Tai lieu ve giao duc ky nang song cho HS NT

1








GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
TRONG TRƯỜNG
PT DÂN TỘC NỘI TRÚ .

2
KHÁI NIỆM VỀ KỸ NĂNG SỐNG

K? nang s?ng du?c hi?u nhu l� kh? nang c?a m?i ngu?i cho nh?ng h�nh vi thớch ?ng v� tớch c?c giỳp cho b?n thõn d?i phú hi?u qu? v?i nh?ng dũi h?i v� th? thỏch c?a cu?c s?ng.
K? nang s?ng v?a mang tớnh cỏ nhõn, v?a mang tớnh xó h?i, nú r?t c?n thi?t d?i v?i h?c sinh d? cỏc em cú th? ?ng phú m?t cỏch t? tin, ch? d?ng v� ho�n thi?n h�nh vi c?a b?n thõn trong giao ti?p, gi?i quy?t cỏc v?n d? c?a cu?c s?ng v?i m?i ngu?i xung quanh, d? mang l?i cho m?i cỏ nhõn m?t cu?c s?ng tho?i mỏi, l�nh m?nh v? th? ch?t v� tinh th?n v� trong cỏc m?i quan h? xó h?i.
3
KHÁI NIỆM VỀ KỸ NĂNG SỐNG
Kỹ năng sống được hình thành và củng cố qua quá trình thực hành và trải nghiệm của bản thân.
Cần phân biệt kỹ năng sống với các kỹ năng quan trọng khác được gọi là “kỹ năng của cuộc sống ” mà con người trong quá trình trưởng thành như đọc, đếm, các kỹ năng kỹ thuật và thực hành,…
4
Tầm quan trọng của giáo dục
kỹ năng sống
Tạo sự hiểu biết và cung cấp thêm thông tin về mối quan hệ giữa con người và cách sống.
Đề cao những giá trị và thái độ tích cực đối với các chuẩn mực về văn hoá, xã hội, đạo đức và sự công bằng. Nâng cao lòng tự tin, tự đánh giá đúng về khả năng tự hiểu mình ở mỗi người.
Lý giải được cảm xúc của bản thân để phát triển kỹ năng tự điều chỉnh.
5
Tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng sống
Phát triển lòng tự trọng và tôn trọng đối với người khác, chấp nhận đặc tính riêng của mỗi cá thể.
Dạy cách cư xử phù hợp, có hiệu quả.
Phân tích được những ảnh hưởng của gia đình, xã hội, kinh tế và chính trị lên cách cư xử của con người với con người.
Phát triển lòng thông cảm, nhân ái giữa con người với con người.
Rèn luyện cách tự kiềm chế bản thân và năng lực ứng phó đối với trạng thái căng thẳng (Stress).

