SGK Tin học 10

Chương I
 một số khái niệm cơ bản của tin học


C
hương này trình bày một số kiến thức cơ bản, ban đầu về Tin học: các khái niệm thông tin và dữ liệu; cấu trúc và hoạt động của máy tính; bài toán và thuật toán; một số ứng dụng của Tin học và vị trí của Tin học trong sự phát triển của xã hội hiện nay.
§1. Tin học là một ngành khoa học
1. Sự hình thành và phát triển của Tin học
Cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử loài người đã diễn ra tương đối nhanh. Chỉ trong khoảng thời gian từ năm 1890 đến năm 1920, điện năng, điện thoại, rađiô, ô tô và máy bay đã được phát minh và đưa vào phục vụ cuộc sống con người. Tiếp theo đó là sự ra đời của hàng loạt thành tựu khoa học và kĩ thuật khác, trong đó có máy tính điện tử.
Từ lâu, con người đã quan tâm đến thông tin. Tuy nhiên, trước đây những kết quả đạt được chưa có tính hệ thống và chỉ mới xuất hiện rải rác ở một số lĩnh vực khoa học.
Trong vài thập kỉ gần đây, xã hội loài người có sự bùng nổ về thông tin. Theo quan điểm truyền thống, ba nhân tố cơ bản của nền kinh tế là đất đai (bao gồm tài nguyên tự nhiên), nguồn lao động và vốn đầu tư. Ngày nay, ngoài ba nhân tố then chốt đó xuất hiện một nhân tố mới rất quan trọng, đó là thông tin  một dạng tài nguyên mới.
Lịch sử phát triển xã hội loài người đang ở nền văn minh thứ ba. Sự hình thành và phát triển của mỗi nền văn minh gắn liền với một công cụ lao động mới: Đó là lửa  đối với nền văn minh nông nghiệp, là máy hơi nước  đối với nền văn minh công nghiệp, là máy tính điện tử ối với nền văn minh thông tin.
Cùng với việc sáng tạo ra hệ thống công cụ mới, con người cũng tập trung trí tuệ từng bước xây dựng ngành khoa học tương ứng để đáp ứng những yêu cầu khai thác tài nguyên thông tin.
Trong bối cảnh đó, ngành Tin học được hình thành và phát triển thành một ngành khoa học độc lập với các nội dung, mục tiêu, phương pháp nghiên cứu riêng và ngày càng có nhiều ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực hoạt động của xã hội loài người.
Ngành Tin học có những đặc điểm tương tự như những ngành khoa học khác nhưng cũng có một số đặc thù riêng. Một trong những đặc thù đó là quá trình nghiên cứu và triển khai các ứng dụng không tách rời việc phát triển và sử dụng một công cụ lao động mới  máy tính điện tử.
2. Đặc tính và vai trò của máy tính điện tử
Trong giai đoạn đầu, máy tính xuất hiện như một trong nhiều công cụ lao động mới của con người với mục đích trợ giúp công việc tính toán thuần tuý. Lượng thông tin tích luỹ được ngày càng nhiều và càng đa dạng. Con người đã không ngừng cải tiến công cụ lao động này để đáp ứng nhu cầu lưu trữ, tìm kiếm và xử lí thông tin một cách có hiệu quả.
Ngày nay, trên thế giới đang diễn ra quá trình tin học hoá nhiều lĩnh vực hoạt động của xã hội loài người. Máy tính nói chung và má