Tác gia Nguyễn Khuyến

NGUY?N KHUY?N
(1835-1909)
Quê hương
Gia đình
Bản thân
Thời đại
I. Cuộc đời
QUÊ HƯƠNG
Làng Và, xã Yên Đổ, huyện Bình Lục,
tỉnh Hà Nam
GIA ĐÌNH

Nếp nhà thanh bạch, có truyền thống khoa cử
THỜI ĐẠI
Thực dân Pháp xâm lược và đô hộ, triều đình nhà Nguyễn đầu hàng. Nho học suy vi.
THỜI ĐẠI
Thực dân Pháp xâm lược và đô hộ, triều đình nhà Nguyễn đầu hàng. Nho học suy vi.


* 1852: thi hương cùng cha nhưng không đỗ.
* 1855, 1858, 1861: thi hương không đỗ.
* 1864: đỗ đầu cử nhân ở trường thi Hà Nội.
* 1865, 1868, 1869: vào Huế thi hội không đỗ.
* 1871: đỗ đầu thi hội và thi đình, học vị Hoàng giáp. Vua Tự Đức ban cờ biển Tam nguyên.

=> Đường công danh nhiều trắc trở nhưng ông đã vượt qua và đạt đỉnh vinh quang.
* Con đường thi cử

* Con đường làm quan

1871: Sử quán trong triều.
1873: đốc học rồi thăng án sát Thanh Hoá.
1876: Biện lí Bộ hộ trong kinh.
1877: Bố chính Quảng Ngãi.
1878: Trực học sĩ, Sử quán.
1884: được bổ làm Tổng đốc Sơn Tây nhưng kiên quyết chối từ.
Mùa thu: cáo quan về làng Yên Đổ.
1909: qua đời.



Con người

Một con người tài năng
Một con người luôn
mang tâm sự u hoài.
Một nhà nho có nhân cách
trong sạch.





















Số lượng: Hơn 800 tác phẩm.
Thể loại phong phú: thơ, văn, câu đối,…
Viết bằng cả chữ Hán và chữ Nôm.
II. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC
* Luôn mặc cảm về sự bất lực của mình trước hiện tình đất nước:
Cờ đương dở cuộc không còn nước
Bạc chửa thâu canh đã chạy làng.
Vốn không thực học phù thời loạn
Uổng chút hư danh đỗ đại khoa
1. Nội dung thơ văn Nguyễn Khuyến
a. Tâm sự yêu nước , u hoài
trước sự đổi thay của thời cuộc
* Nhận thấy sự vô nghĩa của việc làm quan dưới ách đô hộ:
Vua chèo còn chẳng ra gì
Quan chèo vai nhọ khác chi thằng hề
(Lời vợ người hát chèo)
* Luôn có ý thức giữ trọn tiết tháo trong thời loạn:
Sạch như nước, trắng như ngà, trong như tuyết
Mảnh gương trăng vằng vặc quyết không nhơ
(Mẹ Mốc)
* Nỗi buồn mất nước luôn khắc khoải khôn nguôi:
Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ
Ấy hồn Thục đế thác bao giờ
Năm canh máu chảy đêm hè vắng
Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ
Có phải tiếc xuân mà đứng gọi?
Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ?
(Cuốc kêu cảm hứng)
Nơi này thu trước, chục năm qua
Thành quách còn nguyên, cảnh khác xa
Nến bạch đèn hồng soi thấp thoáng
Dù xanh mũ trắng lẫn Tây, Ta

Cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh!