So sánh kỹ thuật chuyển gên trong thực vật,động vật,vi sinh vật

K? THU?T DI TRUY?N
SO SÁNH KỸ THUẬT CHUYỂN GENE
Ở VI KHUẨN, ĐỘNG VẬT VÀ THỰC VẬT

GVHD: NGUYỄN VĂN DUY
NHÓM: WAO
PHẠM VĂN VỊ
ĐOÀN THỊ THU DUNG
LÊ THỊ NGỌC DUNG
NGUYỄN THỊ DiỆU
ĐẶNG THỊ TUYẾT

SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN LÀ GÌ?
Là một sinh vật có cấu trúc gene bị thay đổi do công nghệ chuyển gene.
Cà chua tím tiêu diệt ung thư
Có nhiều phương pháp làm biến đổi hệ gene của sinh vật, nhưng chủ yếu bằng 3 cách:
GiỐNG NHAU
Mục đích tạo ra những sinh vật chuyển gene mang các đặc tính vượt trội hơn những sinh vật trước đó, phụ thuộc vào mục đích của con người
Như tăng năng suất.
Giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Tạo ra các sản phẩm sinh học ( sản lượng thịt, trứng…).


Đều dùng các vector chuyển gene
Đều cần có sự tham gia của các enzyme.
Khả năng tiếp nhận DNA (RNA) đều phụ thuộc vào tế bào nhận và gene cần chuyển.
Sau khi gene được chuyển vào tế bào nhận đều có khả năng phân cắt bởi các enzyme nuclease.



GiỐNG NHAU
Đều phải tạo dòng gene từ các tế bào cho bằng phương pháp PCR hoặc bằng vi khuẩn.
Đều phụ thuộc vào hoạt động sinh lý của tế bào.
Tế bào cho không cho toàn bộ NST.
Đều phải thực hiện quá trình chọn lọc dòng.
Đều chịu tác động trực tiếp vào yếu tố con người và các điều kiện chuyển gen.
Các loài sinh vật gần gũi, có nhiều lợi ích cho con người (gà, bò, dê, thuốc lá, ngô, bông…)






GiỐNG NHAU
KHÁC NHAU
CÁCH TĂNG HiỆU QuẢ CHUYỂN GEN VÀO TẾ BÀO NHẬN.
ƯU NHƯỢC DiỂM
CƠ SỞ KHOA HỌC
MỤC ĐÍCH
LỊCH SỬ
CÁC NHÂN TỐ ANH HƯỞNG TỚI CHUYỂN GENE
TẠO DNA TÁI TỔ HỢP
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHỌN LỌC DÒNG
CÁC TẾ BÀO NHẬN THƯỜNG DÙNG
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GENE
KHÁC NHAU


Một số vi khuẩn thường dùng để chuyển gen
E.coli

haemophilus
Neisseria
Streptococcus
E.coli

E.coli

E.coli

Neisseria
E.coli

Neisseria
E.coli

Streptococcus
haemophilus
Một số động vật chuyển gen
Một số thực vật chuyển gen
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GEN THƯỜNG DÙNG
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GEN THƯỜNG DÙNG
CÁC PHƯƠNG PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN GEN THƯỜNG DÙNG
Các hình thức chuyển gen ở vi khuẩn
TiẾP HỢP
Tải nạp
CHUYỂN GEN NHỜ AGROBACTERIUM TUMEFACIENT
A.tumefaciens là loại vi khuẩn gây bệnh khối u ở thực vật sống trong đất, trong lĩnh vực biến nạp gen nó được sử dụng làm vectơ đặc biệt để chuyển các gen ngoại lai vào thực vật nhằm tạo ra những thực vật mang gen có các đặc tính mong muốn.
Video
CHUYỂN GENE VÀO PROTOPLAST
Nguyên tắc: dựa vào sóng siêu âm
Quy trình:
Tạo dung dịch tế bào huyền phù

Tạo xung điện với hiệu điện thế cao

Protoplast bị thủng một số chỗ

ADN thâm nhập vào

Nuôi cấy protoplast

Tái sinh cây

Chọn lọc cây chuyển
CHUYỂN GEN BẰNG SÚNG BẮN GENE
- Nguyên tắc là phải tạo một luồng khí để đẩy các viên đạn có kích thước nhỏ mang các gen mong muốn( các viên đạn này thường được làm bằng Au hoặc volfram). Chúng có V= 1300m/s xuyên qua các lớp tế bào, mô để xâm nhập vào genom thực vật.
-Ưu điểm của phương pháp này là có thể chuyển gen vào nhiều đối tượng( tế bào, mô, mô sẹo), tần xuất thành công khá cao(ở cây một lá mầm). Hơn nữa việc thiết kế vector khá đơn giản

Vi tiêm tế bào thực vật



SỬ DỤNG VECTOR VIRUS
- Gen chuyển sẽ được biểu hiện mạnh trong tế bào vật chủ nhờ promotor của virus.
- Tỉ lệ sống của động vật chuyển gen sơ sinh là rất thấp
- Không phải tất cả tế bào của cơ thể đều mang virus
CHUYỂN GEN VÀO TẾ BÀO GỐC PHÔI
Là tế bào đa năng
Tỉ lệ phôi sống sót sau thao tác, sự tích hợp và biểu hiện tính trạng của gen mới khá cao
Kĩ thuật đơn giản

VI TIÊM
CHUYỂN GEN VÀO TINH TRÙNG
Khoảng 30% cá thể con là động vật chuyển gen
chuyển gen nhờ tế bào tiền thể tinh trùng invitro hay invo
Các phương pháp chọn lọc dòng
Các phương pháp chọn lọc dòng ở động thực vật
-Để xác định gen quan tâm đã chuyển vào genome của vật chủ hay chưa ta sử dụng: PCR, Southern blot…
-Để xác định gen cần chuyển có biểu hiện hay không?
+ mRNA: đánh giá bằng RT-PCR
+ Protein: đánh giá bằng phương pháp Western blot, Elisa, miễn dịch phóng xạ RIA
- Ngoài ra còn có phương pháp chọn dòng không cần điều kiện trên mà chỉ dựa vào các gen marker.
Ở động vật và thực vật
Southern Blot
PHƯƠNG PHÁP PCR
Phương pháp Northern blot
KHÁC NHAU


KẾT LuẬN
Kĩ thuật chuyển gen được áp dụng được ở nhiều loài sinh vật từ vi khuẩn đến động thực vật. Tùy vào mục đích của con người cùng với việc nắm vững các kĩ thuật chuyển gen cũng như phân biệt được các kĩ thuật khác nhau giúp người nghiên cứu, cũng như nhà sản xuất lựa chọn loại tế bào và phương pháp chuyển gen phù hợp.
Kĩ thuật chuyển gen là một kĩ thuật rất quan trọng của công nghệ sinh học, ngày càng phát triển đã đang và sẽ đóng góp vào sự phát triển chung của nhân loại.