Suy thoai tang on

SUY THOÁI TẦNG ÔZÔN
Nhóm 1
Company Logo
MỤC LỤC
Company Logo
1. Khái niệm

Ôzôn là gì? Ôzôn trong bầu khí quyển được tạo thành khi các tia cực tím chạm phải các phân tử ôxy (O2) chứa hai nguyên tử ôxy, tạo thành hai nguyên tử ôxy đơn, được gọi là ôxy nguyên tử (O).

Ôxy nguyên tử kết hợp cùng với một phân tử ôxy tạo thành phân tử ôzôn (O3). Phân tử ôzôn có hoạt tính cao, khi bị tia cực tím chạm phải, lại tách ra thành một phân tử ôxy và một ôxy nguyên tử. Đây là một quá trình liên tục gọi là chu kỳ ôxy - ôzôn.
Company Logo
Hình ảnh về tầng ôzôn
Company Logo
Khí Ozon gồm 3 nguyên tử oxy (03). Tầng bình lưu nằm trên tầng đối lưu với ranh giới trên dao động trong khoảng độ cao 50 km. Ở ÐỘ CAO KHOẢNG 25 KM TRONG TẦNG bình lưu tồn tại một lớp không khí giàu khí Ozon (O3) thường được gọi là tầng Ozon. Hàm lượng khí Ozon trong không khí rất thấp, chiếm một phần triệu, chỉ ở độ cao 25 - 30 km, khí Ozon mới đậm đặc hơn (chiếm tỉ lệ 1/100.000 trong khí quyển). Người ta gọi tầng khí quyển ở độ cao này là tầng Ozon
Company Logo
Nếu tầng Ozon bị thủng, một lượng lớn tia tử ngoại sẽ chiếu thẳng xuống Trái đất. Con người sống trên Trái đất sẽ mắc bệnh ung thư da, thực vật không chịu nổi nhiều tia tử ngoại chiếu vào sẽ bị mất dần khả năng miễn dịch, các sinh vật dưới biển bị tổn thương và chết dần. Bởi vậy các nước trên thế giới đều rất lo sợ trước hiện tượng thủng tầng Ozon.
Company Logo
ôzôn

Ôzôn là dạng thù hình đặc biệt của oxy, phân tử ôzôn gồm 3 nguyên tử oxy.

Cơ chế hình thành:
Company Logo
Tầng ôzôn
Tầng ôzôn là một lớp khí quyển giàu ôzôn nằm ở độ cao từ 18 - 40km trong tầng bình lưu khí quyển. Nồng độ khí ôzôn trong khí quyển đạt giá trị cực đại ở độ cao 25 - 30km.
Vai trò: tầng ôzôn có tác dụng như một “tấm màng” bảo vệ sự sống trên trái đất (hấp thụ tia cực tím, điều hoà khí hậu, bảo vệ trái đất…)
Company Logo
Company Logo
Suy thoái tầng ôzôn
Khái niệm:
Sự suy thoái tầng ôzôn là hiện tượng giảm lượng ôzôn trong tầng bình lưu.

Hiện trạng:
Trong vòng 15 năm qua suy giảm tầng ôzôn trung bình tòan cầu là 5%, trong đó 6.5% Bắc Bán Cầu, 9.5% Nam Bán Cầu và từ những năm 1990 lại đây số lượng suy giảm còn lớn hơn nhiều.
Company Logo
Nguyên nhân suy thoái
1- Hoạt động của con người.
Do trong sản xuất và sinh hoạt, giao thông vận tải thải ra các khí như: CFC, HCFC, HFC, Tetraclorit, các hợp chất của Brôm(halon), mêtan(CH4), các oxit nitơ(NOx)...
Đốt rơm rạ, thải ra một lượng lớn khí CO2 làm ô nhiễm môi trường
Company Logo
Tháng 10 năm 1985, các nhà khoa học Anh phát hiện thấy tầng khí ozon trên không trung Nam cực xuất hiện một "lỗ thủng" rất lớn, bằng diện tích nước Mỹ. Năm 1987, các nhà khoa học Đức lại phát hiện tầng khí ozon ở vùng trời Bắc cực có hiện tượng mỏng dần, có nghĩa là chẳng bao lâu nữa tầng ozon ở Bắc cực cũng sẽ bị thủng. Tin này nhanh chóng được truyền khắp thế giới và làm chấn động dư luận.

