SKKN Sơ đồ trong dạy Lịch sử 6,7

ĐỀ TÀI KIẾN KINH NGHIỆM
“Thiết kế và sử dụng hiệu quả sơ đồ trong dạy học Lịch sử lớp 6, 7.”.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Lý do chọn đề tài:
1.1. Cơ sở lí luận:
Trong những năm gần đây, cùng với sự đổi mới của ngành giáo dục trong trào lưu đổi mới chung của đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, việc dạy, học Lịch sử cũng có nhiều đổi thay quan trọng về quan niệm, nội dung, phương pháp. Kết quả bước đầu được thể hiện ở chương trình Lịch sử cải cách ở hệ thống sách giáo khoa, chuẩn kiến thức kỹ năng, tài liệu tham khảo về nội dung và phương pháp dạy và học. Song việc phát triển của giáo dục chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc đào tạo của thế hệ trẻ trong thời kì mới. Việc dạy, học Lịch sử cũng trong tình hình như vậy.
Nguyên nhân của tình trạng này có nhiều: điều kiện kinh tế, xã hội còn khó khăn, phương pháp dạy, học chưa đạt đến trình độ tiên tiến...
Trong thực tế việc dạy học Lịch sử , chưa phát huy được năng lực tự nhận thức, phát triển trí thông minh của học sinh. Để có thể giúp học sinh hiểu bài nhanh chóng giáo viên có thể sử dụng các sơ đồ có sẵn trong sách giáo khoa hoặc tự thiết kế để cụ thể hóa các sự kiện lịch sử và hình thành khái niệm lịch sử cho học sinh. Sơ đồ là một loại đồ dùng trực quan quy ước, nếu sử dụng tốt sẽ đem lại hiệu quả cao.
Để nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng đổi mới yêu cầu mỗi giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy để nâng cao chất lượng từng tiết dạy của mình. Trên cơ sở thực tế qua kết quả đạt được qua quá trình giảng dạy chương trình thay sách của bộ môn Lịch sử 6,7; để góp một phần vào đổi mới phương pháp dạy học, phù hợp với mục tiêu đào tạo và nội dung sách giáo khoa mới bản thân xin phép được nêu một đề tài nhỏ về đổi mới phương pháp dạy học: Thiết kế và sử dụng hiệu quả sơ đồ trong dạy học Lịch sử lớp 6, 7.
1.2. Cơ sở thực tiễn:
Nhằm làm thay đổi cách dạy và học Lịch sử ở trường phổ thông nói chung và tại trường THCS Trương Định nói riêng, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học Lịch sử. Trong chương trình và sách giáo khoa Lịch sử 6,7 có sử dụng sơ đồ nhưng chưa phong phú; trong quá trình giảng dạy nhiều giáo viên rất ngại sử dụng sơ đồ (có thể do nhận thức về phương pháp này, do sợ thiếu thời gian lên lớp, tốn kém…)
Những bài học Sơ kết, bộ máy nhà nước…qua sơ đồ, học sinh nhánh chóng hình dung lại quá trình lịch sử đã học, nhận thức được cơ chế bộ máy nhà nước trong từng thời kỳ và khắc sâu hơn trong trí nhớ, đồng thời học sinh dể dàng hiểu được nội dung của quá trình lịch sử ấy.
Trong thực tiễn dạy học, khi dạy những bài học này tôi đã sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, mỗi phương pháp đạt được kết quả riêng. Trong những phương pháp mà tôi đã vận dụng, phương pháp trực quan - trình bày theo sơ đồ đã mang lại hiệu quả cao nhất.
Ngoài ra, do quan niệm sai lệch về vị trí, chức năng của môn lịch sử trong đời sống xã hội. Một số học sinh và phụ huynh có thái độ xem thường bộ môn lịch sử, coi đó là môn học phụ, môn học thuộc lòng, không cần đầu tư công sức nhiều, dẫn đến hậu quả học sinh không nắm đựơc những sự kiện lịch sử cơ bản, nhớ sai, nhầm lẫn kiến thức lịch sử là hiện tượng khá phổ biến trong thực tế ở nhiều trường.
Qua nhiều năm giảng dạy lịch sử , bản thân tôi luôn trăn trở để tìm ra những phương pháp giúp học sinh hứng thú học tập bộ môn hơn và đạt kết quả cao hơn . Một trong những phương pháp có hiệu quả tôi đã thực hiện gây hứng thú học tập cho học sinh là sử dụng các sơ đồ để dạy và củng cố bài học. Trên cơ sở đó, bản thân tôi đã chọn đề tài nhỏ về đổi mới phương pháp dạy học: Thiết kế và sử dụng hiệu quả sơ đồ trong dạy học Lịch sử lớp 6, 7.
2. Mục đích nghiên cứu:
Rút kinh nghiệm trong việc sử dụng sơ đồ dạy học tự làm trong giảng dạy Lịch sử 6, 7 nói riêng và bộ môn lịch sử ở trường THCS nhằm đưa ra những cách dạy học tối ưu nhất, góp phần nâng cao khả năng xây dựng và sử dụng sơ đồ cho giáo viên. Giúp học sinh có khả năng nhận thức kiến thức và tự hoàn thiện kiến thức.
Giúp cho đồng nghiệp - giáo viên dạy môn Lịch sử cải tiến