Su 7 - tiet 22

Ngày soạn: Tiết 22
Ngày giảng:
Chương III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức :
- Biết được bối cảnh thành lập triều đại Trần.
- Trình bày được những nét chính về tổ chức bộ máy nhà nước và pháp luật thời Trần.
2. Kỹ năng :
Rèn luyện kỹ năng so sánh, đối chiếu, đánh giá.
3. Thái độ :
Bồi dưỡng cho HS tinh thần đấu tranh bất khuất chống áp bức bóc lột và tinh thần sáng tạo trong xây dựng đất nước. Lòng yêu nước, tự hào dân tộc, biết ơn tổ tiên và ý thức kế thừa truyền thống dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
B. CHUẨN BỊ
- Giáo viên: + Bản đồ nước Đại Việt thời Trần ( Lãnh thổ Việt Nam TK XV)
+ Sơ đồ tổ chức bộ máy quan lại và các đơn vị hành chính thời Trần.
- Học sinh: đọc trước bài, tìm hiểu câu hỏi trong SGK
C. PHƯƠNG PHÁP
- Phương pháp: vấn đáp, so sánh, đánh giá, phân tích, nêu và giải quyết vấn đề, kĩ thuật động não, khăn phủ bàn.
D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1 . Ổn định tổ chức lớp (1p)
2. Kiểm tra bài cũ
3. Bài mới
* Giới thiệu bài mới (1 p): Nhà Lý khi mới thành lập vua quan rất quan tâm đến việc phát triển đất nước, chăm lo đời sống của nhân dân. Vì vậy nhân dân hăng hái tham gia sản xuất và đạt nhiều thành tựu rực rỡ. Nhưng đến cuối thế kỉ XIII, nhà Lý đã đi xuống đến mức trầm trọng, dẫn tới sự sụp đổ là không thể tránh khỏi, đưa đến sự thành lập nhà Trần, tạo điều kiện để Đại Việt tiếp tục phát triển, đạt được nhiều thành tựu mới trên nhiều lĩnh vực. Vậy, nhà Lý đã sụp đổ như thế nào? Nhà Trần được thành lập ra sao và đạt được những bước phát triển như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT

Hoạt động 1 ( 15p)
- PP: vấn đáp, đàm thoại,phân tích.
- KT: động não.
(?) Nhà Lý lên ngôi năm nào?
- 1009, trải qua 8 đời vua, đến đời vua thứ 9 nhà Lý ngày càng suy yếu trầm trọng.
(?) Nguyên nhân nào dẫn đến nhà Lý suy yếu như vậy?
- Quan lại ăn chơi sa đọa, chính quyền không quan tâm đến đời sống nhân dân.



Giảng: Đời vua thứ 8, Lý Huệ Tông chỉ sinh được một người con gái và mắc bệnh cuồng nên phải nhường ngôi cho con gái Lý Chiêu Hoàng. Lợi dụng cơ hội đó, các đại thần trong triều tranh chấp quyền hành. Quan lại bên dưới quấy nhiễu bóc lột nhân dân không chăm lo đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của dân.
GV gọi HS đọc phần chữ in nhỏ: “Bầy giờ…gì”.

(?) Việc làm trên của vua quan nhà Lý dẫn tới hậu quả gì?
- Lụt lội, hạn hán mất mùa liên tiếp xảy ra. Dân nghèo phải bán con đi làm nô tì cho người giàu hay bỏ vào chùa kiếm sống. Nông dân nhiều nơi nổi dậy đấu tranh.



Giảng: Một số thê lực phong kiến ở các địa phương đánh giết lẫn nhau chống lại triều đình, một số nước phía nam thỉnh thoảng đem quân vào cướp phá Đại Việt => nhà Lý càng khó khăn.
(?) Trước tình hình đó nhà Lý đã làm gì?
- Nhà Lý phải dựa vào các thê lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn.





Giảng: Nhân cơ hội đó, nhà Trần buộc vua nhà Lý phải nhường ngôi cho Trần Cảnh vào tháng 12 năm Ất Dậu – đầu năm 1226 (Trần Cảnh là chồng của Lý Chiêu Hoàng – khi đó mới 8 tuổi)






GV khẳng định: Nhà Trần được thành lập là cần thiết trong hoàn cảnh lịch sử nước Đại Việtbầygiờ.
Hoạt động 2 (15 p)
- PP: vấn đáp, phân tích, đàm thoại
- KT : động não, khăn phủ bàn.

GV sử dụng bản đồ chi địa giới lãnh thổ Đại Việt thời Trần.
Giảng: Sau khi lên nắm chính quyền, nhà Trần đã dẹp yên rối loạn, xây dựng bộ máy nhà nước.
(?) Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức như thế nào?
- Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền, gồm 3 cấp :
+ Triều đình
+ Các đơn vị