Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ cho tổ trưởng chuyên môn
Chia sẻ bởi Phan Văn Diễn |
Ngày 29/04/2019 |
56
Chia sẻ tài liệu: Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ cho tổ trưởng chuyên môn thuộc Bài giảng khác
Nội dung tài liệu:
HỘI NGHỊ
TẬP HUẤN TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
Chuyên đề 2:
TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH
1. Mục tiêu chung
Học viên nắm ý nghĩa, vai trò của việc xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn và vận dụng được vào thực tiễn công tác, nâng cao hiệu quả quản lý tổ chuyên môn
2. Mục tiêu cụ thể
2.1. Kiến thức
Học viên nắm được ý nghĩa, vai trò, phương pháp xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn.
2.2. Kỹ năng
Biết cách xây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên môn với nội dung cụ thể.
2.3.Thái độ
Ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn.
NỘI DUNG
I/ NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
II/ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
1. Khái niệm xây dựng kế hoạch TCM
Xây dựng kế hoạch TCM trong trường Trung học là sự xác định một cách có căn cứ khoa học những nhiệm vụ, chỉ tiêu của TCM và định ra những phương tiện, biện pháp cơ bản để thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ, chỉ tiêu đó.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
2. Ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch TCM
(1) Tập trung vào các nhiệm vụ mà nhà trường đặt ra cho tổ, làm rõ hơn phương hướng hoạt động của nhà trường trong kỳ kế hoạch, tránh được những hoạt động lãng phí.
(2) Nắm vững các nhiệm vụ cơ bản của tổ để phối hợp với bộ phận khác trong nhà trường, giảm được sự chồng chéo.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
2. Ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch TCM
(3) Thiết lập những tiêu chuẩn tạo điều kiện cho việc kiểm tra, đánh giá các hoạt động và kết quả đạt được, giúp TCM có sự thay đổi, tiến tới trạng thái mới về chất.
(4) Kết nối được mọi nỗ lực của các thành viên, phát triển tinh thần làm việc tập thể nhờ đó thống nhất mọi hoạt động của TCM để thực hiện tốt và sáng tạo nhiệm vụ đặt ra trong năm học.
(5) Hình dung rõ ràng mọi việc TCM sẽ làm trong năm học, từ đó chủ động và tự tin hơn trong điều hành công việc.
(6) Nâng cao vai trò quản lý của mình trong TCM.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
3. Bản chất việc XD kế hoạch TCM
Hoạt động phân tích để xác định mục tiêu của TCM, tìm ra những biện pháp nhằm thực hiện các mục tiêu đó một cách hiệu quả, đảm bảo cho sự phát triển TCM theo từng mốc thời gian.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
a/ Phải xác định rõ mục đích của kế hoạch
TTCM cần phải xác định rõ nhiệm vụ cần giải quyết, kết quả TCM mong muốn đạt được, các hoạt động hay công việc mà TCM cần thực hiện, các nguồn lực cần thiết đã được TCM bàn bạc thống nhất và hướng tới lợi ích rõ ràng.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
b/ Phải dựa trên cơ sở khoa học và số liệu tin cậy
Xây dựng KH phải thông qua việc phân tích tình hình một cách đầy đủ, chính xác để chỉ rõ được các nguyên nhân thành công và thất bại ở kỳ KH trước, đánh giá được tác động của các yếu tố đến việc thực hiện KH ở giai đoạn mới. Các số liệu để phân tích phải thu thập từ tổng kết ở kỳ KH trước.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
c/ Phải đo được khi triển khai thực hiện
d/ Kế hoạch TCM phải nhằm thực hiện KH của nhà trường, có tác động tương hỗ với KH các TCM và bộ phận khác trong nhà trường
e/ Phải có tính khả thi
g/ Phải được công khai hóa
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
1. Nhiệm vụ của XDKH năm học TCM ở trường Trung học
Xác định các mục tiêu, nhiệm vụ cơ bản của TCM mà các thành viên phải hoàn thành.
Định ra biện pháp thực hiện nhiệm vụ.
Chỉ ra các điều kiện TCM cần, có thể đáp ứng cho các GV trong tổ, cho từng mặt hoạt động.
Tạo ra môi trường phối hợp thống nhất, thuận lợi giữa các thành viên trong tổ với các đơn vị và cá nhân khác trong trường.
Chỉ ra một lịch trình các hoạt động chính của TCM trong năm học.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
2. Chu trình kế hoạch TCM hàng năm
Độ dài của chu kỳ
Tháng 9/2011 Tháng 9/2012
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
3. Các bước xây dựng KH năm học của TCM
Bước 1: TTCM lập dự thảo KH năm học
Căn cứ vào dự thảo KH năm học của nhà trường, TTCM sẽ viết dự thảo KH năm học của TCM.
Để viết dự thảo này, TTCM thực hiện các việc sau:
a/ Thu thập, xử lý thông tin
TTCM cần thu thập thông tin để đánh giá tình hình hiện tại. Xác định rõ những thông tin cần thu thập, biết các phương pháp và các nguồn thu thập thông tin; biết phân tích thông tin và trình bày chúng một cách rõ ràng, dễ hiểu.