Company Logo
Các nhà khoa học đều cho rằng, nguyên nhân này có liên quan tới việc sản xuất và sử dụng tủ lạnh trên thế giới. Sở dĩ tủ lạnh có thể làm lạnh và bảo quản thực phẩm được lâu là vì trong hệ thống ống dẫn khép kín phía sau tủ lạnh có chứa loại dung dịch freon thể lỏng (thường gọi là "gas"). Nhờ có dung dịch hoá học này tủ lạnh mới làm lạnh được. Dung dịch freon có thể bay hơi thành thể khí. Khi chuyển sang thể khí, freon bốc thẳng lên tầng ozon trong khí quyển Trái đất và phá vỡ kết cầu tầng này, làm giảm nồng độ khí ozon.

Company Logo
Không những tủ lạnh, máy lạnh cần dùng đến freon mà trong dung dịch giặt tẩy, bình cứu hoả cũng sử dụng freon và các chất thuộc dạng freon. Trong quá trình sản xuất và sử dụng các hoá chất đó không tránh khỏi thất thoát một lượng lớn hoát chất dạng freon bốc hơi bay lên phá huỷ tầng ozon. Qua đó chúng ta thấy rằng, tầng zon bị thủng chính là do các chất khí thuộc dạng freon gây ra, các hoá chất đó không tự có trong thiên nhiên mà do con người tạo ra. Rõ ràng, con người là thủ phạm làm thủng tầng ozon, đe doạ sức khoẻ của chính mình,

