? gi?p t?
?ng, m?t li
tu?n-phu l? nh? ng?i tr?n l?p chi?u qu?n qu?o. C? ng?
?i ph? ph? th?i m?i. C? ng?
?i v? v? m?i thu?c v? ch?a tay ch? 
?n 
i?u 
?m. C? ng?
?i h? mi?ng ng?p d?i. C? ng?
?i dang hai tay d?i m?t. Ci
ng c? ng?
?i c?n g?i 
?u tr?n c?i mi?ng hi?u s?ng tr?u, ng?nh m?t v?o v?ch m? ng?y.C?i 
i?u c?y v? c?i 
?m l?a b? n
m, s?u ng?
?i chuy?n tay, chi?u 
i, chi?u l?i 
? v?i ba v?ng, ?nh l?a l?i t?t, trong 
i?m ch? c?n ti?ng n?i chuy?n r?m r?m.G? g?y gi?c. Tr?i s?ng m?-m?.Tr?u b?, con 
?ng, con n?m, thi nhau quai hai h?m r
ng nhai tr?u su?ng v? nh? ra nh?ng c?c n?
?c b?t to b?ng c?i tr?ng.Th? c?y kh?p l?
?t d?ng b?p c?y, vai c?y l?m gh? ng?i, c?ng nhau b?n t?n b?ng qu?
v? chuy?n s?
u thu?.Nh?ng con ch?o b?o ch?o cho?t h?t tr?n ng?n tre, nh?
mu?n h?a l?i kh?c ca r?o r?t - m? ng?
?i qu? v?n g?i l? kh?c  v?y c?, c? c?i - c?a m?y con ch?o m?o 
?u tr?n c?nh xoan, 
on 
? ch?o v? t?
?
i 
?p c?a c?nh tr?i bu?i s?ng.Trong c?ng v?n 
?ng ch?t. Tu?n-phu l?i l?n l?
?t th?i m?i h?t thu?c l?o.- ?ng tr?
?
ng ?
i, ?ng l?m ?
n m? c?ng cho t?i 
?nh tr?u ra 
?ng. M?i ng?y b?y gi? t?i 
? c?y 
?
?c ba s?o ru?ng r?i. H?m nay, b?y gi? c?n nhong nh?ng ? 
?y... Ph?ng ch?ng t? gi? 
?n tr?
a, c?y sao cho xong c?i ru?ng m?u hai? Th?i ?ng l?m ph?c, l?m 
?c... Sau ti?ng n
n n? c?a anh ch?ng c?c m?ch, vai v?c c?y, tay c?m th?ng tr?u, tr?
?
ng tu?n qu?ng c?i 
i?u c?y xu?ng 
?t, th? n?t kh?i thu?c trong mi?ng, r?i gi?
?
ng 
?i m?t say thu?c l? 
?:- Nay ch?ng xong th? mai! ?ng l? 
? b?o thu? c?n thi?u nhi?u, kh?ng cho m?t con tr?u, b? n?o ra 
?ng h?t th?y...- Th?
a ?ng, ?ng ch? t?i n?ng t?nh l?m kia! ?ng ?y 
? d?n bu?i nay t?i ph?i c?y cho xong ru?ng ?y, n?u kh?ng xong, 
?n tr?
a v? 
n c?
m, ?ng ?y m?ng nh?
t?t n?
?c v? n?i nh?
m?c c?
m ra... Ch? t?i c? mu?n v?t v? v?o m?nh l?m g?? V? l?i, ?ng l? sai tu?n 
?ng c?ng, c?t 
? b?t tr?u, b?t b? c?a nh?ng ng?
?i thi?u thu? kia ch?! ?ng ch? t?i n?p thu? 
? t? h?m qua r?i, xin ?ng m? c?ng cho t?i!...Tr?
?
ng tu?n nh
n m?t:- T?i kh?ng ph?i t?c bi?u, kh?ng ph?i ph?n thu, bi?t 
?ch 
?u ?ng ch? anh n?p thu? r?i hay ch?
a n?p. B?y gi? m? c?ng cho anh, ch?c n?a ?ng l? ?ng ?y ch?i cha t?i l?n, anh c? nghe h? t?i kh?ng?Anh ch?ng c?c m?ch l?i th?i 
?nh tr?u g?ng c?y l?i xu?ng, 
? nh?
?ng khu 
?t tr?
?c 
i?m cho ng?
?i kh?c v?c b?a v? 
u?i tr?u l?n.- Ng?
?i ta c?t b? tr?u c?a nh?, ?ng ch?ng cho th? ch?. 
?y t?i, tr?u thu?... 
?ng hai m?t bu?i 
?p, ?ng ?. Xin ?ng l?
?ng t?nh m? ng? c?ng cho t?i ra 
?ng, k?o tr?
a qu? m?t r?i.Ng?
?i ?y n?i tuy thi?t-tha, tr?
?
ng tu?n ch? 
?p l?i b?ng c?i l?c 
?u:- N?u tr?
a qu? th? b?a lu?n 
?n chi?u. Tr?u thu? s? g?!- Th? 
?
?c th? c?n g? n?i truy?n g? n?a! C?a m?t 
?ng ti?n, ai 
? cho m?nh ?p n? 
?n chi?u! Ch? 
?n non tr?
a, ?ng ch? c? tr?u cho thu? 
? ra t?n ru?ng th?o vai tr?u m? d?t tr?u v?, mu?n b?a th?m m?t n?a 
?
?ng n?a, ng?