Cụ thể cần thu thập các thông tin:
Những văn bản quy phạm pháp luật, quy định, quy chế mới có liên quan đến HĐCM của tổ, đến các chế độ chính sách liên quan tới quyền lợi, nghĩa vụ của GV.
Thông tin về quản lý dạy học. TTCM cần nắm thông tin về chương trình khung, nội dung giảng dạy của môn học.
TTCM nắm thông tin về HS (số lượng HS và số lớp theo từng khối, từng ban trong năm học mới, số HS mới tuyển vào lớp đầu cấp, số HS lưu ban toàn trường, số HS yếu kém bộ môn của năm học trước).
Ngoài ra cần nắm thêm thông tin về thuận lợi, khó khăn của HS trên địa bàn, hoàn cảnh của một số HS đặc biệt…
Thông tin về đội ngũ GV của tổ (số lượng GV của tổ trong năm học mới? GV đi học nâng cao trình độ? đủ để phân công? có cần thỉnh giảng?) Chất lượng, trình độ chính trị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, các hoàn cảnh XH đặc biệt của GV trong tổ là quan trọng để tính toán sắp xếp phân công hợp lý trong KH.
Thông tin về CSVC, tài chính của nhà trường.
TTCM cần nắm rõ số phòng học, sự bố trí lớp học của nhà trường (thuận lợi, khó khăn) cho HĐCM; chất lượng của các thiết bị DH phục vụ HĐCM của tổ.Thông tin về nguồn kinh phí nhà trường có thể đáp ứng nhu cầu HĐ ngoại khóa, tổ chức THTN, làm ĐDDH, mua sắm trang thiết bị mới ứng dụng công nghệ thông tin…, các nguồn lực có thể hỗ trợ HĐCM của tổ từ các cá nhân, từ PHHS, các tổ chức XH khác.
TTCM cần phải nắm được các thông tin về HĐ trong NH của các TCM khác, của Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên trong trường để lập KH phối hợp, tránh chồng chéo với nhau khi thực hiện. Các thông tin về các kinh nghiệm tiên tiến trong dạy học bộ môn, về việc ứng dụng CNTT vào dạy học cũng phải được TTCM quan tâm trước khi lập dự thảo KH.
Sau khi thu thập đủ thông tin, TTCM sẽ phân tích tình hình để chỉ ra được những thuận lợi, khó khăn cơ bản của TCM trong năm học mới, nguyên nhân những thành công, thất bại của việc thực hiện KH ở năm học trước.
Tham khảo phương pháp phân tích SWOT- mặt mạnh (Strengths); mặt yếu (Weaknesses) trong tài liệu.
Lưu ý:
Mục tiêu của phân tích tình hình là tìm ra các nguyên nhân gốc rễ, nguyên nhân trực tiếp, gián tiếp, nguyên nhân có thể can thiệp và nguyên nhân không thể can thiệp được. Các nguyên nhân này là căn cứ để TTCM có thể đưa ra các biện pháp thích hợp.
b/ Xác định các nhiệm vụ trọng tâm
Xem xét vấn đề nào cần giải quyết trước, vấn đề nào cần giải quyết sau căn cứ vào mức quan trọng và tính cấp bách của nó.
TTCM phải trả lời một số câu hỏi: Tại sao chọn đó là nhiệm vụ trọng tâm, không thực hiện có ảnh hưởng gì đến KH năm học của nhà trường, có thuận lợi khó khăn gì khi thực hiện nhiệm vụ này? …
c/ Xây dựng yêu cầu và các chỉ tiêu
Đây là đòi hỏi khách quan, không thể áp đặt một cách tùy tiện. TTCM phải tỉnh táo, không chủ quan “duy ý chí” trong việc nâng cao hoặc hạ thấp mức độ, yêu cầu đối với nhiệm vụ cần phải thực hiện.
Các chỉ tiêu đưa ra phải làm thành hệ thống chỉ tiêu có liên quan mật thiết với nhau và phải căn cứ vào các chuẩn đã được qui định của nhà trường.
Để đưa ra được các yêu cầu và chỉ tiêu sát hợp, TTCM phải trả lời các câu hỏi:
Yêu cầu nào đã không thực hiện được ở kỳ KH trước?
Cần hoàn thành nhiệm vụ này ở mức độ nào?
Tại sao số lượng đó mà không phải số lượng khác?
Làm việc đó đạt đến chất lượng nào?
Tại sao chất lượng đó mà không phải chất lượng khác?
Yêu cầu này có vượt quá khả năng của các thành viên trong tổ không?
Yêu cầu đối với nhiệm vụ này có ảnh hưởng gì đến việc thực hiện các nhiệm vụ khác?