Company Logo
Mức ôzôn tối thiểu hằng năm trong lỗ thủng ôzôn ở Nam Cực
Mức ôzôn tối thiểu hằng năm trong lỗ thủng ôzôn ở Nam Cực
Company Logo
Sớm ngừng sản xuất và sử dụng các hoá chất dạng freon là biện pháp hữu hiệu nhất để cứu tầng ozon. Nhiều hội thảo quốc tế đã bàn tính các biện pháp khắc phục nguy cơ thủng rộng tầng ozon. 112 nước thuộc khối Cộng đồng Châu Âu (EEC) đã nhất trí đến cuối thế kỷ này sẽ chấm dứt sản xuất và sử dụng các hoá chất thuộc dạng freon. Vì vậy các nhà khoa học đang nghiên cứu sản xuất loại hoá chất khác thay thế các hoá chất ở dạng freon, đồng thời sẽ chuyển giao công nghệ sản xuất cho các nước đang phát triển. Có như vậy, việc ngừng sản xuất freon mới trở thành hiện thực. Muốn đạt được yêu cầu thiết thực này, không chỉ riêng một vài nước mà cả thế giới đều phải cố gắng thì mới có thể bảo vệ được tầng ozon của Trái đất.
Company Logo
Nó có mặt trong các tấm cách nhiệt (cách âm) và dung môi trong công nghiệp điện tử, cơ khí, chất làm lạnh, máy điều hòa nhiệt độ, chất đẩy trong các bình xịt ( keo xịt tóc, chống mùi…).
a. Việc sử dụng và sản xuất các hợp chất cacbon chứa clo và flo chlorofluorocacbons (CFC)
Đây là nguyên nhân hàng đầu
Company Logo
Các CFC bị phân giải, tạo ra các nguyên tử clo tự do: CF2Cl2  CF2Cl + Cl
Nguyên tử clo tự do tác dụng với phân tử ôzôn ở tầng ôzôn, lấy đi một nguyên tử oxy tạo thành một phân tử ClO và để lại một phân tử oxy bình thường: Cl + O3  ClO + O2
Tiếp theo một nguyên tử oxy tự do sẽ lấy đi oxy từ ClO và kết quả cuối cùng là 1 phân tử Oxy và 1 nguyên tử Clo được tạo thành:
ClO + O  Cl +O2
(Oxitclo cũng có thể phản ứng với ôzôn:
ClO + O3 = Cl + 2O2)
Company Logo
b. Các máy bay siêu thanh, tên lửa và sự nổ vũ khí hạt nhân:
Do thải ra khí oxitnitric
Khí này phản ứng với ôzôn để tạo ra nitơđioxit và oxy:
NO + O3  NO2 +O2
Nitơdioxit phản ứng với Oxy nguyên tử và kết quả là tạo ra oxitnitric và phân tử Oxy:
NO2 + O  NO + O2.
(Nitodioxit cũng có thể phản ứng với ôzôn: NO2 + O3  NO + O2)
Hình: tên lửa
Company Logo
Ngoài ra phân đạm sử dụng trong nông nghiệp cũng có thể chuyển hóa thành oxitnitric thoát lên tầng bình lưu để phản ứng với phân tử ôzôn và tàn phá tầng này.
Hình: Phân đạm
Company Logo
2 – Tự nhiên
Hoạt động của Núi lửa:
Hình:
Núi lửa
Company Logo
Núi lửa thải ra khí Clo (Cl2), Axit Clohydrit (HCl), Dưới tác dụng của tia cực tím Cl2 sẽ tạo thành các nguyên tử Clo (Cl*):
Cl2 Cl* + Cl*
Còn Axitclohydrit (HCl) sẽ tác dụng với HO* tạo ra Cl*:
HCl + HO* = Cl* + H2O
(HO* được hình thành do quá trình oxi hóa Mêtan: CH4 + O  CH3* + HO*)
UV
Company Logo
Lỗ thủng ôzôn Nam Cực là phần của tầng bình lưu Nam Cực mà mức độ ôzôn hiện tại đã giảm xuống chỉ còn 33% so với các trị trước năm 1975. Lỗ thủng ôzôn xuất hiện vào mùa xuân ở Nam Cực, từ tháng 9 cho đến đầu tháng 12, khi gió tây mạnh bắt đầu thổi tuần hoàn trên lục địa và tạo thành bầu chứa khí quyển. Trong các "gió xoáy địa cực" này, hơn 50% ôzôn vùng phía dưới của tầng bình lưu bị phân hủy trong mùa xuân.
Company Logo
Ánh sáng mặt trời ở các vùng địa cực dao động nhiều hơn ở các nơi khác và trong ba tháng mùa Đông hầu như là tối tăm không có bức xạ mặt trời. Nhiệt độ không khí ở vào khoảng -80°C hay lạnh hơn gần như trong suốt mùa Đông đã tạo nên các đám mây ở tầng bình lưu trên địa cực. Các phần tử của những đám mây này bao gồm axít nitric hay nước đóng băng tạo nên bề mặt cho các phản ứng hóa học gia tăng tốc độ phân hủy các phân tử ôzôn.
Company Logo
Tầng ozon bị thủng ở Nam cực
Company Logo
Như đã giải thích ở phần trên, nguyên nhân chính của giảm sút ôzôn ở Nam Cực và các nơi khác là sự hiện diện của các khí gốc có chứa clo (trước nhất là các CFC và các hợp chất clo với các bon liên quan) bị phân giải khi có tia cực tím tạo thành các nguyên tử clo trở thành chất xúc tác phân hủy ôzôn
Sự giảm sút ôzôn do clo là chất xúc tác có thể xảy ra ở trạng thái khí nhưng sẽ tăng đột ngột khi có sự hiện diện của các đám mây tầng bình lưu trên địa cực. Các quá trình quang hóa tham gia tuy phức tạp nhưng đã được tìm hiểu tốt. Quan sát chủ yếu là thông thường phần lớn các clo trong tầng bính lưu ở trong các "hợp chất chứa" bền, chủ yếu là các hydro clorua (HCl) và clo nitrat (ClONO2).
Company Logo
Mặc dù vậy trong mùa Đông và Xuân Nam Cực các phản ứng trên bề mặt của các phần tử mây chuyển hóa các hợp chất chứa này trở lại thành các gốc tự do có hoạt tính cao, Cl và ClO. Các đám mây cũng có thể lấy đi NO2 từ khí quyển bằng cách biến đổi chúng thành axít nitric, ngăn không cho ClO vừa được tạo thành có thể bị biến đổi trở lại ClONO2. Ánh sáng cực tím gia tăng trong mùa xuân tạo cho các hợp chất clo phản ứng hủy diệt trên 17% ôzôn trong khi các hợo chất brôm làm giảm sút thêm 33%.
Company Logo
Vai trò của ánh sáng mặt trời trong giảm sút ôzôn chính là lý do tại sao giảm sút ôzôn ở Nam Cực lớn nhất vào mùa xuân. Trong mùa Đông, mặc dù có nhiều mây nhất, không có ánh sáng trên địa cực để thúc đẩy các phản ứng hóa học. Phần lớn các ôzôn bị phá hủy ở phía dưới của tầng bình lưu đối ngược với việc giảm sút ôzôn ít hơn rất nhiều thông qua các phản ứng thể khí đồng nhất xảy ra trước hết là ở phía trên của tầng bình lưu. Nhiệt độ sưởi ấm vào cuối Xuân phá vỡ các gió xoáy vào trung tuần tháng 12. Khi ấm lên, không khí giàu ôzôn bay về các vĩ độ thấp, các đám mây tầng bình lưu bị phá hủy, các quá trình làm giảm sút ôzôn ngưng lại và lỗ thủng ôzôn được hàn gắn trở lại.
Company Logo
Một số hình ảnh về thủng tầng ôzon
Company Logo
Company Logo
Company Logo
Tầng ôzôn của trái đất nằm ở tầng bình lưu thấp, ngay phía trên tầng đối lưu (bắt đầu từ bề mặt trái đất lên cao khoảng 12 km) đón nhận các tia cực tím có hại từ mặt trời.
Company Logo
Hậu quả suy thoái
1- Tác động đối với con người.

