Tác giả tố hữu

TỐ HỮU
* Tên thật: Nguyễn Kim Thành
(1920 – 2002)
I- VÀI NÉT VỀ TIỂU SỬ
* Quê hương: Thừa Thiên – Huế. Quê ông có phong cảnh đẹp, là vùng văn hóa độc đáo, mang đậm bản sắc dân tộc.
* Gia đình: sinh ra trong một gia đình nhà nho nghèo. Cha thích sưu tầm ca dao, tục ngữ. Mẹ thuộc nhiều ca dao, dân ca xứ Huế.
* Cuộc đời:
1938 được kết nạp Đảng CS
1939 bị bắt trải qua nhiều nha lao của Pháp
1942 ông vượt ngục
1945 là chủ tịch ủy ban khởi nghĩa ở Huế
1945-1986 TH liên tục giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Đảng và nhà nước

Tố Hữu được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I - 1996).
1. Tập thơ: Từ ấy
* Thời gian: 1937 – 1946
* Nội dung chính
* Gía trị nghệ thuật
* Tác phẩm tiêu biểu
Niềm hân hoan của một tâm hồn trẻ gặp ánh sáng lý tưởng, tìm thấy lẽ sống, sự trưởng thành vững vàng của người thanh niên cách mạng.
Chất lãng mạn trong trẻo của một cái tôi trữ tình mới; giai điệu thiết tha, sôi nổi, chân thành.
Từ ấy, Khi con tu hú, Nhớ đồng, Tâm tư trong tù, Tiếng hát đi đày,...
II- ĐƯỜNG CÁCH MẠNG, ĐƯỜNG THƠ
2. Tập thơ: Việt Bắc
* Thời gian: 1947 - 1954
* Nội dung chính
* Gía trị nghệ thuật
* Tác phẩm tiêu biểu
Phản ánh cuộc KC chống thực dân Pháp của dân tộc, phát hiện vẻ đẹp của nhân dân, thể hiện những tình cảm lớn của con người VN mà bao trùm là lòng yêu nước.
Tiếng hát ân tình, thủy chung của cái tôi chiến sĩ; cuối giai đoạn này thơ Tố Hữu phát triển trong cảm hứng sử thi - trữ tình.
Việt Bắc, Ta đi tới, Sáng tháng Năm, Bầm ơi, Lượm, Hoan hô chiến sĩ Điện Biên.
3.Tập thơ : Gió lộng
* Thời gian: 1955 - 1961
* Nội dung chính
* Gía trị nghệ thuật
* Tác phẩm tiêu biểu
Ngợi ca cuộc sống mới, con người mới, ngợi ca Đảng - Bác Hồ; cổ vũ cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà; khẳng định tình cảm quốc tế vô sản...
Cảm hứng lãng mạn, khuynh hướng sử thi, cái tôi trữ tình công dân, nhân danh Đảng và dân tộc.
30 năm đời ta có Đảng, Mẹ Tơm, Người con gái VN, Bài ca xuân 61, Từ Cu Ba...
4. Tập thơ : Ra trận – Máu và hoa
* Thời gian: 1962-1971 ; 1972 - 1977
* Nội dung chính
* Gía trị nghệ thuật
* Tác phẩm tiêu biểu
Là khúc ca ra trận; là ngợi ca chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam.
Đậm tính chính luận và chất sử thi, mang âm hưởng hùng ca; cái tôi trữ tình công dân, nhân danh Đảng và dân tộc.
Mẹ Suốt, Kính gửi cụ Nguyễn Du, Bài ca xuân 68, Bác ơi, Theo chân Bác, Nước non ngàn dặm.
5. Tập thơ : Một tiếng đờn – Ta với ta
* Thời gian: 1977 - 1992 ; 1993 - 1999
* Nội dung chính
* Gía trị nghệ thuật
* Tác phẩm tiêu biểu
Chiêm nghiệm về cuộc sống, về lẽ đời hướng tới những quy luật phổ quát và kiếm tìm những giá trị bền vững.
Cái tôi nội cảm; giọng thơ trầm lắng, thấm đượm chất suy tư.
Đảng và thơ, Hôn Anh, Một tiếng đờn, Lòng Anh,...
CHẶNG ĐƯỜNG THƠ
Từ ấy
Gió lộng
Một tiếng đờn
Ta với ta
Việt Bắc
Ra trận
Máu và hoa
Năm
1937
-> 1946
Năm
1947
-> 1954
Năm
1955
-> 1961
Năm
62 -> 71
72 -> 77

Năm
77 -> 92
93 -> 99

III. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT
1. Tố Hữu là nhà thơ của lý tưởng cộng sản, tiêu biểu cho khuynh hướng thơ trữ tình - chính trị
Vai trò của nhà thơ : chiến sĩ - thi sĩ.
Nguồn cảm hứng nghệ thuật
Nội dung trữ tình - chính trị: lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của cách mạng và con người cách mạng.
Tố Hữu đã đưa thơ chính trị lên đến trình độ là thơ rất đỗi trữ tình. (Xuân Diệu)
2. Thơ Tố Hữu thiên về khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn
Sự vận động của cái tôi trữ tình: cái tôi trữ tình → cái tôi chiến sĩ, nhân danh cộng đồng, Đảng và dân tộc.
Nhân vật trữ tình đại diện cho phẩm chất của giai cấp, dân tộc, thời đại.
Cảm hứng hướng vào tương lai, khơi dậy niềm vui, lòng tin tưởng và niềm say mê.
3. Giọng thơ tâm tình ngọt ngào tha thiết.
Nguyên nhân:
Ảnh hưởng từ điệu tâm hồn con người xứ Huế.
Quan niệm thơ: "Thơ là chuyện đồng điệu..., thơ là tiếng nói đồng ý, đồng tình, tiếng nói đồng chí".
Biểu hiện:
Lời tâm sự, trò chuyện, kêu gọi, nhắn nhủ.
Tố Hữu là ca sĩ của cách mạng, của thời đại Hồ Chí Minh.
4. Thơ Tố Hữu giàu tính dân tộc.
Nội dung:
Sự gắn bó hòa nhập giữa tình cảm chính trị, đạo lý cách mạng với truyền thống tinh thần tình cảm và đạo lý của dân tộc.
Nghệ thuật:
Khai thác và sáng tạo trong thể thơ, cách lập ý, cách diễn ý, tính nhạc của thơ ca truyền thống.
Xin tạm biệt đời yêu quý nhất
Còn mấy vần thơ, một nắm tro
Thơ gửi bạn đường, tro bón đất
Sống là cho mà chết cũng là cho.
Bài thơ cuối cùng của Tố Hữu