Sẽ sử dụng những tiêu chuẩn nào?
d/ Xác định các biện pháp thực hiện
Các biện pháp thực hiện đưa ra nhằm giải quyết các nguyên nhân tìm được trong quá trình phân tích. Tùy vào hoàn cảnh cụ thể, TTCM sẽ đưa ra một số biện pháp để sau đó cân nhắc lựa chọn:
Biện pháp hành chính,
Biện pháp chuyên môn,
Biện pháp kích thích, tư vấn, thúc đẩy …
Hoặc là phối hợp nhiều biện pháp với nhau.
Khi đưa ra biện pháp, TTCM trả lời một số câu hỏi:
Biện pháp nào là thích hợp nhất?
Biện pháp nào tạo được động lực thúc đẩy các thành viên trong TCM thực hiện?
Biện pháp nào có cơ hội thành công lớn nhất?
Biện pháp đưa ra có xuất phát từ nguyên nhân sâu xa của vấn đề không?
Khi thực hiện biện pháp thì vấn đề có thực sự được giải quyết không?
Liệu HT có chấp nhận cách giải quyết này không?
Sẽ nảy sinh mâu thuẫn nào mới cần phải giải quyết khi đưa ra biện pháp này không?
Khi đã đưa ra được biện pháp, để lựa chọn các biện pháp có tính khả thi và hiệu quả nhất, các câu hỏi phải trả lời sẽ là:
Những hỗ trợ và cản trở nào ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ?
Kinh phí thực hiện liệu có được chấp thuận?
Các biện pháp thực hiện có thực tế?
Thực hiện khó hay dễ?
Biện pháp đưa ra có mâu thuẫn với các hoạt động và lợi ích của các TCM hoặc tổ chức đoàn thể trong nhà trường?
Có rủi ro nào làm cho biện pháp đưa ra là không thực hiện được?
Biện pháp đề ra phải là biện pháp tối ưu, có lợi nhất, phù hợp nhất và có tính khả thi. Điều đó thể hiện sự phân tích tình hình một cách sâu sắc, thể hiện năng lực, kinh nghiệm và sự sáng tạo của tổ trưởng chuyên môn.
e/ Dự kiến phân chia công việc và bố trí thời gian thực hiện
TTCM vạch ra quy trình thực hiện công việc của TCM trong năm học và phân công trách nhiệm cho các thành viên.
TTCM phải thấy được mối quan hệ giữa nhiệm vụ cần giải quyết trong năm học và trong từng tháng để đảm bảo các nhiệm vụ được thực hiện đầy đủ, không bị bỏ sót, không bị trùng lặp, chồng chéo nhau.
Các câu hỏi cần trả lời trong việc dự kiến phân chia công việc và bố trí thời gian thực hiện:
Những HĐ cần được thực hiện là gì?
Trong các HĐ được xác định, HĐ nào có thể làm trước?
Thời gian nào là phù hợp nhất?
Nếu có nhiều HĐ trùng lặp thì nên cân đối và ưu tiên những HĐ nào?
Sử dụng nguồn lực nào?
Ai sẽ đảm trách phần công việc vào thời điểm đó là thích hợp nhất?
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
3. Các bước xây dựng KH năm học của TCM
Bước 2: Thông qua tập thể
Sau khi hoàn thành dự thảo KH năm học, TTCM sẽ gửi dự thảo cho các GV trong tổ để nghiên cứu trước, phát hiện ra những vấn đề cần ưu tiên xem xét giải quyết để GV đóng góp tốt hơn cho dự thảo KH.
TTCM tiến hành họp TCM để trao đổi, thảo luận về dự thảo KH năm học.
TTCM tổng kết thảo luận, ghi nhận, tiếp thu, xem xét điều chỉnh trong bản thảo này và thực hiện bước tiếp theo.
Bước 3: Hoàn thiện chỉnh lý bản thảo
Bước 4: Gửi dự thảo KH cho Hiệu trưởng
Sau khi điều chỉnh, dự thảo KH năm học của TCM được TTCM nộp cho HT theo thời gian qui định.
Tổng hợp dự thảo KH năm học của các TCM, HT sẽ điều chỉnh dự thảo KH năm học của nhà trường. Qua hội nghị cán bộ viên chức, HT sẽ ban hành KH năm học của trường.
Bước 5: Điều chỉnh lại kế hoạch
Căn cứ KH năm học được ban hành, một lần nữa TTCM điều chỉnh lại KH của tổ thành KH chính thức để gửi cho Hiệu trưởng ký duyệt. Sau khi Hiệu trưởng ký duyệt, các GV căn cứ vào KH này điều chỉnh lại KH của cá nhân và thực hiện trong năm học.
Tổ trưởng
Căn cứ dự thảo KH năm học của HT
Căn cứ tình hình thực tế của TCM
Hiệu trưởng
Giáo viên
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.1. Yêu cầu:
Thể hiện nhiệm vụ năm học của nhà trường và phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của TCM.
Thể hiện tính toàn diện, cân đối của các nhiệm vụ; nêu rõ nhiệm vụ trọng tâm; cân đối giữa nhu cầu và khả năng, nội dung và biện pháp.
Biện pháp phong phú, có hệ thống, cụ thể, thiết thực và khả thi.