?i ta ci
ng kh?ng cho, ?ng ?. Th?i! M?a l?m 
n, ?ng ngh)
l?i...!- T?i ch?ng ngh)
l?i, ngh)

i g? c?! B? t?i s?ng l?i, b?o t?i m? c?i c?ng n?y b?y gi?, t?i ci
ng xin ch?u, 
?ng n?i anh...Ng?
?i ?y l?i v?c b?a, 
?
a tr?u tr? l?i ch? ci
v?i c?i s?c m?t th?u th?u.M?t tr?i ng?p ngh? m?t li
y, mu?n nh?m v?o 
i?m. Tu?n phi?n l? t? v?c s?o, c?p chi?u, 
eo hi?u 
i v?. Trong 
i?m ch? c?n tr?
?
ng tu?n du?i g?i ki?u g?ng b?a, ng?i tr?n chi?c chi?u 
i?m nh?ng tro m?i, b? 
i?u, 
?c su?t m?y t?n 
?n em ? l?i canh ng?y.Xa xa n?o trong 
?nh, m?t h?i m? c? th?t d?i, ti?p lu?n 
?n tr?ng ngi
li?n n?n 
? ba h?i ch?n ti?ng.Nh?
c? v? kinh ng?c v? nh?ng th? hi?u l?nh d? d?i, m?y con tr?u b? 
ang n?m c?ng queo tr?n 
?
?ng, 
?ng th?i l?p ng?p 
?ng d?y.- M? cha ch?ng n?! H?m nay v?n ch?
a 
?ng thu?, ch?ng n? 
?nh 
? t?i v? cho ai? 
?
?c! C? b?
?ng 
i, ?ng th? b?t h?t tr?u b?! B?n r?o!... Ti?ng ch?i om s?m nh?
gi?c m?y ch?c c?p m?t ng?
ng?n c?a b?n c?y 
?u ph?i nghi?ng v? ph?a 
?nh. ?ng l? n?ch c?p cu?n s?, m?t tay c?m g?y song, m?t tay x?ch 
?i ?ng qu?n m?ng l?n, v?a 
i ra ph?a 
i?m tu?n v?a th?t m?ng nh?ng ng?
?i ch?m thu?.
? n
m h?m nay, ngh)
a l? sau khi b?i b? tr?nh ph? 
? giao v? v?i m?t ch?  y , l? tr?
?ng 
?ng X? ng?y n?o ci
ng v?t v? v? thu?.
?u ti?n h?n c?n cho m? 
i rao. R?i 
?n t?c bi?u, ph?n thu 
i h?i. R?i 
?n 
?y t? c?a h?n 
?
a 
?y t? ch?nh-t?ng 
i th?c t?ng ng?
?i. Trong n
m ng?y nay, ng?y n?o ci
ng v?y, m? c?, tr?ng th?c li?n h?i, hi?u ?c, hi?u s?ng th?i inh ?i. Su?t t? s?ng s?m cho 
?n t?i m?t, trong l?ng l?c n?o ci
ng nh?

?m 
?nh c?
?p. B?y gi? 
? g?n 
?n ng?y 
? thu?, c?ng vi?c c?ng g?p. H?m qua h?n 
? l?n ph?, xin v?i ?ng ph? ph?i cho m?t ng?
?i cai l? v? hai ng?
?i l?nh c?
v? l?ng 
? tr?ng tr? nh?ng k? b?
?ng b?nh. Nh? c? c?i th?n th? ?y, h?n m?i ch?i r?a, th?t m?ng kh?p l?ng cho oai.Th? c?y v? tu?n phu 
?u bi?t c?i h?ch d?ch c?a ?ng l?, ai n?y ch? 
?p l?i nh?ng c?u ch?i ch?m ch?i l?p b?ng s? n?n im.Tr?u, b? nhi?u con v?y tai nh?
mu?n ch?o m?t ng?
?i ch?c vi?c ch
m ch? ph?n s? trong khi ng?
?i ?y qua tr?
?c m?t ch?ng.B?
?c l?n s?n 
i?m, l? tr?
?ng qu
ng t?ch cu?n s? xu?ng b?n, gi?
tay ch? v?o m?t m?y t?n 
?n em:- Hi?u kh?ng th?i, 
? l?m s? b? ch?ng m?y ??M?t h?i c?i tu tu 
?ng th?i n?i l?n, hi?u s?ng xen v?i hi?u ?c c? theo 
?ng l?nh c?a  nh?t l? chi tr?
?ng .
?p hai b?n ch?n v?o nhau, gii
cho s?ch b?i, r?i co ch?n l?n ng?i v?o chi?u, l? tr?
?ng v? lu?n l?y c?i 
i?u c?y v? sai tu?n phu l?y 
?m, th?i l?a.M?y anh th? c?y c?a nh?ng 
i?n ch? 
? n?p 
? thu?, b?o d?n ti?n 
?n tr?
?c m?t ?ng l?:- Th?
a ?ng, tr?
a l?m r?i! Xin ?ng cho tu?n m? c?ng 
? ch?ng t?i 
?nh tr?u 
i c?y!...- Thong th?! H?y 
?ng 
?y! C?y 
? n?ng b?ng thu? c?a nh? n?
?c ??V?a n?i, l? tr?
?ng v?a gi?t m?i thu?c v?o 
i?u, h?t lu?n m?t x?p ba 
i?u. Kh?i thu?c theo hai l? mi
i tu?n ra nh?
hai ng? voi, l? tr?
?ng d?ng d?c:- Tr?
?
ng tu?n, anh b?o n? m? c?ng ra. Nh? n?o 
? thu? th? cho tr?u b? ra 
?ng. C?n nh? n?o thi?u th? b?t tr?u b? 
i?u c? v? 
