SỰ TIẾN HÓA CỦA HỄ TUẦN HOÀN

CHUYÊN ĐỀ 5
TUẦN HOÀN
VẤN ĐỀ 1
TIẾN HÓA CỦA HỆ TUẦN HOÀN
1. Động vật chưa có hệ tuần hoàn
Đại diện: động vật đơn bào(trùng biến hình, trùng đế giày,.) và động vật đa bào bậc thấp(thủy tức, giun dẹp,.).
Đặc điểm cấu tạo: kích thước nhỏ, diện tích cơ thể lớn so với khối lượng, các tế bào có thể trao đổi trực tiếp với môi trường bên ngoài(lấy thức ăn, thu nhận ôxi, thải các sản phẩm không cần thiết.).


2. Ở động vật đã xuất hiện hệ tuần hoàn
Đại diện: các động vật đa bào như giun, sâu bọ, cá, lưỡng cư, bò sát, chim, thú.
Hệ tuần hoàn gồm:
+ Dịch tuần hoàn: máu - dịch mô.
+ Tim và hệ thống mạch(hệ thống động mạch, hệ thống tĩnh mạch, hệ thống mao mạch).
Trong cơ thể đa bào có kích thước lớn, các tế bào chỉ có thể tiếp nhận được các chất cần thiết(ôxi và các chất dinh dưỡng) từ môi trường bên ngoài một cách gián tiếp, thông qua môi trường bên trong là dịch tuần hoàn quanh tế bào.
Dịch tuần hoàn được vận chuyển khắp cơ thể , đem theo các chất tiếp nhận từ môi trường bên ngoài qua cơ quan hô hô hấp và tiêu hoá ở tế bào, đồng thời chuyển các sản phẩm cần loại thải đến cơ quan bài tiết để lọc thải ra môi trường ngoài.

Trao đổi khí giữa máu - phế bào và tế bào
Ñoäng löïc laøm cho maùu vaän chuyeån laø söï co boùp cuûa tim(löïc ñaåy – löïc huùt) vaø con ñöôøng vaän chuyeån maùu laø heä maïch(ñoäng maïch, tónh maïch, mao maïch), ñoù laø sô ñoà chung cuûa heä tuaàn hoaøn.
Lực đẩy - lực hút của tim
Tĩnh mạch và các van mạch
Đặc điểm cấu tạo:
+ Diện tích cơ thể rất nhỏ so với thể tích cho nên sự khuếch tán các chất qua bề mặt cơ thể không thể nào đáp ứng được yêu cầu.
+ Phần lớn bề mặt ngoài không thấm nước và có như vậy mới giữ được nước, điều này đặc biệt quan trọng đối với động vật sống trên cạn do đó không thể trao đổi chất trực tiếp qua bề mặt cơ thể.
+ Các khoảng cách bên trong rất lớn gây nên khó khăn cho sự khuếch tán.
3. Tiến hoá của hệ tuần hoàn
Söï tieán hoaù cuûa heä tuaàn hoaøn dieãn ra töø nhöõng ñoäng vaät chöa coù heä tuaàn hoaøn trao ñoåi chaát tröïc tieáp vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi ñeán khi xuaát hieän heä tuaàn hoaøn. Khi coù heä tuaàn hoaøn thì heä tuaàn hoaøn kín laïi tieán hoaù hôn heä tuaàn hoaøn hôû….
Chieàu höôùng tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn:
+ Chöa coù heä tuaàn hoaøn  coù heä tuaàn hoaøn.
+ Heä tuaàn hoaøn ñôn  heä tuaàn hoaøn keùp.
+ Tim 2 ngaên, 1 voøng tuaàn hoaøn, maùu ñoû thaãm  tim 3 ngaên, 2 voøng tuaàn hoaøn, maùu pha  maùu ít pha, xuaát hieän vaùch ngaên huït ôû taân thaát tim 4 ngaên, maùu nuoâi cô theå khoâng pha.


SỰ TIẾN HÓA CỦA HỆ TUẦN HOÀN
SỰ TIẾN HÓA CỦA HỆ TUẦN HOÀN