Hệ thống chỉ tiêu phải sát hợp, không chạy theo thành tích.
Thể hiện sự đồng thuận, quyết tâm cao của tập thể tổ chuyên môn.
Trình bày rõ ràng, cụ thể.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.2. Cách thể hiện KH năm học của TCM
Có nhiều cách thể hiện một bản kế hoạch. Mỗi cách thể hiện đều có ưu nhược điểm riêng. Việc thể hiện theo cách nào là tùy thuộc vào nhiệm vụ của TCM và thói quen của tổ trưởng. Ở đây chỉ giới thiệu hai loại thể hiện thường thấy là “kế hoạch hành văn” và “kế hoạch-biểu đồ”.
+ Kế hoạch hành văn:
Phương án 1: Viết theo kết cấu gồm các phần sau:
Phần thứ nhất nêu thực trạng của TCM gồm một số thống kê kết quả về tình hình thực hiện KH năm học trước, các biện pháp đã làm thành công cũng như thất bại cần phải cải tiến, các thuận lợi, khó khăn cơ bản của TCM trong năm học mới.
Phần thứ hai sẽ nêu rõ các nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện của TCM, cho biết phải làm gì, ai làm, làm lúc nào.
Phần thứ ba bao gồm toàn bộ các biện pháp để thực hiện các nhiệm vụ đề ra trên cơ sở phân bổ nguồn lực của nhà trường cho TCM. Phần này sẽ cho biết làm cách nào, mức độ ra sao.
Phần cuối cùng bao gồm hệ thống các chỉ tiêu và cách thức kiểm tra việc thực hiện kế hoạch.
Ưu điểm
- Bản kế hoạch viết dưới dạng văn bản như một quyết định có đầy đủ nội dung, thuận tiện cho việc báo cáo.
Nhược điểm
- Việc ghi từng phần làm những người giao tiếp với kế hoạch khó hình dung việc nào gắn với yêu cầu và biện pháp nào tương ứng.
Phương án 2: Trình bày bản kế hoạch theo đầu công việc
Ưu điểm
- Thấy rõ được những công việc sẽ phải thực hiện trong năm học, yêu cầu và chỉ tiêu, biện pháp thực hiện tương ứng với từng công việc.
- Những công việc lặp đi lặp lại được ghi một lần, kế hoạch nhìn thấy ngắn gọn.
- Cấp trên dễ biết đầu việc sẽ làm của tổ chuyên môn khi kiểm tra.
Nhược điểm
- Do chỉ ghi thời gian bắt đầu và kết thúc nên công việc thực hiện có thể bị dồn nhiều vào giai đoạn cuối của mốc thời gian qui định.
- Mỗi đầu công việc có thể thực hiện vào nhiều thời điểm khác nhau nên khi kết thúc công việc lần thứ nhất phải chú ý thời điểm tiếp tục thực hiện ở lần 2, lần 3… làm giáo viên hay quên. Điều này sẽ phải khắc phục trong việc lên kế hoạch tháng, tuần.
Phương án 3: Trình bày bản kế hoạch theo tiến trình thời gian
Ưu điểm
- Nhìn thấy được tiến trình thực hiện, có thể kết hợp để làm kế hoạch học kỳ, tháng, tuần.
- Giáo viên dễ làm kế hoạch cá nhân.
- Dễ bố trí và điều chỉnh thời gian thực hiện khi đầu việc chưa hoàn thành.
Nhược điểm
- Phải ghi đầu việc lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Bản kế hoạch dài.
- Khó tổng kết đầu việc đã làm.
Kế hoạch-biểu đồ
Ưu điểm
- Nhìn thấy rõ các hoạt động và đầu công việc thực hiện theo tiến trình thời gian, việc nào phải kết thúc trước khi việc khác bắt đầu, dễ phát hiện sự không đồng đều trong phân công.
Nhược điểm
- Do quá chi tiết theo mốc thời gian nên bảng kế hoạch cần khổ rộng.
- Các biện pháp, yêu cầu và chỉ tiêu cần thực hiện không thể hiện rõ trên biểu đồ.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.3. Một số hoạt động và nội dung công việc chính trong KH năm học của TCM
(1) Công tác bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, thực hiện các cuộc vận động lớn của ngành.
(2) Công tác chuyên môn
(3) Công tác khác
KẾT LUẬN
Xây dựng KH năm học của TCM là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng, thể hiện ý chí và sự quyết tâm của tất cả GV trong tổ, huy động được sức mạnh và trí tuệ của tập thể, tiến hành xây dựng một cách khoa học, bám sát KH năm học của nhà trường trong việc thực hiện nhiệm vụ năm học.
Tất cả GV trong tổ phải được bàn bạc, được xây dựng và quyết định để KH năm học của tổ thành ý thức, trách nhiệm và chương trình hành động tích cực, tự giác của các thành viên trong TCM
Viết thu hoạch
Đồng chí hãy nêu vắn tắt các bước xây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên môn. Theo đồng chí nên trình bày bản kế hoạch năm học của tổ chuyên môn theo phương án nào?