?nh cho t?i, 
? t?i li?u cho ch?ng n?!Sau m?t ti?ng d? c?a tr?
?
ng tu?n, m?y t?n 
?n em loay hoay th?o n?m, r?t then c?ng. R?i c?ng 
?ng cho?i ch?n ch?o, c? l?y h?t s?c c?a l?c 
i?n, h? k?o m?i m?i 
?
?c hai b?c c?nh lim b? s?t xu?ng g?ch v? c?i c?ng 
? m?n nhi?u qu?. L? tr?
?ng 
?ng l?n m? s? x?
?ng t?n nh?ng ng?
?i 
? thu? cho tr?
?
ng tu?n nghe. ?
?c ch?ng m?
?
i con tr?u b? 
?
?c 
i v?i b?n th? c?y c?ng ra ngo?i c?ng. C?n 
? hai ch?c con n?a 
?u ph?i v?ng l?nh ?ng l?, theo g?t tr?
?
ng tu?n v? tu?n phu li
l?
?t k?o v?o s?n 
?nh, ch? khi ph?i ch?u t?i thay cho ch?Ch?
?
ng 2M? c? tr?n c?t 
?nh l? h? mi?ng nh?n nh?ng c?y d?i gi?n d?. Tr?ng c?i d?
?i x? 
?nh l?i l? m?t ch?u nh?ng c?i n?n phi
ph?ng. V?a d?t h?i vang c?a nh?ng ti?ng m?, ti?ng tr?ng b? nh?ng li
y tre ng
n c?n ph?i l?t tr? l?i, L? tr?
?ng li?ng d?i tr?ng xu?ng s?n 
?nh v? qu?t m?t c?ch a d?ng ra ph?t:- T? s?ng 
?n gi? v?n ch?
a 
em chi?u ra tr?i, th? cha n? ng?i v?o 
?u? ? c?i th?ng M?i l?o th?t! Xong thu? r?i ?ng t?ng c?...M? M?i ? ph?a sau 
?nh l?ch th?ch ?m m?y chi?c chi?u 
?t l?n s?n 
?nh:- B?m ?ng h?m qua ?ng d?n b? n? nh? con s?ng nay ph?i 
i ch? s?m...- Tr?i ra! R?i 
i g?i c?c ?ng ph?n vi?c 
?n 
?y... K?nh d?nh, k?nh d?nh! B? ng?
?i ta 
?y m? h?m n?o ci
ng b?t ng?
?i ta ph?i m?i... Ch?ng qua vi?c l? vi?c l?ng, ch? vi?c ri?ng nh? ai!.. Ng?y mai m? kh?ng 
? thu?, th? ?ng khai h?t ra cho, th? xem th?ng n?o ng?i t??
?ng sau c? ti?ng l?o x?o:- L?m g? m? g?t g?ng d? th? ?ng L?? B? ch?u b?n 
i mang c?
m th? c?y, t?i ph?i n?u ch?n n?i c?m cho con l?n s? n? 
n. V? n? m?i 
?, s? b? 
?i th? n? m?t s?a, r?i con n? x?u. B?i th? t?i m?i ch?m ra m?t ch?t, ch? c? k?nh d?nh g? 
?u?Nh?ng c?u ph?n tr?n tha thi?t k?o d?i t? ngo?i 
?
?ng v?o 
?n gi?t 
?nh. Th? qu? nhanh nh?u b?
?c l?n th?m 
?nh v?i c?i tr?p s?
n 
en b? v? n?p ? s?
?n tay ph?i. L? tr?
?ng v?i v?ng n?i ch?a:- T?i n?i l? n?i ng?
?i kh?c kia! Ch? ?ng... nh? neo, l?m vi?c, t?i c? tr?ch g? ?ng 
?u... K?a c?c ?ng ?y 
? ra c? k?a!Ch?
?ng b? ?m ?ng s? v? m?t t?p s? 
i 
?u m?t b?n 
? h?
n m?
?i ng?
?i : Th?
k? l?ng kh
n x?p v?o c?nh tay, Ph? l? qu?n ?o th?m tr?n c?. Ch?nh h?i v?t ?o the b?n vai, n
m s?u ?ng k? c?u v? t?c bi?u l?t x?t k?o 
?i gu?c g? 
? m?n h?t g?t. C? b?n l?t 
?t ti?n t? x?m gi?a v?o 
?nh. Ai n?y tr?t gu?c c?m tay, nh?y l?n s?n 
?nh, 
?t gu?c v?o d?
?i g?m chi?u r?i ng?i l?n tr?n.Con v? th?ng M?i cung k?nh 
? len b?n c?nh c?t 
?nh m?t c?i 
i?u 
?n 
?ng trong m?t chi?c b?t g? 
?nh 
ai b?ng l?t v? c?i m?i r?
m d?i ch?ng m?t s?i. Hai 
?a con n? k? k?ch khi?ng l?n ch? 
? n?i n?
?c ch? kh? m?i n?u, kh?i 
?
?
ng b?c l?n nghi ng?t v? ch?ng b?t 
?n s?
n b?ng nh?ng c?u n?
?c ch?.Ch?nh h?i v?a kh?
i m?o n?i v? chuy?n thu? th? ng?
?i nh? L? tr?
?ng l? m? b?
ng m?t b? khay 
?n thu?c phi?n r?
?c Ch?nh t?ng t? n?o x?m d?
?i 
i l?n. ?ng cai l? v? hai ?ng l?nh c?
h? t?ng c? Ch?nh v?o tr?
