Sinh học đạu cương A2 chương 10

CHƯƠNG 10

HỆ TIÊU HÓA
Giảng viên: NGÔ THANH PHONG
BỘ MÔN SINH HỌC – KHOA KHOA HỌC
NỘI DUNG CHƯƠNG 10
I. ĐẠI CƯƠNG VỀ QUÁ TRÌNH TIÊU HÓA
II. CẤU TRÚC HỆ TIÊU HÓA CỦA NGƯỜI
III. SỰ TIÊU HÓA BẰNG ENZIM Ở NGƯỜI
CÁC HÌNH THỨC DINH DƯỠNG
TỰ DƯỠNG
DỊ DƯỠNG:
- Hoại sinh
- Ký sinh
- Ăn cỏ
- Ăn thịt
- Ăn tạp
ĐẠI CƯƠNG VỀ
QUÁ TRÌNH TIÊU HÓA
I. ĐẠI CƯƠNG VỀ QUÁ TRÌNH TIÊU HÓA
QUÁ TRÌNH TIÊU HÓA GỒM CÓ 4 GIAI ĐOẠN
THU NHẬN THỨC ĂN
TIÊU HÓA THỨC ĂN
HẤP THU CHẤT DINH DƯỠNG
THẢI BẢ
II. CẤU TRÚC
HỆ TIÊU HÓA
Ở NGƯỜI
II. CẤU TRÚC HỆ TIÊU HÓA
Ở NGƯỜI
HỆ THỐNG TIÊU HÓA Ở NGƯỜI:

Ống tiêu hóa
9m, 4 lớp
Các tuyến tiêu hóa
Các cơ quan có
liên quan
răng, lưỡi, gan, tụy…
II. CẤU TRÚC HỆ TIÊU HÓA
Ở NGƯỜI
ỐNG TIÊU HÓA Ở NGƯỜI:

Xoang miệng
 Thực quản
 Dạ dày
 Ruột non
 Ruột già
 Hậu môn
1. XOANG MIỆNG
TIÊU HÓA CƠ HỌC
Răng
Lưỡi

TIÊU HÓA HÓA HỌC
Nước bọt
Enzim amylaz  tiêu hóa tinh bột
Bôi trơn và hòa tan một phần thức ăn
Kháng khuẩn
2. THỰC QUẢN và DẠ DÀY
Thực quản
là ống nối
từ miệng
đến dạ dày,
có khả năng
nhu động
Viên thức
ăn vào dạ dày
2. THỰC QUẢN và DẠ DÀY (tt)
Cử động lượn sóng kích thích mở tâm vị  Thức ăn xuống dạ dày

DẠ DÀY
Chứa thức ăn
Co bóp  vỡ vụn thức ăn
Gastrin  Tiết dịch vị (HCl + một số enzim)  tiêu hóa thức ăn
HCl diệt khuẩn
PHỂU DẠ DÀY
3. RUỘT NON
Thức ăn từ dạ dày  Môn vị  Ruột non

RUỘT NON
Xãy ra hầu hết các hoạt động tiêu hóa và hấp thu
Cấu trúc bề mặt ruột non (gấp nếp, phủ nhung mao – villi – và vi nhung mao – microvilli)  tăng bề mặt hấp thu
4. RUỘT GIÀ
Ruột già không gấp nếp, không vi nhung mao
Có manh tràng (ruột thừa) chứa nhiều vi khuẩn và nguyên sinh động vật (quan trọng đối với động vật ăn cỏ)
Tái hấp thu nước, bài tiết muối thừa (Ca++, Fe) hoặc tái hấp thu Ca2+.
Trữ phân (8-12 giờ); nhu động  trực tràng  hậu môn
5. HỆ TIÊU HÓA
Ở ĐỘNG VẬT NHAI LẠI

DẠ CỎ VÀ DẠ TỔ ONG:
Thức ăn được nuốt vào đây, sau đó sẽ dồn ngược lên nhai lại

DẠ LÁ SÁCH VÀ DẠ MÚI KHẾ:
Nhận thức ăn đã được nhai lại để tiêu hóa bằng enzim và nhờ vi khuẩn
 Tăng khả năng hấp thu chất dinh dưỡng
III. TIÊU HÓA
BẰNG ENZIM
Ở NGƯỜI
1. TIÊU HÓA CARBOHYDRATE
Carbohydrate: sucrose, lactoz, tinh bột

Tinh bột Amylaz nước bọt Maltoz
(đường đôi)
Maltoz Maltaz/Protein ngoại vi Glucoz
Sucroz Sucraz Glucoz
Lactoz Lactaz Glucoz

Glucoz  Qua thành ruột  Máu
2. TIÊU HÓA PROTEIN
PROTEIN  đoạn polypeptit
 đi-tripeptit  acid amin (aa)

Pepsinogen HCl Pepsin
Protein Pepsin Đoạn P
Protein Trypsin, Chymotrypsin Đoạn ngắn P
Polypeptit Enxopeptidaz aa, đi-tripeptit

Acid amin, đi-tripeptit  vận chuyển qua màng nhờ ATP
3. TIÊU HÓA LIPID
Tụy  Lipaz  tiêu hóa Lipid thành
Glycerol và acid béo
Gan  Mật (Muối, sắc tố và cholesterol)
 Nhũ hóa giọt chất béo

Chất béo  Mạch bạch huyết
 Máu
4. TIÊU HÓA CÁC ACID NHÂN
ADN, ARN Nucleaz Nucleotit

Enzim

Photphat Đường 5C Các bazonitơ
CHÚC CÁC EM SINH VIÊN
HỌC TỐT