TẬP HUẤN TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
Chuyên đề 2:
TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH
1. Mục tiêu chung
Học viên nắm ý nghĩa, vai trò của việc xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn và vận dụng được vào thực tiễn công tác, nâng cao hiệu quả quản lý tổ chuyên môn
2. Mục tiêu cụ thể
2.1. Kiến thức
Học viên nắm được ý nghĩa, vai trò, phương pháp xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn.
2.2. Kỹ năng
Biết cách xây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên môn với nội dung cụ thể.
2.3.Thái độ
Ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn.
NỘI DUNG
I/ NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
II/ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
1. Khái niệm xây dựng kế hoạch TCM
Xây dựng kế hoạch TCM trong trường Trung học là sự xác định một cách có căn cứ khoa học những nhiệm vụ, chỉ tiêu của TCM và định ra những phương tiện, biện pháp cơ bản để thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ, chỉ tiêu đó.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
2. Ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch TCM
(1) Tập trung vào các nhiệm vụ mà nhà trường đặt ra cho tổ, làm rõ hơn phương hướng hoạt động của nhà trường trong kỳ kế hoạch, tránh được những hoạt động lãng phí.
(2) Nắm vững các nhiệm vụ cơ bản của tổ để phối hợp với bộ phận khác trong nhà trường, giảm được sự chồng chéo.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
2. Ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch TCM
(3) Thiết lập những tiêu chuẩn tạo điều kiện cho việc kiểm tra, đánh giá các hoạt động và kết quả đạt được, giúp TCM có sự thay đổi, tiến tới trạng thái mới về chất.
(4) Kết nối được mọi nỗ lực của các thành viên, phát triển tinh thần làm việc tập thể nhờ đó thống nhất mọi hoạt động của TCM để thực hiện tốt và sáng tạo nhiệm vụ đặt ra trong năm học.
(5) Hình dung rõ ràng mọi việc TCM sẽ làm trong năm học, từ đó chủ động và tự tin hơn trong điều hành công việc.
(6) Nâng cao vai trò quản lý của mình trong TCM.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
3. Bản chất việc XD kế hoạch TCM
Hoạt động phân tích để xác định mục tiêu của TCM, tìm ra những biện pháp nhằm thực hiện các mục tiêu đó một cách hiệu quả, đảm bảo cho sự phát triển TCM theo từng mốc thời gian.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
a/ Phải xác định rõ mục đích của kế hoạch
TTCM cần phải xác định rõ nhiệm vụ cần giải quyết, kết quả TCM mong muốn đạt được, các hoạt động hay công việc mà TCM cần thực hiện, các nguồn lực cần thiết đã được TCM bàn bạc thống nhất và hướng tới lợi ích rõ ràng.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
b/ Phải dựa trên cơ sở khoa học và số liệu tin cậy
Xây dựng KH phải thông qua việc phân tích tình hình một cách đầy đủ, chính xác để chỉ rõ được các nguyên nhân thành công và thất bại ở kỳ KH trước, đánh giá được tác động của các yếu tố đến việc thực hiện KH ở giai đoạn mới. Các số liệu để phân tích phải thu thập từ tổng kết ở kỳ KH trước.
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
VỀ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN
4. Nguyên tắc XD kế hoạch của TCM
c/ Phải đo được khi triển khai thực hiện
d/ Kế hoạch TCM phải nhằm thực hiện KH của nhà trường, có tác động tương hỗ với KH các TCM và bộ phận khác trong nhà trường
e/ Phải có tính khả thi
g/ Phải được công khai hóa
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
1. Nhiệm vụ của XDKH năm học TCM ở trường Trung học
Xác định các mục tiêu, nhiệm vụ cơ bản của TCM mà các thành viên phải hoàn thành.
Định ra biện pháp thực hiện nhiệm vụ.
Chỉ ra các điều kiện TCM cần, có thể đáp ứng cho các GV trong tổ, cho từng mặt hoạt động.
Tạo ra môi trường phối hợp thống nhất, thuận lợi giữa các thành viên trong tổ với các đơn vị và cá nhân khác trong trường.
Chỉ ra một lịch trình các hoạt động chính của TCM trong năm học.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
2. Chu trình kế hoạch TCM hàng năm
Độ dài của chu kỳ
Tháng 9/2011 Tháng 9/2012
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
3. Các bước xây dựng KH năm học của TCM
Bước 1: TTCM lập dự thảo KH năm học
Căn cứ vào dự thảo KH năm học của nhà trường, TTCM sẽ viết dự thảo KH năm học của TCM.
Để viết dự thảo này, TTCM thực hiện các việc sau:
a/ Thu thập, xử lý thông tin
TTCM cần thu thập thông tin để đánh giá tình hình hiện tại. Xác định rõ những thông tin cần thu thập, biết các phương pháp và các nguồn thu thập thông tin; biết phân tích thông tin và trình bày chúng một cách rõ ràng, dễ hiểu.