6
Mục đích GD kỹ năng sống
Bản thân kỹ năng sống không có tính hành vi. Các kỹ năng sống cho phép chúng ta chuyển dịch kiến thức (cái chúng ta biết), thái độ và giá trị (cái chúng ta nghĩ, cảm thấy, tin tưởng) thành hành động (cái cần làm và cách cần làm nó) theo xu hướng tích cực và mang tính chất xây dựng.
Ngày nay, nhiều học sinh không có khả năng đáp ứng kịp thời với những đòi hỏi và sự căng thẳng ngày càng tăng của xã hội. Họ thiếu sự hỗ trợ cần thiết để tăng cường và xây dựng các kỹ năng sống cơ bản. Điều đó có thể gây ra những tổn hại về mặt sức khoẻ và đạo đức của mỗi người.
7
Mục đích GD kỹ năng sống
*Vỡ v?y m?c tiờu c?a GD k? nang s?ng:
Nõng cao ki?n th?c v� hi?u bi?t v? gi?i tớnh, s?c kho? sinh s?n, s?c kho? tỡnh d?c.
Giỳp h?c sinh hi?u v� t? gi?i quy?t nh?ng v?n d? v? s?c kho? b?n thõn, phỏt tri?n ? h? nh?ng giỏ tr? v� nh?ng k? nang s?ng cú kh? nang dua d?n m?t phong cỏch s?ng l�nh m?nh, tớch c?c v� cú trỏch nhi?m.
Khuy?n khớch h�nh vi cú trỏch nhi?m c?a h?c sinh d? d? ngan ng?a tỡnh tr?ng mang thai s?m, s? lõy truy?n c?a cỏc b?nh xó h?i.
8
Mục đích GD kỹ năng sống
Nâng cao khả năng tự đánh giá bản thân và tính tự trọng, tự tin ở học sinh trong quan hệ bạn bè cùng trang lứa và người lớn.
Tạo điều kiện cho học sinh nhận biết được sự lạm dụng về tình dục và cách xử trí với những vấn đề này.
Giúp các em biết coi trọng phụ nữ và các em gái, ngăn chặn những hành vi bất bình đẳng giới trong cộng đồng.
Nâng cao sự hiểu biết của học sinh về những tác động xấu của các vấn đề xã hội như: Ma tuý, HIV/AIDS, mại dâm… với sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, chính trị của đất nước cũng như sự phát triển giống nòi của mỗi dân tộc.
9
LỢI ÍCH CỦA GIÁO DỤC
KỸ NĂNG SỐNG
Giáo dục kỹ năng sống sẽ mang lại những lợi ích sau đây:
Lợi ích về mặt sức khoẻ
Lợi ích về mặt giáo dục
Lợi ích về mặt văn hoá xã hội
Lợi ích về kinh tế, chính trị
10
LỢI ÍCH VỀ MẶT SỨC KHOẺ
Giáo dục kỹ năng sống góp phần xây dựng hành vi sức khoẻ lành mạnh cho cá nhân và cộng đồng.
Giáo dục kỹ năng sống sẽ giúp các em giải quyết được những nhu cầu để chúng phát triển.
Giáo dục kỹ năng sống tạo khả năng cho mỗi cá nhân có thể tự bảo vệ sức khoẻ cho mình và cho mọi người trong cộng đồng.
Giáo dục kỹ năng sống góp phần xây dựng môi truờng sống lành mạnh, đảm bảo cho trẻ phát triển tốt về thể chất, tinh thần và xã hội.
11
LỢI ÍCH VỀ MẶT GIÁO DỤC
*Giỏo d?c k? nang s?ng s? cú nh?ng tỏc d?ng tớch c?c d?i v?i:
- Quan h? gi?a th?y, cụ - trũ; trũ - trũ; th?y, cụ - th?y, cụ; th?y, cụ - Cha m? HS.
- T?o s? h?ng thỳ trong h?c t?p, sinh ho?t.
- Ho�n th�nh cụng vi?c c?a giỏo viờn m?t cỏch sỏng t?o v� cú hi?u qu?.
- D? cao vai trũ ch? d?ng, t? giỏc c?a h?c sinh v� vai trũ ch? d?o c?a giỏo viờn.
12
LỢI ÍCH VỀ MẶT VĂN HOÁ XÃ HỘI
Giáo dục kỹ năng sống thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội tích cực, góp phần xây dựng môi trường xã hội lành mạnh.
Giáo dục kỹ năng sống có giá trị đặc biệt đối với học sinh được lớn lên trong một xã hội văn hoá đa dạng, nền kinh tế phát triển và thế giới là một mái nhà chung.
13
LỢI ÍCH VỀ KINH TẾ, CHÍNH TRỊ

Giỏo d?c k? nang s?ng nh?m hỡnh th�nh nh?ng ph?m ch?t m� cỏc nh� kinh t? v� chớnh tr? trong tuong lai c?n cú.
Giỏo d?c k? nang s?ng gi?i quy?t m?t cỏch tớch c?c nhu c?u v� quy?n h?c sinh, giỳp cỏc em xỏc d?nh du?c nghia v? c?a mỡnh d?i v?i b?n thõn gia dỡnh v� xó h?i, gúp ph?n c?ng c? s? ?n d?nh chớnh tr? c?a Qu?c gia.
14
LỢI ÍCH
VỀ KINH TẾ, CHÍNH TRỊ
Phát triển ở học sinh những kỹ năng xác định giá trị, cách giải quyết, phân tích, đánh giá và lường trước những vấn đề liên quan đến sức khoẻ và môi trường.
Nâng cao khả năng tự nhận thức, tự đánh giá bản thân và tính tự tin ở học sinh trong quan hệ với bạn bè và những người xung quanh.
Kiên quyết gạt bỏ những thói quen có hại cho sức khoẻ và vệ sinh môi trường, khuyến khích những hành vi có tinh thần trách nhiệm trước sức khoẻ cá nhân và cộng đồng.

15
Vì sao cần tiếp cận phương pháp giáo dục kĩ năng sống
Phương pháp tiếp cận kĩ năng sống giúp cho mỗi người phát triển các kĩ năng cá nhân và xã hội mà họ cần để giữ gìn bản thân an toàn, trở thành những người có trách nhiệm và có tinh thần độc lập, sáng tạo.
Tiếp cận kỹ năng sống cũng giúp cho mỗi người có khả năng làm chủ tình cảm và xúc cảm của mình.
Phương pháp tiếp cận kỹ năng sống làm cho người ta hiểu rằng có một khoảng cách giữa kiến thức và hành vi của con người.

