Tac gia nguyen trai

Nguyễn Trãi
Quân điếu phạt trước
lo
trừ
bạo
Việc nhân nghĩa cốt
ở
yên
dân
Tiết 63.PHẦN 1:TÁC GIẢ
YÊU CẦU CẦN ĐẠT

-Những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Nguyễn Trãi - một nhân vật lịch sử, một danh nhân văn hóa thế giới.

-Vị trí to lớn của ông trong lịch sử văn học dân tộc : nhà văn chính luận kiệt xuất,người khai sáng thơ ca tiếng Việt.
Em hãy trình bày
những hiểu biết của mình
về cuộc đời Nguyễn Trãi?
I.CUỘC ĐỜI:
1.Xuất thân.

-1380-1442,hiệu là Ức Trai, quê ở Chi Ngại (Chí Linh,Hải Dương) sau về Nhị Khê (Thường Tín-Hà Tây).
-Cha: Nguyễn Ứ�ng Long- một nho sinh nghèo,học giỏi, đỗ tiến sĩ thời Trần, sau đổi tên là Nguyễn Phi Khanh làm quan dưới triều Hồ.
-Mẹ: Trần Thị Thái- con quan Tư đồ(ngang với tễ tướng) Trần Nguyên Đán.

?Nguyễn Trãi sinh ra trong một gia đình có truyền thống yêu nước và văn hóa, văn học.
I.CUỘC ĐỜI:
1.Xuất thân.
2.Cuộc đời không may mắn.
Nguyễn Trãi sớm phải chịu nhiều mất mát đau thương:
5 tuổi mẹ mất,10 tuổi ông ngoại qua đời ,cha bi giặc Minh bắt sang phương Bắc.
I.CUỘC ĐỜI:
1.Xuất thân.
2.Cuộc đời không may mắn.
3.Thời đại NT sống là thời đại bi hùng của lịch sử.
-Thời đại chống quân Minh, NT sống trong ngọn lửa yêu nước hào hùng của dân tộc.Chính ông cũng là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống ngọai xâm và giành thắng lợi vẻ vang.
-Triều đại phong kiến đã bắt đầu suy vong.Mâu thuẫn nội bộ dẫn đến sát hại công thần, gian thần lộng hành NT. cũng bị nghi oan,bi bắt giam.
- NT là nạn nhân của triều đình phong kiến thối nát.Thảm khốc hơn, ông còn bị án oan phải tru di tam tộ�c.
?Hai mặt bi hùng của lịch sử dân tộc và thời đại đã ảnh hưởng sâu sắn đến cuộc đời và số phận của NT.
NHẬN XÉT:
*NT là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có, một danh nhân văn hoá thế giới.
*Một con người phải chịu oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sử giai đoạn phong kiến
Việt Nam.
* NT được tổ chức Giáo dục,Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc(UNESCO)công nhận là danh nhân văn hoá thế giới năm 1980 và tổ chức kỉ niệm 600 năm năm sinh của ông.
Tượng đồng danh nhân văn hóa,anh hùng dân tộc
Nguyễn Trãi và mỹ nhân tài sắc vẹn toàn Nguyễn Thị Lộ đang được xây dựng tại Lệ Chi Viên.

I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính


Hãy kể tên những tác phẩm văn học của Nguyễn Trãi mà em biết?
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính:
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.


Vì sao nói Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận kiệt xuất?
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
-Khối lượng sáng tác khá lớn:
Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo ,Chiếu biểu viết dưới triều Lê.
-Tư tưởng chủ đạo xuyên suốt trong văn chính luận là tư tưởng nhân nghĩa,yêu nước thương dân.
- Văn chính luận của Nguyễn Trãi đạt tới trình độ nghệ thuật mẫu mực về đối tượng, mục đích, lập luận sắc bén:
* Bình Ngô đại cáo : là áng văn yêu nước lớn của thời đại, bản tuyên ngôn độc lập, bản cáo trạng hùng hồn tội ác của kẻ thù, là khúc tráng ca về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
*Quân trung từ mệnh tập: là một tập hợp gồm những thư từ gửi cho tướng giặc và những giấy tờ giao thiệp với triều đình nhà Minh của Nguyễn Trãi.... là tập văn chiến đấu "có sức mạnh bằng mười vạn quân" (Phan Huy Chú).
+``Thư dụ Vương Thông lần nữa``là một trong nhiều bức thư gửi cho Tổng binh giặc Minh là Vương Thông vào tháng 2.1427, lúc Vương Thông đang bị vây ở thành Đông Quan(Hà Nội).Bức thư nhằm phân tìch tình hình khó khăn mọi mặt của quân Minh,vạch rõ nguy cơ bại vong nếu chúng vẫn ngoan cố giữ thành.Tháng 10 năm ấy Vương Thông tự ý giảng hòa với quân Lam Sơn,đầu hàng rồi kéo quân về nước.
+Cách xưng hô của tác giả có sự phân hóa tùy đối tượng:
Đối với Phương Chính,một viên tướng khát máu vô mưu không cần thuyết phục thì gọi hắn là mày:
``B?o cho m?y ngu?c t?c Phuong Chính bi?t :Ta nghe nói ngu?i danh tu?ng tr?ng danh nghia, khinh quy?n muu. B?n m?y quy?n muu còn chưa đủ, hu?ng là danh nghia! Tru?c m?y g?i thu cho ta, c? cu?i ta núp náu ? r?ng ? núi, th?p thò nhu chu?tkhông dám ra noi đ?t ph?ng đ?ng b?ng đ? đánh nhau.Nay quân ta đã đến đây, ngòai thành Ngh? An đều là chi?n tru?ng c?.Mày cho đó là rừng núi chăng ?Th? mà m?y c? đóng thành b?n gi? nhu mụ già là làm sao?Ta e r?ng b?n m?y không kh?i cái nh?c khan y?m v?y``.
(L?i thu cho Phuong Chính).

