SKKN (07-08)

A. Lời mở đầu
Việc đổi mới nội dung, chương trình sách giáo khoa đã và đang thực hiện những năm gần đây nhằm hướng tới nhiều mục tiêu trong đó có mục tiêu tăng cường rèn luyện khă năng thực hành cho học sinh.
Bộ môn Lịch sử nói chung, Lịch sử 7 nói riêng cũng được tiến hành theo xu hướng đó. Giảm bớt phần kiến thức hàn lâm, khó hoặc đang còn có sự tranh cãi, tăng cường rèn luyện kỹ năng thực hành, ứng dụng vào thực tế cho học sinh quấcc bài học Lịch sử đang được các nhà viết sách chú ý khá nhiều.
Sách giáo khoa Lịch sử lớp 7 với tổng số 70 tiết cho cả năm (35 tuần) trong đó có 6 tiết làm bài tập Lịch sử (Tiết 21; 34; 45; 58; 64). Dù chưa nhiều song nếu tiến hành tốt các tiết bài tập Lịch sử cũng phần nào thực hiện được yêu cầu đó.
Qua thực tế tìm hiểu ở nhiều nhà trường (với tư cách là thanh tra bộ môn) và trực tiếp giảng dạy tại đơn vị tôi nhận thấy một số vấn đề xung quanh việc tiến hành các tiết bài tập Lịch sử của giáo viên và học sinh (Trước hết ở đây là Lịch sử lớp 7):
- Nhiều giáo viên chưa xác định được mục tiêu định hướng khi điền viết bài tập Lịch sử (Với họ giải pháp tiến hành là “nhảy” qua – Nếu quản lý không chặt chẽ).
- Một số giáo viên chưa xác định rõ mục tiêu, yêu cầu và cách thức tiến hành tiết bài tập. Đến các tiết bài tập giáo viên tiến hành cũng giống như một tiết ôn tập (Sau các tiết bài tập lại thường có các tiết ôn tập tổng kết).
Vì vậy hoạt động thường gặp ở các tiết bài tập Lịch sử vẫn là giáo viên hỏi học sinh trả lời.
Thực tế việc hướng dẫn tiến hành các tiết bài tập Lịch sử ở sách giáo viên, sách thiết kế cũng chung chung. Tuy phân phối chương trình có nêu một số gợi ý về phương án tiến hành song chỉ mấy dòng hết sức ngắn gọn do vậy giáo viên gặp nhiều khó khăn khi soạn giảng những tiết bài tập Lịch sử.
Từ kinh nghiệm bản thân, qua trao đổi với một số đồng nghiệp tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp tiến hành nhằm “Phát huy tính tích cực của học sinh qua tiết bài tập Lịch sử (lớp 7)” qua một tiết cụ thể: Tiết 34 – Làm bài tập Lịch sử (phần chương III)

B. Nội dung.
1. Xác định mục tiêu của tiết bài tập Lịch sử (Tiết 34- SGK Lịch sử lớp 7).
- Học sinh củng cố khắc sâu được những kiến thức cơ bản của chương III – Nước Đại Việt thời Trần (Thế kỷ XIII – XIV).
- Rèn luyện khả năng thực hành của học sinh qua việc thống kê các sự kiện lớn của giai đoạn Lịch sử thời Trần, điền các ký hiệu, nắm diễn biến của các lần chiến thắng chống Mông Nguyên qua bản đồ.
2. Phương pháp tiến hành.
+ Lập bảng thống kê các sự kiện lớn.


Niên đại
Nội dung

1226
Nhà Trần được thành lập

1.1258
Chiến thắng chống quân xâm lược Mông Cổ lần 1

5.1285
Chiến thắng chống quân xâm lược Nguyên lần 2

4.1288
Chiến thắng trận Bạch Đằng trong cuộc xâm lược của quân Nguyên lần 3

1400
Hồ Quý Ly phế vua Trần lập ra nhà Hồ


-