16
Vì sao cần tiếp cận phương pháp GD kĩ năng sống
Vì vậy, nếu chỉ chú ý tiếp thu kiến thức thì con người có thể nhận được những thông tin, nhưng lại ít ảnh hưởng đến hành vi.
Ngược lại nếu có được những kĩ năng sống thì sự tác động lên cuộc sống của họ sẽ tích cực. Khi những kĩ năng của mỗi người phát triển và nâng cao thì sự tự tin và tự trọng cũng sẽ tăng theo.
Điều này rất quan trọng vì sự tự trọng là một nhân tố trong việc quyết định hành vi của mỗi người, đặc biệt đối với việc duy trì lối sống lành mạnh và có trách nhiệm trước sức khoẻ bản thân và cộng đồng.
Tạo sự tương tác và vai trò tham gia của các đối tượng, dựa vào kinh nghiệm sống và nhu cầu của họ.

17
PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN
KỸ NĂNG SỐNG
Phương pháp tiếp cận kỹ năng sống:
+ Động não.
+ Thảo luận nhóm.
+ Kể chuyện.
+ Đóng vai
+ Giải quyết tình huống.
18
MỘT SỐ KỸ NĂNG SỐNG CẦN ĐƯỢC VẬN DỤNG TRONG TRƯỜNG HỌC
Kỹ năng giao tiếp
Kỹ năng xác định giá trị
Kỹ năng ra quyết định
Kỹ năng kiên định
Kỹ năng đặt mục tiêu
19
KỸ NĂNG GIAO TIẾP

Giao ti?p l� ho?t d?ng thu?ng xuyờn c?a con ngu?i. K? nang Giao ti?p s? giỳp ta c?i m?, chõn th�nh, l?ch s?, tụn tr?ng, quan tõm d?n ngu?i khỏc, bi?t l?ng nghe v� hi?u du?c ngu?i khỏc.
C?n rốn luy?n cho h?c sinh s? d?ng k? nang n�y trong cụng tỏc truy?n thụng giỏo d?c v? sinh mụi tru?ng ? tru?ng h?c v� c?ng d?ng cung nhu trong cu?c s?ng c?a cỏc em. Sau khi h?c xong ph?n n�y h?c sinh s?:
20
K? NANG GIAO TI?P
Nhận thức rõ được tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày.
Có khả năng giao tiếp có hiệu quả.
Có thể đánh giá được mặt tốt và chưa tốt của bản thân.

21
Một số điểm cần lưu ý để giao tiếp đạt hiệu quả cao:
Tôn trọng nhu cầu của đối tượng khi giao tiếp.
Tự đặt mình vào địa vị của người khác.
Chăm chú lắng nghe khi đối thoại.
Lựa chọn cách nói sao cho ngôn ngữ của mình phù hợp với đối tượng.
KỸ NĂNG GIAO TIẾP
22
KỸ NĂNG GIAO TIẾP
Kết hợp lời nói với cử chỉ, điệu bộ, động tác để tạo ra sự hấp dẫn đối với người khác trong giao tiếp.
Bí quyết của sự thành công trong giao tiếp chính là sự chân thành, luôn tìm ở người khác những điểm tốt hơn mình để học tập.
Luôn vui vẻ, hoà nhã trong giao tiếp.

23
KỸ NĂNG XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ
Kỹ năng xác định giá trị nhận thức là kỹ năng xác định những chuẩn mực về niềm tin, chính kiến, đạo đức, thái độ mà mình cho là quan trọng, là đúng đắn để hành động theo hướng đó.
Kỹ năng xác định giá trị nhận thức ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định của mỗi người.

24
KỸ NĂNG XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ
Đối với học sinh, kỹ năng này nhằm giúp học sinh:
Hiểu rõ giá trị là những niềm tin, chính kiến, thái độ, định hướng cho hoạt động và hành vi của mỗi người.
Thấy rõ được ý nghĩa của việc hình thành kỹ năng xác định giá trị cho bản thân và biết tôn trọng giá trị của người khác.

25
KỸ NĂNG RA QUYẾT ĐỊNH
Trong cuộc sống mỗi ngày một người có thể phải ra nhiều quyết định. Tuỳ theo tình huống xảy ra, người ta phải lựa chọn ra một quyết định nhưng đồng thời cũng phải ý thức được các tình huống có thể sẽ xảy ra do sự lựa chọn của mình. Do đó cần phải cân nhắc thận trọng những quyết định, lường trước được những hậu quả trước khi ra quyết định của mình là đúng, hợp lí.