Tia UV gây tác hại cho mắt: gây ra viêm giác mạc, viêm kết giác mạc, làm tổn hại đến võng mạc và có thể gây bệnh đục thủy tinh thể.
Làm xáo trộn các quy tắc của hệ miễn dịch, các kháng thể chống lại bệnh tật và làm giảm khả năng của cơ thể chống lại các bệnh ung thư da, dị ứng, khả năng hấp thụ thuốc và nhiều loại bệnh tật khác, nhất là ở các khu vực có các loại bệnh truyền nhiễm.
Company Logo
Cường độ gia tăng của các bức xạ cực tím có năng lượng cao đang được coi là nguyên nhân gây ra nhiều hậu quả trong sinh học như gia tăng các khối u ác tính C (ung thư da). Theo một nghiên cứu, tăng 10% các tia cực tím có năng lượng cao được coi là liên quan với tăng 19% các khối u ác tính ở đàn ông và 16% ở phụ nữ.
Company Logo
Hình: đục thủy tinh thể
Hình: ung thư da
Hình: đục thủy tinh thể
Hình: ung thư da
Company Logo
2. Tác động đối với khí hậu
Báo cáo gần đây của cơ quan liên chính phủ về biến đổi khí hậu đã khẳng định trong 100 năm qua, nhiệt độ Trái đất đã tăng 0,74%.

Sự thay đổi khí hậu đột ngôt, Thiên tai gia tăng(lũ lụt, hạn hán).
Nhiệt độ và mực nước biển toàn cầu tiếp tục tăng nhanh  nhấn chìm các vùng đất thấp.

Company Logo
3- Tác dụng đối với cây trồng.

Sự tăng tia cực tím làm giảm kích thước của lá, giảm diện tích hấp thụ ánh sáng để quang hợp, giảm khả năng chịu đựng của cây trồng, giảm năng suất của cây trồng, ức chế sinh học và quang hợp của thực vật.
Ngoài ra cũng có thể tác động đến sự thay đổi thành phần của loài, làm thay đổi đa dạng sinh học của các hệ sinh thái, một số loài có thể bị suy thoái.
Company Logo
4- Tác động đến hệ sinh thái nước
Tia cực tím tăng lên có thể làm giảm khối lượng các sinh vật phù du, nguồn thức ăn của nhiều loài sinh vật biển.
Giảm khả năng sinh sản của chúng.
Bức xạ UV-B tăng cũng làm thay đổi thành phần các loài.
Phiêu
sinh
vật
Company Logo
5- Tác đông đến chất lượng không khí.
Sự suy giảm tầng ôzôn làm tăng lượng bức xạ tia cực tím đến mặt đất và làm tăng các phản ứng hóa học dẫn tới ô nhiễm khí quyển.