?c c?a 
?nh. trong 
?m 
?ng m?i ng?
?i m?t c?u:- C? 
? ra!- L?y c?.- Xin m?i c? l?n tr?n.Ch?nh t?ng khoan thai b? gi?y, b?
?c qua m?t gi?y chi?u d?
?i, 
? l?i m?t chi?u hai h?ng d?u ch?n 
?y c?t b?i, r?i v?t v?o ng?i l?n chi?c chi?u tr?n c?ng. B? khay 
?n t? tay ng?
?i nh? L? tr?
?ng sang tay cai l?, l?n n?m l?m b?n v?i quan trong h?ng t?ng .Ngay t? s?ng s?m, c? Ch?nh 
? c? 
i?m t?m 
? v?i ch?c 
i?u ? nh? L? tr?
?ng, cho n?n c? r?t t?nh t?o. Nghi?m ngh?, c? l?n gi?ng k? c?:- C?c ?ng ch?c vi?c l?ng n?y th?t l?
?i qu?. H?m nay m? thu? c?n thi?u be thi?u b?t, ch?
a thu 
?
?c m?t n?a b?i ch?! T?i h?n t? gi? 
?n t?i ph?i thu cho 
?. N?u kh?ng 
?, s?ng mai t?i ph?i tr?nh quan.L? tr?
?ng 
?n:- V?ng! Xin c? th?c gi?c 
i cho! Ch? m?y h?m nay c?c ?ng ?y c? ? ra 
?, ch?ng ?ng n?o ch?u ra mi?ng ra ti?ng.. th? ph?ng ai n? n?p cho?M?i ng?
?i 
?u im l?ng. Kh?ng ph?i s? c?u d?a n?t c?a Ch?nh t?ng L? tr?
?ng, h? c?n m?i nh?n ra c?ng 
?nh.Th?ng M?i k)
u k?t tr?n vai chi?c 
?n g?nh treo hai chi?c quang. Gi?ng tr?
?c l? m?t xanh v?a gan v?a ph?i, v?a ti?t 
? tr?n r? l?ng. 
?ng sau th? m?t th?ng th?t l?n.L?ng th?ng ? ngo?i ti?n v?o, n? 
?t quang g?nh xu?ng s?n 
?nh, v? m?i ?ng L? ra xem.- B?m ?ng, h?m nay th?t 
?t, t?t c? h?t s?u 
?ng r?
?i.?ng Ch?nh h?i, ?ng th? qu? v? nhi?u ?ng kh?c c?ng 
? x? ra. Ai n?y 
?u bi?u m?i ch? 
?t, Ch?nh t?ng n?m trong gi?a 
?nh n?i ra:- 
?t v?i r? ch?ng qua ci
ng c?a m?y 
?a ph? canh, c?c ?ng c? m?t g? 
?u! Th?i 
? cho n? 
em v? l?m 
i, tr?
a l?m r?i!Th?ng M?i m?ng r? l?i c?t quang g?nh l?n vai. L? tr?
?ng d?n theo:- Ph?i 
?nh m?i m?m m?t b?t ti?t canh, m?y nh?!R?i m?i ng?
?i c?ng l?n s?n 
?nh, b?t 
?u nh?ng tay v?o vi?c.L? tr?
?ng qu
ng cu?n s? 
i?n ra chi?u v? b?o th?
k?:- ?ng 
?c cho c?c ?ng kia t?nh, xem r?ng ch? n?o bao nhi?u... r?i bi?n ghi v?o m?nh gi?y. T?nh nh?ng ch? ch?
a n?p 
?ng n?o ?y th?i.Th? qu? m? tr?p l?y ra c?i b?n t?nh, c?i b?t ch? v? m?t t? gi?y t?y, r?i 
?
a b?n t?nh cho ?ng L? c?u:- ?ng t?nh ta, t?i t?nh t?y, r?i c?ng kh?p l?i, h? hai 
?ng m? kh?ng sai nhau l? 
?ng.M?t ng?
?i 
?n b? r?n r?n b?
?c v?o s?n 
?nh v?i m?t chu?i ti?n chinh trong tay:- L?y c? Ch?nh, l?i c?c c? a...B?n b?n 
?n, m?t c?u l?nh c?
ng?ng c? l?n qu?t:- L?m g? m? 
?n h?m nay m?i 
em n?p thu?? L?i c?n v?c nh?ng kh?i 
?nh ra 
?y! Ai l?y cho?L? tr?
?ng g?t 
i:- Ng?
?i nh? t?i 
?y... c?c ?ng t?nh gi?m, xem c?a b? ?y c? bao nhi?u ru?ng t?t c?.Th?
k? gi? s? 
?c:- Nguy?n Th? Q?i 
i?n d)
h? : nh?t s? 
?ng B?c x? b?y s?o ch?n th?
?c, nh?t s? 
?ng C? x? s?u s?o ba th?
?c hai th?n...L? c?u v?a g?y con to?n l?ch t?ch v?a nh?m:- Nh?t ngi
nh?
ngi
, nh? ngi
nh?t th?p chi, tam ngi
nh?t th?p ngi
...Th? qu? ch
m ch? 
? hai con m?t v?o m?nh gi?y t?y d?
?i ng?n b?t ch?. M?t h?i sau, Th?
k? 
?c h?t, L? c?u h?i:- C? ph?i ba m?u b?n s?o n
m th?
?c ba th?n hay kh?ng?Th? qu? 