+Ñoái vôùi Vöông Thoâng,Sôn Thoï coù khaû naêng thuyeát phuïc hoï theo leõ phaûi thì goïi laø `` oâng’’:
``Nay caùc oâng keá cuøng löïc kieät,lính traùng moûi meät,trong khoâng löông thaûøo,ngoøai khoâng vieän binh,baùm hôø khu nhoû moïn,nghæ taïm thaønh chô vô,haù chaúng phaûi laø nhö thòt treân thôùt ,caù trong noài roài sao?’’
(Thö duï Vöông Thoâng laàn nöõa)


I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc.


Em hãy trình bày những ý chính của luận điểm:
``Nguyễn Trãi- nhà thơ trữ tình sâu sắc``.
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc.
a.Người anh hùng vĩ đại:
*Lí tưởng anh hùng hòa quyện giữa nhân nghĩa với yêu nước, thương dân:
Trừ độc,trừ tham,trừ bạo ngược,
Có nhân,có trí,có anh hùng. (BKCG 5)
*Tình cảm yêu nước thiết tha,mãnh liệt:
Bui một tấc lòng ưu ái cũ,
Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đô�ng.(TH 2)
*Kiên quyết đấu tranh vì chân lí:
Vườn hùynh dù chim kêu hót,
Cõi trần có trúc đứng ngăn. (Tự thán 4)
*Sống hết nình cho lí tưởng:
Những vì chúa thánh âu đời trị
Há kể thân nhàn tiếc tuổi tàn.(Tự thán 2)
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc.
b.Con ngöôøi traàn theá:
*Tình yeâu thöông con ngöôøi:
Đau noãi ñau cuûa con ngöôøi:
Phöôïng nhöõng tieác cao dieàu haõy lieäng,
Hoa thöôøng hay heùo coû thöôøng töôi.
(Töï thuaät 9 )
-Mô öôùc xaõ hoäi thaùi bình thònh trò:
Deõ coù Ngu caàm ñaøn moät tieáng,
Daân giaøu ñuû khaép ñoøi phöông.
(Caûnh ngaøy heø)
-Tình nghóa vua toâi,tình cha con ñaày caûm ñoäng:
Quaân thaân chöa baùo loøng canh caùnh,
Tình phuï côm trôøi aùo cha.
(Ngoân chí 3)
-Tình baïn saùng trong nhö vaàng nguyeät:
Loøng baïn traêng vaèng vaëc cao
(Baûo kính caûnh giôùi 40)
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc.
*Tình yêu thiên nhiên,yêu quê hương:
Có bức tranh thiên nhiên hòanh tráng:
Kình ngạc băm vằm non mấy khúc,
Giáo gươm chìm gãy bãi bao tầng.
(Cửa biển Bạch Đằng)
-Có bức tranh thiên nhiên phảng phất phong vị thơ Đường:
Nước biếc non xanh thuyền gối bãi,
Đêm thanh nguyệt bạc khách lên lầu.
(Bảo kính cảnh giới 26)
-Có cảnh thiên nhiên bình di,dân dã:
Ao cạn,vớt bèo thả muống,
Trì thanh, phát cỏ ương sen
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1.Những tác phẩm chính.
2.Nhà văn chính luận kiệt xuất.
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc.
-Xem thiên nhiên là bầu bạn:
Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
(Côn Sơn ca)
-Nâng niu vẻ đẹp nguyên sơ của tự nhiên :
+ Không nỡ thả mái chèo vì sợ làm tan bóng trăng in trên nước:
Nước còn nguyệt hiện xá(hãy) thôi chèo.
+ Gánh nước về pha trà,nước in bóng trăng mà tưởng mang cả trăng về theo:
Khách đến chim mừng hoa xảy động,
Chè tiên(nấu),nước ghín(gánh),nguyệt đeo về.
(Thuật hứng 3)
==>Gìn giữ vẻ đẹp nguyên sơ của tự nhiên cũng là gìn giử� môi trường sống trong lành mà tạo hóa ban cho con người.
Nguyeãn Traõi vöøa laø ngöôøi anh huøng vó ñaïi vöøa laø con ngöôøi traàn theá.
Khía caïnh con ngöôøi trong ngöôøi anh huøng Nguyeãn Traõi chính laø veû ñeïp nhaân baûn ñaõ goùp phaàn naâng ngöôøi anh huøng daân toäc leân taàm nhaân loïai.
I.CUỘC ĐỜI:
II.SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
III.TỔNG KẾT:
*Về nội dung:
Bao trùm trong thơ Nguyễn Trãi là nguồn cảm hứng yêu nước và nhân đạo sâu sắc.
*Về nghệ thuật:
-Thể loại:
+ Là nhà văn chính luận kiệt xuất.
+ Là người khai sáng văn học tiếng Việt, sáng tạo thơ Đường luật bằng chữ Nôm.
- Ngôn ngữ: sử dụng thuần thục, làm giàu cho chữ Nôm- ngôn ngữ dân tộc.
"Nguyễn Trãi là bông hoa đầu mùa tuyệt đẹp của thơ Nôm Việt Nam"
(Lê Trí Viễn)
Nêu khái quát nhữ�ng giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Trãi?
Chùa Tư Phúc (Côn Sơn)-nơi Nguyễn Trãi về ở ẩn
Một bệ miếu thờ cổ kính nằm ở ngay khu vực đã xảy ra thảm án Lệ Chi Viên(nay thuộc thôn Đại Lai, xã Đại Lai,
huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh)
KÍNH CHÀO
VÀ KÍNH CHÚC SỨC KHỎE
QUÍ THẦY CÔ !