Sự tạo dòng và ứng dụng

DH08TY-We love vet
Hehehe…
Sự tạo dòng và ứng dụng trong thú y
Guider: Nguyen Huu Tri
By: Nguyễn Thị Yến
Đề tài:
Cấp độ phân tử

Dòng hóa các giống vật nuôi thông qua kỹ thuật chuyển nhân
Sự tạo dòng
Tạo dòng ở cấp độ phân tử
Cắt
Nối
Chép gen
Cắt gen
Dùng enzim cắt đặc hiệu Restrictase:
-Tách đoạn AND đã chọn
- Cắt thể truyền (plasmid, phage λ,…) ở những điểm xác định.
Đưa đoạn AND đã cắt vào thể truyền
Đưa AND tái tổ hợp vào tế bào vi khuẩn nhận (E.coli) và tiến hành nuôi cấy tạo dòng gen
Ý nghĩa
Mục đích của việc tạo dòng gen ở động vật có vú (đặc biệt là ở người) là tạo ra các sản phẩm đúng như trong cơ thể với số lượng lớn và có giá trị thương mại.
Tạo 1 dòng gen đồng nghĩa với việc thu nhận mARN và Protein của gen đó.

DNA mARN Pro
Ứng dụng trong công tác thú y
 Sản xuất pro nhờ vsv như E.Coli và Saccharomyces Cerevisiave

Interferon (giúp cơ thể kháng vi rút)

Interferon-
Interferon-
Interferon-
Somatotropine (giúp cơ thể phát triển)

Lactoferrin ( kháng ký sinh trùng )




Pro.C tan máu đông.

Alpha 1 antitripsin được sản xuất ở cừu chỉ định điều trị bệnh Emphasema.

CFTR Pro (Cystic Fibrosis Transmembrane Recepter) sx từ dê, chủ trị hóa xơ nang.

Enkephalin sx từ cây cải dầu, tác dụng giảm đau.

Serum allbumin sx từ khoai tây, tác dụng tăng máu.



Tăng hoạt tính sinh học của Protein.

Biến đổi các phân tử protein thành các enzim đa chức năng:
Vd:
- Cellulase  cellulose → glucose
- Xylanase  xylan → xylose


cellulase + xylanase  cellulose  xylan

Chuẩn đoán và điều trị trong chăn nuôi thú y

+ Phát hiện vi sinh gây bệnh trong y học và thực phẩm.
+ Chuẩn đoán nhiễm trùng
+ Chuẩn đoán nhiễm virut
+ Sản xuất mẩu thử từ chính các gene gây bệnh.
Động vật:
Sx protein trị liệu:
VD:
+ Trại 500 con dê sx protein trị liệu tại Mỹ.

+ Trại heo mang gen tạo pro ADF ( chống phản ứng miễn nhiễm) ở Anh
Liệu pháp gene: Sử dụng kỹ thuật di truyền để điều trị các bệnh di truyền

Đưa gene bình thường vào thay thế các tế bào gene bệnh.
Đoạn DNA
Chu trình chế tạo thuốc mới
Thuốc dự tuyển:
Gen hoặc đoạn gen
Protein
Peptide
Hợp chất hữu cơ
Tổng hợp và biến đổi:
Chế tạo protein
Các dãy đồng đẳng
Các dãy cùng gốc
Đánh giá
Các tính chất
Các đặc tính sinh lý
Thử nghiệm:
Tăng quy mô thử
Lựa chọn
Phân tích
Tăng sản phẩm:
Độc tính, độ bền
Các đặc tính vận chuyển
Thử nghiệm lâm sàn
Mở rộng
Dòng hóa các giống vật nuôi bằng phươn pháp chuyển nhân

Phương pháp chuyển nhân gồm 4 bước:
Chuẩn bị tế bào chất nhận
Xử lý tế bào cho nhân
Tái kết cấu
Nuôi cấy in vitro noãn tái kết cấu
Tái tạo cá thể (cừu dowly)
 Cừu Dolly
(5 tháng 7 năm 1996 - 14 tháng 2 năm 2003) là động vật có vú đầu tiên được nhân bản vô tính trên thế giới. Nó dược tạo ra bởi Ian Wilmut, Keith Campbell và các cộng sự tại Viện Roslin ở Edinburgh, Scotland.
- Dolly là động vật nhân bản vô tính đầu tiên được tạo ra từ tế bào sinh dưỡng trưởng thành áp dụng phương pháp chuyển nhân. Việc tạo ra Dolly đã chứng tỏ rằng một tế bào được lấy từ những bộ phận cơ thể đặc biệt có thể tái tạo được cả một cơ thể hoàn chỉnh. Đặc biệt hơn, điều này chỉ ra, những tế bào soma đã biệt hóa và trưởng thành từ cơ thể động vật dưới một số điều kiện nhất định có thể chuyển thành những dạng toàn năng (pluripotent) chưa biệt hóa và sau đó có thể phát triển thành những bộ phận của cơ thể con vật
(Trích: http://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%ABu_Dolly)
Khả năng áp dụng
Trong công tác giống: tạo đời con cái hoàn thiện di truyền
Dòng hóa các giống thú có nguy cơ cao (phục hồi các giống có nguy cơ tiệt chủng).
Tạo mô hình trong nghiên cứu bệnh lý của thú sản.

Ứng dụng
Tạo thú chuyển gen thông qua dòng hóa:
+ Vi tiêm đoạn DNA:
Tiêm cấu trúc vào tiền nhân
↓
Liên kết ngẫu nhiên của AND lạ
↓
Biểu hiện sai lầm của các gen
(hiệu quả thấp)
Gới thiệu một số đồ án ứng dụng kỹ thuật tạo dòng
tại trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM
Đồ án:
Nghiên cứu tác dụng của việc siêu bài noãn và biểu hiện gen trên trứng bò
Đồ án:
Xây dựng quy trình nhân giống in vitro và chiết xuất β-carotene và lycopen của cây gấc Momordica cochinchinensis (Lour)
KS. Tôn Trang Ánh
Đồ án:
Phát hiện Porcine circivirus type 2 trên heo còi sau cai sữa bằng kỹ thuật PCR
ThS. Đường Chi Mai
Đồ án:
Phát hiện Arcobacter trên quầy thịt heo, gà và trong phân chó, phân heo, gà tại TP.HCM bằng phương pháp nuôi cấy, PCR đa và đơn đoạn mồi (multiplex và single – PCR)
PGS. TS. Nguyễn Ngọc Tuân

Tổng kết và thảo luận
Các kỹ thuật tạo dòng phân tử và chuyển nhân đã và đang có những bước tiến vượt bậc và có những ứng dụng quan trọng trong y học và nhiều lĩnh vực.
Tuy nhiên các kỹ thuật này còn gây nhiều tranh cãi về đạo đức và tính nguy hại tiềm ẩn đối với con người.
The end
Tài liệu tham khảo:
Phạm Thành Hổ (2002), Di truyền học, NXB Giáo Dục.
Trần Thị Dân (2005), Công nghệ sinh học trong chăn nuôi gia súc, NXB Nông Nghiệp.
Võ Thị Thương Lan (2006) Giáo trình sinh học phân tử tế bào và ứng dụng.
Hình ảnh tìm kiếm bằng công cụ hỗ trợ:
www.google.com.vn
Bảng phân công