26
KỸ NĂNG RA QUYẾT ĐỊNH
Đối với học sinh kỹ năng này nhằm giúp học sinh:
Luyện kỹ năng suy nghĩ có phê phán, tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề một cách có cân nhắc lợi ích, tác hại để đưa ra quyết định đúng đắn.
Nắm được các bước ra quyết định.
Thực hành được kỹ năng ra quyết định.

27
SƠ ĐỒ CÁC BƯỚC RA QUYẾT ĐỊNH
28
BẢNG PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG VÀ KẾT QUẢ LỰA CHỌN.
29
KỸ NĂNG KIÊN ĐỊNH

Kiờn d?nh:
L� k? nang th?c hi?n b?ng du?c nh?ng gỡ m� mỡnh mu?n ho?c t? ch?i b?ng du?c nh?ng gỡ mỡnh khụng mu?n v?i s? tụn tr?ng cú xem xột t?i quy?n v� nhu c?u c?a ngu?i khỏc v?i nhu c?u v� quy?n c?a mỡnh m?t cỏch h�i ho� dỳng m?c. Dú l� tớnh kiờn d?nh theo chi?u hu?ng tớch c?c.
Kiờn d?nh l� s? di?u ch?nh gi?a hi?u th?ng, v? k? v� ph?c tựng, ph? thu?c.
30
KỸ NĂNG KIÊN ĐỊNH
Tính hiếu thắng: Luôn chỉ nghĩ đến quyền và nhu cầu của bản thân mình, quên đi quyền và nhu cầu của người khác, luôn muốn mọi người phục tùng mình, bất kể điều đó đúng hay sai.
Tính phục tùng: Thể hiện sự phụ thuộc, bị động tới mức coi quyền và nhu cầu của người khác là trên hết, quên mất quyền và nhu cầu của cá nhân mình bất kể điều đó là hợp lý.
Đối với học sinh, kỹ năng kiên định nhằm giúp các em:
Phân biệt được tính kiên định, phục tùng, hiếu thắng.
So sánh với quyền và nhu cầu của bản thân để lựa chọn thái độ và hành vi phù hợp

31
KỸ NĂNG ĐẶT MỤC TIÊU

M?c tiờu l� di?u chỳng ta mu?n th?c hi?n, mu?n d?t t?i.
M?c tiờu cú th? l� s? mong mu?n hi?u bi?t (mu?n bi?t v? m?t cỏi gỡ dú), m?t s? thay d?i v? thỏi d? hay thay d?i m?t h�nh vi (l�m du?c cỏi gỡ dú).
Mu?n th?c hi?n du?c m?c tiờu ph?i cú quy?t tõm v� dụi khi ph?i cú cam k?t (cam k?t v?i ngu?i khỏc ho?c cam k?t v?i chớnh mỡnh).
32
KỸ NĂNG ĐẶT MỤC TIÊU
Những yêu cầu khi đặt mục tiêu:
Mục tiêu phải thể hiện bằng ngôn từ cụ thể rõ ràng. Khi viết các mục tiêu tránh dùng các từ chung chung làm khó cho việc đánh giá kết quả thực hiện, tốt nhất là dùng các từ cụ thể, có thể lượng hoá được.
Mục tiêu phải có tính khả thi (thực tế).
Ai là người hỗ trợ, giúp đỡ mình thực hiện mục tiêu đó?
Trong thời gian bao lâu có thể hoàn thành? ngắn hạn (1ngày đến 1 tuần), trung hạn (1 tháng đến 3 tháng), dài hạn (6 tháng đến 1 năm hoặc nhiều năm).
Ngày tháng hoàn thành.
Biểu diễn từng mốc thời gian thực hiện.
Thuận lợi, khó khăn.
Khẳng định quyết tâm.
So sánh với kết qủa cuối cùng.

33
KỸ NĂNG ĐẶT MỤC TIÊU
Đối với học sinh, kỹ năng này giúp các em:
Xác định được những yêu cầu cần có khi đặt mục tiêu nào đó.
Thực hành lập kế hoạch để thực hiện mục tiêu.
Để đạt hiệu quả cao trong truyền thông giáo dục vệ sinh môi trường tuỳ theo từng nội dung, từng tình huống cụ thể, công việc cụ thể mà vận dụng phối hợp các kỹ năng sống một cách linh hoạt, sáng tạo. Có thể nói ít trường hợp chỉ dùng một kỹ năng mà thành công.
34
XIN C�M ON !