?p:- Kh?ng bi?t. B?y gi? t?i m?i t?nh. C?ng b?ng t?nh t?y v?n ch?m h?
n t?nh t? ?ng bi?t th?.Th? Q?i n?i theo:- V?ng, ?ng th? t?nh k? ch? Ru?ng nh? ch?u c? 
?u m? 
?
?c ba m?u!M?t h?i n?a, th? qu? h? h?c v?i c?y b?t ch?, r?i ng?ng 
?u l?n m?ng Th? Qu?:- B? n?i l?! B?n m?u hai ru?ng c? th?y, sao d?m b?o kh?ng 
?
?c ba m?u!Th? Q?i th? s?ng, th? ch?t:- Ch?u c? 
n gian th? tr?i kh?ng ch?ng! Th?t qu? ru?ng c?a nh? ch?u ch? c? hai m?u b?y s?o...L? c?u, Th? qu? c?ng s? l?i d?n Th? Qu?. Ng?
?i 
?n b? ?y nh?t 
?nh kh?ng ch?u. C?i b?n t?nh v? c?y b?t ch? ph?i l?m vi?c th?m nhi?u l?n n?a.Ch?nh t?ng s?t ru?t, gi?c L? tr?
?ng:- Ai t?nh c? t?nh, ai 
i 
?c c? 
i 
?c. Ch? x?m nhau ? c? 
?y, th? 
?n t?t ci
ng kh?ng th? thu xong thu?!L? tr?
?ng l?y l?m ph?i, li?n sai m?y t?n gia nh?n 
i 
?
a c?c ?ng l?, l?nh c?

?y t? Ch?nh t?ng v?o kh?p nh?ng nh? 
inh c?ng v? d?n:- 
?a n?o ch?
a c? s?
u hay ch?
a c? thu? th? c? tr?i c? n? l?i v? 
i?u ra 
?y, 
? t?i cho ch?ng m?t m?.M? l?i th?c, tr?ng l?i gi?c, t? v? l?i inh ?i th?i l?n.?nh n?ng b?t r?t chi?u 
?n n?a s?n 
?nh. M?y con tr?u, b? v?n n?m g? l?
ng d?
?i nh?ng g?c g?o, g?c 
a, h?
i th? trong c? h?ng k?o ra h?ng h?c.Ch?
?
ng 3 N?p nh? tranh l?n c?n n?p d?
?i r?ng tre l? ng?, l?ng l? ?p l?y khu 
?t d? th?nh v? k?n 
?o n?u trong m?t con x?m cu?i l?ng 
?ng x?, 
?ng xa ng? l?i, c? th? l?m v?i n?
i nh?t l?n hay ch?a tro, 
? l? nh? c?a Nguy?n V
n D?u.V?i t?m cao v?a x? m?t th?nh, gi?y m?i hi?n c?
?m c?
?p nh?m ra ven th?nh, lu?n lu?n ph?t k? ra v?o b?ng nh?ng c?i c?c b?
?
u 
?u cho?ng ?c, n?u h? qu?n kh?ng c?i 
?u.V?i l?p r?u xanh 
i?m nh?ng l? tre v?ng ?a v? nh?ng c? g?u ph?t ph?
, c?i s?n 
?t r?ng b?ng 
?
?ng b?a, l? ch? v?t ch?n ch? sen v?t ch?n ng?
?i, v?a l?m 
?
?ng 
i, v?a l?m khu v?c ho?n xung , ph?ng b? nh?ng l?c m?
a r?o, 
?t ? ch?n th?nh kh?i l? v?o th?m v? c?a.Bao nhi?u b? ph?n c?n c? c?a m?t gia 
?nh, 
?u 
?
?c thu c? v?o trong nh?.Nh? c?t theo l?i ki?n tr?c ph? th?ng c?a c?c c?, to?n th? g?m c? m?t ch?i v? hai gian.Gian 
?u l? bu?ng.B?c m?nh r?ch m?p l?
?t th?
?t r? ngo?i c?a bu?ng, ci
ng nh?
b?c ph?n nan n?a s?ng s?ng ch?n ngang l?ng nh?, 
?u h?t s?c gi? cho trong bu?ng c? v? b? m?t. Tr?i l?i, nh?ng khe h? ? c?nh c?a v? nh?
ng l? th?ng ? ch?n ph?n l?i c?ng ra ? ph? s?ng, nh?
mu?n khai r?ng : ngo?i chi?c gi?
?ng tre g?y gi?t, k? gi?p b?c b?a, trong n?y c? m?t chum m?, v?i h?n, chen nhau 
?ng b?n c?nh 
?ng 
?t hang chu?t.
?i v?i bu?ng, ?y l? b?p 
un, c?nh t?
?ng l?i c?ng b? b?n.D?
?i t?ng m?y ch?i th?p h?p, nh?ng lu?ng ?nh s?ng xanh t?a, th?ng th?ng k?o th?ng t? n?c 
?n n?n, c? hun cho kh? nh?ng ch? 
?m qua m?
a d?t.C?nh b? c?i giong ?m ?
?t, 
o?n vung s?t mi?ng h?nh h?ch n?m ng?a trong nh?ng c?i r? tre, nh?
mu?n c?
?i v?i li
m?u 
?t th?
nh?n, l?ng l?c l
n nghi?ng l
n ng?a.Tr?n b?i tro tr?u tanh b?nh, ngu?i l?nh, m?y h?n g?ch v? ch?u 
?u v?o nhau, nghi?ng m?nh n?m theo th? ch?n v?c, 
?
?
ng ch? 
?n l?c 
?i n?i.K? 
? 
?n b?n th?.Chi?c ng?