Cụ thể cần thu thập các thông tin:
Những văn bản quy phạm pháp luật, quy định, quy chế mới có liên quan đến HĐCM của tổ, đến các chế độ chính sách liên quan tới quyền lợi, nghĩa vụ của GV.
Thông tin về quản lý dạy học. TTCM cần nắm thông tin về chương trình khung, nội dung giảng dạy của môn học.
TTCM nắm thông tin về HS (số lượng HS và số lớp theo từng khối, từng ban trong năm học mới, số HS mới tuyển vào lớp đầu cấp, số HS lưu ban toàn trường, số HS yếu kém bộ môn của năm học trước).
Ngoài ra cần nắm thêm thông tin về thuận lợi, khó khăn của HS trên địa bàn, hoàn cảnh của một số HS đặc biệt…
Thông tin về đội ngũ GV của tổ (số lượng GV của tổ trong năm học mới? GV đi học nâng cao trình độ? đủ để phân công? có cần thỉnh giảng?) Chất lượng, trình độ chính trị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, các hoàn cảnh XH đặc biệt của GV trong tổ là quan trọng để tính toán sắp xếp phân công hợp lý trong KH.
Thông tin về CSVC, tài chính của nhà trường.
TTCM cần nắm rõ số phòng học, sự bố trí lớp học của nhà trường (thuận lợi, khó khăn) cho HĐCM; chất lượng của các thiết bị DH phục vụ HĐCM của tổ.Thông tin về nguồn kinh phí nhà trường có thể đáp ứng nhu cầu HĐ ngoại khóa, tổ chức THTN, làm ĐDDH, mua sắm trang thiết bị mới ứng dụng công nghệ thông tin…, các nguồn lực có thể hỗ trợ HĐCM của tổ từ các cá nhân, từ PHHS, các tổ chức XH khác.
TTCM cần phải nắm được các thông tin về HĐ trong NH của các TCM khác, của Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên trong trường để lập KH phối hợp, tránh chồng chéo với nhau khi thực hiện. Các thông tin về các kinh nghiệm tiên tiến trong dạy học bộ môn, về việc ứng dụng CNTT vào dạy học cũng phải được TTCM quan tâm trước khi lập dự thảo KH.
Sau khi thu thập đủ thông tin, TTCM sẽ phân tích tình hình để chỉ ra được những thuận lợi, khó khăn cơ bản của TCM trong năm học mới, nguyên nhân những thành công, thất bại của việc thực hiện KH ở năm học trước.
Tham khảo phương pháp phân tích SWOT- mặt mạnh (Strengths); mặt yếu (Weaknesses) trong tài liệu.
Lưu ý:
Mục tiêu của phân tích tình hình là tìm ra các nguyên nhân gốc rễ, nguyên nhân trực tiếp, gián tiếp, nguyên nhân có thể can thiệp và nguyên nhân không thể can thiệp được. Các nguyên nhân này là căn cứ để TTCM có thể đưa ra các biện pháp thích hợp.
b/ Xác định các nhiệm vụ trọng tâm
Xem xét vấn đề nào cần giải quyết trước, vấn đề nào cần giải quyết sau căn cứ vào mức quan trọng và tính cấp bách của nó.
TTCM phải trả lời một số câu hỏi: Tại sao chọn đó là nhiệm vụ trọng tâm, không thực hiện có ảnh hưởng gì đến KH năm học của nhà trường, có thuận lợi khó khăn gì khi thực hiện nhiệm vụ này? …
c/ Xây dựng yêu cầu và các chỉ tiêu
Đây là đòi hỏi khách quan, không thể áp đặt một cách tùy tiện. TTCM phải tỉnh táo, không chủ quan “duy ý chí” trong việc nâng cao hoặc hạ thấp mức độ, yêu cầu đối với nhiệm vụ cần phải thực hiện.
Các chỉ tiêu đưa ra phải làm thành hệ thống chỉ tiêu có liên quan mật thiết với nhau và phải căn cứ vào các chuẩn đã được qui định của nhà trường.
Để đưa ra được các yêu cầu và chỉ tiêu sát hợp, TTCM phải trả lời các câu hỏi:
Yêu cầu nào đã không thực hiện được ở kỳ KH trước?
Cần hoàn thành nhiệm vụ này ở mức độ nào?
Tại sao số lượng đó mà không phải số lượng khác?
Làm việc đó đạt đến chất lượng nào?
Tại sao chất lượng đó mà không phải chất lượng khác?
Yêu cầu này có vượt quá khả năng của các thành viên trong tổ không?
Yêu cầu đối với nhiệm vụ này có ảnh hưởng gì đến việc thực hiện các nhiệm vụ khác?
Sẽ sử dụng những tiêu chuẩn nào?
d/ Xác định các biện pháp thực hiện
Các biện pháp thực hiện đưa ra nhằm giải quyết các nguyên nhân tìm được trong quá trình phân tích. Tùy vào hoàn cảnh cụ thể, TTCM sẽ đưa ra một số biện pháp để sau đó cân nhắc lựa chọn:
Biện pháp hành chính,
Biện pháp chuyên môn,
Biện pháp kích thích, tư vấn, thúc đẩy …
Hoặc là phối hợp nhiều biện pháp với nhau.
Khi đưa ra biện pháp, TTCM trả lời một số câu hỏi:
Biện pháp nào là thích hợp nhất?
Biện pháp nào tạo được động lực thúc đẩy các thành viên trong TCM thực hiện?
Biện pháp nào có cơ hội thành công lớn nhất?
Biện pháp đưa ra có xuất phát từ nguyên nhân sâu xa của vấn đề không?
Khi thực hiện biện pháp thì vấn đề có thực sự được giải quyết không?
Liệu HT có chấp nhận cách giải quyết này không?
Sẽ nảy sinh mâu thuẫn nào mới cần phải giải quyết khi đưa ra biện pháp này không?
Khi đã đưa ra được biện pháp, để lựa chọn các biện pháp có tính khả thi và hiệu quả nhất, các câu hỏi phải trả lời sẽ là:
Những hỗ trợ và cản trở nào ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ?
Kinh phí thực hiện liệu có được chấp thuận?
Các biện pháp thực hiện có thực tế?
Thực hiện khó hay dễ?
Biện pháp đưa ra có mâu thuẫn với các hoạt động và lợi ích của các TCM hoặc tổ chức đoàn thể trong nhà trường?
Có rủi ro nào làm cho biện pháp đưa ra là không thực hiện được?
Biện pháp đề ra phải là biện pháp tối ưu, có lợi nhất, phù hợp nhất và có tính khả thi. Điều đó thể hiện sự phân tích tình hình một cách sâu sắc, thể hiện năng lực, kinh nghiệm và sự sáng tạo của tổ trưởng chuyên môn.
e/ Dự kiến phân chia công việc và bố trí thời gian thực hiện
TTCM vạch ra quy trình thực hiện công việc của TCM trong năm học và phân công trách nhiệm cho các thành viên.
TTCM phải thấy được mối quan hệ giữa nhiệm vụ cần giải quyết trong năm học và trong từng tháng để đảm bảo các nhiệm vụ được thực hiện đầy đủ, không bị bỏ sót, không bị trùng lặp, chồng chéo nhau.
Các câu hỏi cần trả lời trong việc dự kiến phân chia công việc và bố trí thời gian thực hiện:
Những HĐ cần được thực hiện là gì?
Trong các HĐ được xác định, HĐ nào có thể làm trước?
Thời gian nào là phù hợp nhất?
Nếu có nhiều HĐ trùng lặp thì nên cân đối và ưu tiên những HĐ nào?
Sử dụng nguồn lực nào?
Ai sẽ đảm trách phần công việc vào thời điểm đó là thích hợp nhất?
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
3. Các bước xây dựng KH năm học của TCM
Bước 2: Thông qua tập thể
Sau khi hoàn thành dự thảo KH năm học, TTCM sẽ gửi dự thảo cho các GV trong tổ để nghiên cứu trước, phát hiện ra những vấn đề cần ưu tiên xem xét giải quyết để GV đóng góp tốt hơn cho dự thảo KH.
TTCM tiến hành họp TCM để trao đổi, thảo luận về dự thảo KH năm học.
TTCM tổng kết thảo luận, ghi nhận, tiếp thu, xem xét điều chỉnh trong bản thảo này và thực hiện bước tiếp theo.
Bước 3: Hoàn thiện chỉnh lý bản thảo
Bước 4: Gửi dự thảo KH cho Hiệu trưởng
Sau khi điều chỉnh, dự thảo KH năm học của TCM được TTCM nộp cho HT theo thời gian qui định.
Tổng hợp dự thảo KH năm học của các TCM, HT sẽ điều chỉnh dự thảo KH năm học của nhà trường. Qua hội nghị cán bộ viên chức, HT sẽ ban hành KH năm học của trường.
Bước 5: Điều chỉnh lại kế hoạch
Căn cứ KH năm học được ban hành, một lần nữa TTCM điều chỉnh lại KH của tổ thành KH chính thức để gửi cho Hiệu trưởng ký duyệt. Sau khi Hiệu trưởng ký duyệt, các GV căn cứ vào KH này điều chỉnh lại KH của cá nhân và thực hiện trong năm học.
Tổ trưởng
Căn cứ dự thảo KH năm học của HT
Căn cứ tình hình thực tế của TCM
Hiệu trưởng
Giáo viên
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.1. Yêu cầu:
Thể hiện nhiệm vụ năm học của nhà trường và phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của TCM.
Thể hiện tính toàn diện, cân đối của các nhiệm vụ; nêu rõ nhiệm vụ trọng tâm; cân đối giữa nhu cầu và khả năng, nội dung và biện pháp.
Biện pháp phong phú, có hệ thống, cụ thể, thiết thực và khả thi.
Hệ thống chỉ tiêu phải sát hợp, không chạy theo thành tích.
Thể hiện sự đồng thuận, quyết tâm cao của tập thể tổ chuyên môn.
