Su7t22

Hoạt động 1:
Trình bày được sự thành lập của nhà Trần
? Nhà Lý đã thành lập từ khi nào ?
- Được thành lập từ năm 1009.
- Đến đời vua thứ 8 Lý Huệ Tông không có con trtrai chỉ có hai cô con gái.
- Năm 1224, Lý Huệ Tông nhường ngôi cho
công chúa Chiêu Thánh mới 7 tuổi tức Lý Chiêu Hoàng.
? Em có nhận xét gì về tình hình nhà Lý vào cuối
thế kỉ XII?
- Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yyếu.
? Những biểu hiện suy yếu của nhà Lý từ cuối thế kỉ XII?
- Vua ăn chơi, quan lại tranh quyền.
- Không chăm lo sản xuất -> lụt lội, hạn hán, mất mùa xảy ra liên tiếp.
- Dân nghèo nổi dậy đấu tranh ở nhiều nơi.
- Các thế lực phong kiến địa phương quấy phá nhân dân, chống lại triều đình.
GV: gọi HS đọc " Bấy giờ nhà vua vẫn tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, củng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đế việc gì". " Chính sự ngày càng đổ nát, đói kém xảy ra luôn luôn. nhân dân cùng quẫn, khốn khổ, giặc cướp nổi lên ở nhiều nơi:" (Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
? Trước tình hình đó nhà Lý đã làm gì ?
- Dựa vào các thế lực họ Trần để chống lại các cuộc nổi loạn.
? Vậy nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào?
- Nhà Lý suy yếu dựa vào họ Trần chống lại các cuộc nổi loạn, đã tạo điều kiện và thời cơ cho họ Trần.
- Sự sắp xếp của Trần Thủ Độ qua cuộc hôn nhân giữa Lý Chiêu Hoàng với Trần Cảnh. 12-1226, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng. Trần Cảnh lên ngôi (tức Trần Thái Tông) lập ra triều Trần.
? Triều Trần thành lập theo các em có phù hợp với quy luật lịch sử không?
- Triều Trần thay triều Lý là một triều đại đã mất hết sinh khí. Về khách quan, nhà Trần thành lập là phù hợp với nguyện vọng hoà bình, thống nhất của nhân dân và yêu cầu phát triển của lịch sử.
- Khi nhà Trần thành lập cuộc nội chiến giữa các thế lực phong kiến chấm dứt, chế độ phong kiến được củng cố và tiếp tục phát triển.
* Vậy nhà Trần đã làm gì để củng cố chế độ phong kiến tập quyền …
Họạt động 2:
Trình bày được nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
* GV giới thiệu lãnh thổ Đại Việt dưới thời Trần kéo dài đến đèo Hải Vân. Các vua Trần ra sức củng cố chế độ phong kiến tập quyền từ TW đến địa phương.
? Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào?
- Được tổ chức theo chế độ quân chủ TW tập quyền gồm 3 cấp: Triều đình, các đơn vị hành chính trung gian và cấp hành chính cơ sở.
- Triều đình: Vua - Thái thượng hoàng, Các quan đại thần văn võ, các cơ quan và chức quan.
- Đơn vị hành chính trung gian: Lộ, phủ, châu- huyện.
- Cấp hành chính cơ sở: xã.
? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần?
- Cả lớp nhận xét, bổ sung
* GV: đưa sơ đồ lên và phân tích:
- Đứng đầu bộ máy nhà nước là vua, các vua sớm nhường ngôi cho con và tự xưng là Thái thượng hoàng cùng con cai quan đất nước.
- Dưới vua có các chức quan đại thần Văn, Võ - do người họ Trần nắm giữ, Nhà Trần còn đặt thêm các cơ quan (Quốc sử viện - viết sử; Thái y viện - chữa bệnh trong cung; Tôn nhân phủ - nắm sự vụ của họ hàng tôn thất), các chức quan (Hà đê sứ, khuyến nông sứ, đồn điền sứ).
- Cả nước chia làm 12 lộ : Chánh phó an phủ sứ -> Phủ :Tri phủ -> Châu, huyện :Tri châu, Tri huyện trong coi.
- Dưới cùng là xã - xã quan đứng đầu (ngũ phẩm trở lên, hoặc lục phẩm trở xuống)
? So với bộ máy nhà nước thời Lý mà chúng ta đã học, bộ máy nhà nước thời Trần có đặc điểm gì khác?
* HS thảo luận nhóm trả lời:
-Vua thường nhường ngôi sớm cho con, tự xưng
là Thái thượng hoàng cùng con trông nom việc nước
- Các chức đại thần văn, võ được giao cho người trong họ nắm gĩư
- Đặt thêm 1 số cơ quan và chức quan.
- Cả nước chia thành 12