?ng tre u?n l?
ng g? g? 
? l?y m?t 
? tre, d?ng d?c 
?ng ra h?nh ch? m?n v? h? v? cho m?t m? nan tre l?nh ph?nh long b?t, gi?
?ng th? gi?ng nh?
c?i ch?n 
?ng b?t. l?
l?ng g?c gi?a kho?ng c?t c?a b?p v? bu?ng.T? gi?y xanh l?nh l?ng ph? ngo?i v?ch 
?t t? r?ng nh? m?i c? tang.Nh?
ng m? m?ng nh?n ch?ng ch?t qu?n tr?n 
?m ch?n h?
?ng l?
th?
, l?i l?m ch?ng cho m?t th?i gian kh? l?u, ch? nh?n kh?ng h? c?ng l?. R?i ? gi?a nh?, chi?c chi?u r?ch th?ng x?c x?ch ph? tr?n t?m ph?n long 
inh.R?i ? d?
?i ph?n, m?y con ch? con 
?i 
n, 
ng ?ng k?u kh?ng d?t ti?ng.V? ? ngo?i hi?n, quang, g?nh, li?m, h?i sen, v?i ?o y?m, ?o, v?y, qu?n, l?i th?i r? su?t m?y gian ru?i.Trong tay b?ng 
?a con g?i hai tu?i, ch? D?u th?
th?n ng?i tr?n chi?c ch?ng long nan. C?i nhanh nh?u c?a 
?i m?t s?c ng?t, c?i sinh s?n c?a c?p m?i 
? t?
?
i, c?i m?n m?ng c?a n?
?c da 
en gi?n v? c?i nu?t n? c?a ng?
?i 
?n b? hai m?
?
i b?n tu?i, v?n kh?ng 
?nh 
? nh?ng c?i lo phi?n bu?n b? trong 
?y tim. N?t m?t r?u r?u, ch? im l?ng nh?n s? ngoan ngo?n c?a hai 
?a con nh?.C?i T? v? th?ng D?n, 
?
?
ng h? h?c b?i 
?ng r? khoai, t?m nh?ng c? m?p, c? gi?y, b? v?o trong r?. Ch?ng n? m?ng reo h? h?ng khi th?y m?t c? nguy?n l?nh, v? ch?ng n? c?i c? l?u nh?u khi l?c m?i ch?ng 
?
?c g? c?.M?t tr?i g?n 
?n 
?nh 
?u.?nh n?ng xuy?n qua li
y tre chi?u xu?ng tr?
?c th?m khoang c?a.
?ng sau g? g?y te te.N?c b?p l?ng gi?ng ng?n kh?i b?c l?n nghi ng?t.Th?ng D?n v?i b? m?t th?u th?u, b? 
?ng r? khoai 
?ng d?y l?ng b?ng:- Nh?t m?i t? s?ng 
?n gi? m?i 
?
?c ba m?u khoai ranh! Con kh?ng ph?i t?i m? b?i n?a. U 
i mua g?o mau l?n! H?ng x?m n?u c?
m tr?
a r?i, nh? ta v?n ch?
a 
n c?
m s?ng! Ch?ng con 
?i qu?!Ng? con m?t c?ch 
au 
?n, ch? D?u ng?t ng?o:- Con h?y c? nh?t th?m v?i ch?c m?u n?a, r?i ch? n? lu?c cho 
n, ch? u l?m g? c? ti?n 
?ng g?o?Th?ng b? ph?ng ph?u:- H?m qua v? h?m kia u b?n hai g?nh khoai lang 
?
?c n
m h?o m?... 
? ti?u g? 
?u!V?a n?i n? v?a tung t
ng ch?y 
?n c?nh m?, toan l?n d?i y?m c?a m?. C?i T? th? th? khuy?n em:- Ti?n b?n khoai c?n ph?i 
? d?nh 
?ng s?
u cho ?ng L? ch?? D? 
?
?c 
em m? mua g?o 
?y h?n? Em c? 
?i th? h?y 
n t?m c? khoai s?ng v?y!C?u n?i ngh)
a l? c?a con b? b?y tu?i, h?nh nh?
c? m?t s?c m?nh th?n b?, khi?n cho ch? D?u hai h?ng n?
?c m?t ch?y quanh. U? o?i, ch? b? c?i T?u l?n s?
?n v? l? th? 
i ra ngo?i c?ng, 
? ng?ng xem ch?ng 
? v? ch?
a.Ch?ng ch?, - anh Nguy?n V
n D?u - tuy m?i hai m?
?
i s?u tu?i, nh?
ng 
? h?c ngh? l?m ru?ng 
?n m?
?i b?y n
m.V?i c?i s?c kh?e m?nh, v?i c?i t?nh nhanh nh?u, v?i c?i 
?c ch?u th?
?
ng ch?u kh? trong ngh? c?y thu? cu?c m?
?n, nh?ng n
m son r?i, v? ch?ng nh? anh ci
ng v?n ki?m 
?
?c th?a 
n. M?y n
n nay ph?n v? th?c cao, g?o k?m, ph?n th? con 
? th?m ra, v? b?n m?n lu?n, s? ti?u d?ng c?a anh m?i kh?ng 
?
?c r?i r?o nh?
tr?
?c, v?t mi
i ch? 
? 