Trình bày rõ ràng, cụ thể.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.2. Cách thể hiện KH năm học của TCM
Có nhiều cách thể hiện một bản kế hoạch. Mỗi cách thể hiện đều có ưu nhược điểm riêng. Việc thể hiện theo cách nào là tùy thuộc vào nhiệm vụ của TCM và thói quen của tổ trưởng. Ở đây chỉ giới thiệu hai loại thể hiện thường thấy là “kế hoạch hành văn” và “kế hoạch-biểu đồ”.
+ Kế hoạch hành văn:
Phương án 1: Viết theo kết cấu gồm các phần sau:
Phần thứ nhất nêu thực trạng của TCM gồm một số thống kê kết quả về tình hình thực hiện KH năm học trước, các biện pháp đã làm thành công cũng như thất bại cần phải cải tiến, các thuận lợi, khó khăn cơ bản của TCM trong năm học mới.
Phần thứ hai sẽ nêu rõ các nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện của TCM, cho biết phải làm gì, ai làm, làm lúc nào.
Phần thứ ba bao gồm toàn bộ các biện pháp để thực hiện các nhiệm vụ đề ra trên cơ sở phân bổ nguồn lực của nhà trường cho TCM. Phần này sẽ cho biết làm cách nào, mức độ ra sao.
Phần cuối cùng bao gồm hệ thống các chỉ tiêu và cách thức kiểm tra việc thực hiện kế hoạch.
Ưu điểm
- Bản kế hoạch viết dưới dạng văn bản như một quyết định có đầy đủ nội dung, thuận tiện cho việc báo cáo.
Nhược điểm
- Việc ghi từng phần làm những người giao tiếp với kế hoạch khó hình dung việc nào gắn với yêu cầu và biện pháp nào tương ứng.
Phương án 2: Trình bày bản kế hoạch theo đầu công việc
Ưu điểm
- Thấy rõ được những công việc sẽ phải thực hiện trong năm học, yêu cầu và chỉ tiêu, biện pháp thực hiện tương ứng với từng công việc.
- Những công việc lặp đi lặp lại được ghi một lần, kế hoạch nhìn thấy ngắn gọn.
- Cấp trên dễ biết đầu việc sẽ làm của tổ chuyên môn khi kiểm tra.
Nhược điểm
- Do chỉ ghi thời gian bắt đầu và kết thúc nên công việc thực hiện có thể bị dồn nhiều vào giai đoạn cuối của mốc thời gian qui định.
- Mỗi đầu công việc có thể thực hiện vào nhiều thời điểm khác nhau nên khi kết thúc công việc lần thứ nhất phải chú ý thời điểm tiếp tục thực hiện ở lần 2, lần 3… làm giáo viên hay quên. Điều này sẽ phải khắc phục trong việc lên kế hoạch tháng, tuần.
Phương án 3: Trình bày bản kế hoạch theo tiến trình thời gian
Ưu điểm
- Nhìn thấy được tiến trình thực hiện, có thể kết hợp để làm kế hoạch học kỳ, tháng, tuần.
- Giáo viên dễ làm kế hoạch cá nhân.
- Dễ bố trí và điều chỉnh thời gian thực hiện khi đầu việc chưa hoàn thành.
Nhược điểm
- Phải ghi đầu việc lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Bản kế hoạch dài.
- Khó tổng kết đầu việc đã làm.
Kế hoạch-biểu đồ
Ưu điểm
- Nhìn thấy rõ các hoạt động và đầu công việc thực hiện theo tiến trình thời gian, việc nào phải kết thúc trước khi việc khác bắt đầu, dễ phát hiện sự không đồng đều trong phân công.
Nhược điểm
- Do quá chi tiết theo mốc thời gian nên bảng kế hoạch cần khổ rộng.
- Các biện pháp, yêu cầu và chỉ tiêu cần thực hiện không thể hiện rõ trên biểu đồ.
II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC
4. Nội dung KH năm học của TCM
4.3. Một số hoạt động và nội dung công việc chính trong KH năm học của TCM
(1) Công tác bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, thực hiện các cuộc vận động lớn của ngành.
(2) Công tác chuyên môn
(3) Công tác khác
KẾT LUẬN
Xây dựng KH năm học của TCM là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng, thể hiện ý chí và sự quyết tâm của tất cả GV trong tổ, huy động được sức mạnh và trí tuệ của tập thể, tiến hành xây dựng một cách khoa học, bám sát KH năm học của nhà trường trong việc thực hiện nhiệm vụ năm học.
Tất cả GV trong tổ phải được bàn bạc, được xây dựng và quyết định để KH năm học của tổ thành ý thức, trách nhiệm và chương trình hành động tích cực, tự giác của các thành viên trong TCM
Viết thu hoạch
Đồng chí hãy nêu vắn tắt các bước xây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên môn. Theo đồng chí nên trình bày bản kế hoạch năm học của tổ chuyên môn theo phương án nào?
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phan Văn Diễn
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)