6- Tác động đến các loại vật liệu.
Tăng cường bức xạ tia cực tím sẽ có tác động đến các vật liệu chất dẻo và nhiều vật liệu khác. Tia cực tím tăng sẽ làm giảm tuổi thọ của các vật liệu, làm cho các vật liệu mất đi độ bền chắc.
Company Logo
Sự suy giảm ôzôn đang được quan sát thấy và các dự đoán suy giảm trong tương lai đã trở thành một mối quan tâm toàn cầu, dẫn đến việc công nhận Nghị định thư Montreal hạn chế và cuối cùng chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng và sản xuất các hợp chất
Năm 1985, Công ước Viên và Nghị định thư Montreal bắt đầu có hiệu lực nhằm mục đích từng bước ngăn chặn việc sử dụng những loại hóa chất có thể phá hủy tầng ôzôn, đánh dấu sự ra đời của Ngày quốc tế bảo vệ tầng ô -zôn. Hiện nay, việc triển khai Nghị định thư Montreal đã góp phần đáng kể làm giảm hơn 1, 5 triệu tấn hóa chất hàng năm mà có thể phá hủy tầng ô-zôn
Company Logo
Theo quy định của Nghị định thư Montreal về các chất suy giảm tầng ôzôn, với các nước phát triển phải loại trừ hoàn toàn sản xuất và sử dụng các chất CFC và Halon vào năm 1996 và chất HCFC vào năm 2020.
Đối với các nước đang phát triển như nước ta sẽ được ưu đãi sử dụng các chất CFC và Halon đến năm 2010 và chất HCFC đến năm 2040. Với mức tiêu thụ dưới 0,004 kg/ đầu người /năm, Việt Nam được coi là một trong những nước có lượng tiêu thụ CFC thấp gần 300 lần so với nhóm nước mà Nghị định thư quy định và được hưởng ưu đãi về hạn định loại trừ; đồng thời nhận được sự hỗ trợ không hoàn lại về công nghệ và tài chính từ Quỹ đa phương thông qua các dự án đầu tư.
Company Logo
Trong giai đoạn từ nay đến 2010, để có thể loại trừ được hoàn toàn tiêu thụ các chất CFC và Halon, các nước đang phát triển như Việt Nam cần được hỗ trợ kỹ thuật, tăng cường năng lực và hướng tới sử dụng R -134a. Hiện nay, R-134a đang được coi là gas lạnh an toàn và sử dụng trong hầu hết các loại tủ lạnh và điều hòa không khí ô tô (MAC) đời mới.
Company Logo
Biện pháp khắc phục

Cắt giảm lượng phát thải các chất khí gây suy thoái tầng ôzôn (sản xuất, sinh hoạt, xe cộ, nhiên liệu).
Chuyển giao và áp dụng công nghệ mới nhằm sản xuất các vật liệu, chất liệu, thiết bị mới – thân thiện với môi trường.
Nâng cao nhận thức của mọi người. Thực hiện nghiêm chỉnh các hiệp ước bảo vệ tầng ôzôn.
Company Logo
Ánh sáng và nhiệt do Mặt trời mang lại là cần thiết đối với sự sống trên Trái đất, nhưng chúng mang theo những tia tử ngoại gây nhiều tác hại. Bảo vệ tầng ozon chính là bảo vệ chúng ta khỏi những tác hại này.

Điều mà chúng ta có thể làm để đóng góp vào việc ngăn chặn quá trình suy thoái tầng ozon rất cụ thể và đơn giản, đó là:


1. Tự bảo vệ mình khỏi sự tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Che chắn da, đeo kính râm, đội mũ nón khi đi ra ngoài nắng.

Giải pháp của nhóm
Company Logo
2. Giảm ô nhiễm không khí do xe cộ và các thiết bị khác khi hoạt động xả khí thải vào môi trường.