?t mi?ng m? th?i.R?i th?ng t?m n
m ngo?i, m? anh b? b?nh qua 
?i. L?i th?ng gi?ng n
m nay, th?ng em trai c?a anh ci
ng v? ph?i gi? m? ch?t. D?u anh h?t s?c t?n ti?n, hai c?i ma ?y ci
ng c? l?i k?o 
i m?t c?a anh hai m?n l? l?ng h?t 
?ng s?u 
?ng, v? hai c? quan t?i h?t g?n t?m 
?ng. Nh? kh?ng c?, anh ph?i quang co t?n t?o cho c?. Hai c?i r?p ?y ci
ng 
? 
?
a anh l?n 
?n b?c nh?, b?c nh?t trong h?ng c?ng 
inh r?i. H?
n n?a, th?ng ba 
?n gi? th?n b?nh s?t r?t ? 
?u k?o 
?n, n? b?t anh c? ph?i ngh)
vi?c n?m nh?.Th? l? g?n ba th?ng tr?i, nh?ng s? 
?ng g?p chi ti?u c?a m?t gia 
?nh n
m mi?ng 
n, h?t th?y tr?ng v?o hai b?n tay tr?ng c?a ng?
?i 
?n b? con m?n.S? 
?i r?ch c?a con v? s? l?m than c?a v?, 
?p 
?i ti?n 
?n tr?
?c m?t, 
? l?m cho anh gan ru?t n?u n?. Th?m m?y b?a nay, L? tr?
?ng ng?y ng?y sai ng?
?i gi?c thu?, anh c?ng lu?ng cu?ng nh?
con ki?n b? trong ch?o n?ng, kh?ng bi?t lo li?u th? n?o. S?m ng?y, c?
n s?t 
? tan anh ph?i g?ng g?
?ng ch?ng g?y ra 
i, ci
ng 
?nh vay m?
?n l?y m?t v?i 
?ng, tr? cho xong m?n n? nh? n?
?c . Nh?
ng 
i th? 
i, ch?nh anh ci
ng kh?ng t? bi?t m?nh s? 
i 
?n nh? a, v? ch?ng bao gi? th? v?.Mong m?i kh?ng th?y b?ng ch?ng, ch? D?u l?i b?ng c?i T?u tr? v?o, ng?i ph?ch xu?ng ch?ng.C?i T? v?n loay hoay v?i 
?ng r? khoai. Th?ng D?n 
?
?
ng r?u r?u nhai m?u khoai s?ng.B?n nh? l?ng gi?ng c? ti?ng m?m b?t l?ch c?ch. M?y con n?t t?u t?t g?i nhau 
n c?
m. M?i canh r?
a v? m?i c? khi theo ng?n gi? n?m 
?
a sang ng?o ng?t.Th?ng b? h?u 
?i nu?t v?i mi?ng khoai trong mi?ng, v? t?m ?o n?u to?c v?t kho?c lu?n v?o m?nh, 
on 
? ch?y l?i v? v?o vai m? :- Con sang ch?
i b?n nh? ?ng B?c, u nh?!C?i T? ch?ng m?t:- B?n ?y s?p s?a 
n c?
m ?y m?... ! Sang l?m g?? R?i b? B?c l?i 
u?i oai o?i nh?
h?m n? ?y. Th?i, 
?i th? ch?u v?y, ch? em c? nh?t c? l?y m?y c? n?a, r?i ch? 
?ng l?n b?c n?i.Th?ng D?n qu
ng t?t c?i ?o v?o ch?ng, ngo?nh 
?t quay l?i, tr?n m?t 
?y v? th?t v?ng:- Kh? l?m, bao nhi?u c? ngon c? l?nh, u 
? l?a h?t 
em b?n, ? 
?y ch? c?n nh?ng r? v? r?, l?y 
?u ra khoai m? nh?t?C?i T? l?i d?u n?t m?t :- Ch? b?n th? l?y ti?n 
?u 
?ng s?
u?... Em h?y ch?u kh? nh?t 
i v?i ch?! H?y c?n v? kh?i c? m?m ra 
?y.- Nh?
ng m? em c?n 
?i v?ng c? m?t, kh?ng nh?t 
?
?c n?a... !N?i xong, th?ng D?n b?
?c 
?n b?n c?nh r? khoai, ch?n l?y m?t c? l?n nh?t, n? ch?i v?o b?ng cho s?ch c?t b?i r?i cho v?o m?m c?n...Ch? D?u tuy v?n ng?i im kh?ng n?i, nh?
ng ? kh?e m?t, n?
?c m?t l?i c? chan ch?a ch?y ra. Ch?ng nh?
kh?ng mu?n 
? cho c?c con th?y s? 
au l?ng c?a m?nh, ch? v? ng?nh m?t nh?n v?o trong v?ch.Ch?
?
ng 4 Con ch? c?i n?m ? g?m ph?n b?ng ch?c v?y 
u?i r?i r?t, t? ra d?ng b? vui m?ng.Anh D?u l? th? t? c?ng ti?n v?o v?i c?i v? m?t xanh ng?t v? bu?n r?t nh?
k? s?p b? t? t?i.C?i T?, th?ng D?n c?ng v? tay reo:- A! Th?y 
? v?! A! Th?y 
? v?!...M?c k? ch?ng n?, anh ch?ng ?m y?u im l?ng d?a g?y l?n t?m ph?n c?a, n?ng nh?c ch?ng tay c?o g?i v? b?
?c l?n th?m. r?i l?o 
?o 
i 
?n c?nh ph?n, anh ta l
n k?nh l?n tr?n chi?c chi?u r?ch.Ch? D?u ?m con v?o ng?i b?n ph?n, s? tay v?o tr?n ch?ng v? s? s?ng h?i :- Th? n?o? Th?y em c? m?t l?m kh?ng? Sao ch?m v? th?? Tr?n 
? n?ng l?n 
?y m?!Anh D?u n?m th? kh?ng c?a, ci
ng kh?ng tr? l?i. Ch? D?u l?i g?ng :- Ch?c th?y em m?t l?m th? ph?i? T? s?ng 
?n gi? 
i nh?ng 
?u? H?i vay c?a ai?V?t tay l?n tr?n, anh D?u th? m?t ti?ng d?i v? c?t c?i gi?ng l? d? c?a ng?
?i ?m :- T?i l?n nh? l?o H?i ?ch.- C? 
?
?c 
?ng n?o hay kh?ng?- Ch?ng 
?
?c g? c?. T?i ci
ng bi?t c?i th?ng gi? ?y n? b?n nh?
ch?, m?nh 
? m?c n? c?a n?, ch?ng khi n?o n? l?i cho m?nh v?y th?m. Nh?
ng v? b? qu? cho n?n ph?i nh?m m?t 
i li?u. Qu? nhi?n m?i c?t mi?ng h?i, n? 
? m?ng s?m x?
i s?i, r?i l?i d?a r?ng : Ba 
?ng c?m 
?t c?m nh?, l?i m?
?i hai ph?n, 
?n th?ng s?u n?y th? v?a h?t h?n, t?nh th?nh ra n
m 
?ng m?t h?o s?u x? N?u kh?ng tr? 
?
?c n? s? c?m c? nh? 
?t 
? l?m chu?ng x? .Ch? D?u cau 
?i l?ng m?y:- Tr?i 
?t ?
i! C?m c? nh? 
?t 
? l?m chu?ng x?! 
n n?i nh?
th? th? c?n tr?i 
?t n?o n?a?... Th? sao th?y em kh?ng 
?n ?ng c?u h?i t?m l?y m?t 
?ng v?y?- C?! T?i c? h?i! nh?
ng ci
ng ch?ng 
n thua g?. ?ng ?y nhi?c m?i v? ch?ng s?c d?i, vai r?ng m? c? v?i ba 
?ng b?c ti?n s?
u ci
ng kh?ng ch?y n?i...Ch? D?u gi?m ch?n xu?ng 
?t :- Kh?n n?n! ?y ?ng c?u 
?y! ?ng c?u gi?u c? n?t 
? l? v?ch, c? 
?i ch?u m?i h?i vay m?y 
?ng, c?n n? nhi?c m?c nh?
th?, tr?ch chi ng?
?i ngo?i!... Th? b?y gi? th?y em 
? 
?nh hay ch?
a?Anh D?u n?n l?ng m?t h?i, r?i l?i th? d?i ti?ng n?a :- T?i 
? n?i v?i c? Ngh? Qu? ? th?n 
o?i... hay l? b?n qu?ch...
?
?
ng n?i gi? c?u, anh D?u ng?p ng?ng l?i th?i, nh?
c? v?t g? ngh?n ? c? h?ng. Ch? D?u c? g?ng:- B?n qu?ch c?i g?? Th?y em c? n?i, ? 
?y c? ai m? s?!Anh D?u 
?
m d?m n?
?c m?t :- Hay l? b?n qu?ch c?i T? cho c? ?y?Ch? D?u ci
ng n?
?c m?t ch?y qua g? m? d?ng d?ng. Ch? c? c?i g?m m?t xu?ng, kh?ng bi?t tr? l?i ra sao. C?i T? nghe th?y ru,ng r?i c? khoai trong tay, v?i v?ng 
?ng l?n n
n n? :- Con van th?y! Con van U! th?y u 
? con ? nh? ch?
i v?i em con. Con van th?y! Con van U! Th?y U 
?ng 
em b?n con.Th?ng D?n nh? v?i mi?ng khoai trong mi?ng, v? s?t s?t kh?c:- Em kh?ng, n?o! Em kh?ng, n?o! em kh?ng cho b?n ch? T? n?o! C? b?n th? b?n c?i T?u kia k?a!Anh D?u ci
ng nh?
ch? D?u, ai n?y s? s? g?t th?m n?
?c m?t v? ci
ng gi? c?ch l?m thinh.C?i T? v?n bai b?i van nh?
t? sao, m?t hai xin th?y u 
?ng b?n n? 
i, t?i nghi?p cho n?.Ch?ng nh?
c?m l?ng kh?ng 
?u v?i nh?ng l?i ng?y th?
v? th? th?m c?a con b? ngoan ngo?n. Chi.D?u xoa su?t c?i T?u v? y?n ?i c?i T?:- Kh?ng! Th?y con n?i 
?a ?y th?i! B?n con th? l?y ai ?m con b? n?y cho u 
i l?m?C?i T? vui v? ng?i v?o c?nh 
?ng r? khoai, n? l?i h? ho?y b?i b?i nh?t nh?t.M?t b?u kh?ng kh? t? ng?t bao ph? c? m?y gian nh?, ng?
?i ta c? th? nghe r? ti?ng d?p ? hai tr?itim c?a hai v? ch?ng anh trai c?ng.Ngo?i 
?
?ng c? ti?ng ch? s?a x? x?t. R?i ti?ng roi qu?t v?o v?ch 
?n 
?t. R?i ti?ng ng?
?i h?i d? d?i:- 
)
D?u c? nh? 
?y kh?ng?Ch? D?u l?t 
?t b?ng con b? con ra c?ng 
u?i ch?. Anh D?u ci
ng ng?i nh?m d?y v? ng? ra s?n.Ng?
?i nh? L? tr?
?ng ngh?nh ngang m?a chi?c t