3. Tiết kiệm năng lượng, nước trong nhà và nơi làm việc.

4. Sử dụng ánh sáng tự nhiên trong nhà và nơi làm việc nếu có thể
Company Logo
5. Tận dụng phương tiện giao thông công cộng hơn là dùng xe máy cá nhân hoặc taxi nếu có thể. Thỉnh thoảng đi xe đạp hoặc đi bộ đến nơi làm việc.

6. Khi mua các sản phẩm gia dụng, nhất là các loại dùng trong bình xịt, tìm loại ghi trên nhãn “không có CFC”.

7. Sơn nhà, nên sơn bằng cách quét hoặc lăn, không dùng cách phun sơn.


8. Giảm dùng các bao bì bằng nhựa xốp. Nếu có sẵn, nên tận dụng nhiều lần.

Company Logo
Khả năng phục hồi của tầng ô zôn
Theo Nghị định thư Montreal với sự tham gia của 191 quốc gia, các sản phẩm thải CFC đã bị loại bỏ vào năm 1996 trên toàn thế giới. Quan sát trong vài năm vừa qua cho thấy sự suy thoái tầng ôzôn đã bị ngăn chặn trên diện rộng có khả năng phục hồi hoàn toàn. Theo nghiên cứu mới, biến đổi khí hậu ở bán cầu Nam cũng sẽ có khả năng phục hồi
Company Logo
Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) cho thấy tầng ôzôn sẽ có khả năng phục hồi nhờ những nỗ lực của con người nhằm hạn chế lượng khí phát thải gây suy giảm tầng ôzôn và nhờ gió khí quyển.
Company Logo
Theo các số liệu của NASA. mặc dù lỗ thủng tầng ôzôn trên bầu trời Nam Cực vẫn không ngừng rộng ra và hiện đã tới 24 triệu km2, nhưng toàn bộ tầng ôzôn của Trái đất đã ngừng suy giảm trong suốt 9 năm qua, sớm hơn rất nhiều so với những tính toán khoa học dựa theo tiến độ giảm các loại khí CFC phá hoại tầng ôzôn trong 20 năm qua.
Các nhà khoa học đã xác định sự phục hồi tầng ôzôn trên tầng thượng của tầng bình lưu của khí quyển có thể hoàn toàn nhờ vào việc giảm lượng khí CFC thải vào khí quyển.
Company Logo
Nhưng ở tầng hạ của tầng bình lưu, sự phục hồi của tầng ôzôn phụ thuộc vào các loại gió khí quyển lưu chuyển khí ôzôn, được tạo ra ở độ cao thấp trên khu vực xích đạo nên các khu vực ở vĩ độ cao hơn, là nơi khí ôzôn bị phá hoại.
Các mô hình máy tính đã khẳng định quá trình này và dự báo tầng ôzôn của Trái đất sẽ được khôi phục lại mức như năm 1980 trong khoảng thời gian từ năm 2030 đến năm 2070. Vào thời điểm này, lỗ thủng tầng ôzôn ở Nam Cực cũng được lấp đầy
Company Logo
Đây là kết quả hiển nhiên của Nghị định thư Montreal  một Hiệp ước quốc tế được coi là thành công nhất cho đến nay, đồng thời chứng minh rằng các Hiệp định quốc tế có thể mang lại những thay đổi tích cực tới hệ thống khí hậu toàn cầu.
Nỗ lực lấp kín lỗ thủng tầng ôzôn là một trong những câu chuyện thành công về môi trường mang tính toàn cầu mà chúng ta đáng phải suy ngẫm. /.
Company Logo
Chung tay vì một trái đất "xanh" hơn
Company Logo
HÃY CÙNG CHUNG SỨC
BẢO VỆ HÀNH TINH CỦA CHÚNG TA
Company Logo
Các công ước, nghị định
Công ước viên(23/03/1985):Công ước gồm 21 điều, thúc đẩy các bên để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường trước tiên hãy bảo vệ tầng ozone.
Nghị định thư Montreal(1987)
Loại trừ hoàn toàn các chất làm suy giảm tầng ozone nhóm CFC từ ngày 1-1-2010 và từ năm 2010, sẽ triển khai loại các chất HCFC thay thế và loại trừ các chất HCFC vào năm 2030 ở các nước đang phát triển.
Việt Nam tham gia 1994.