Sáng kiến kinh nghiệm tin học 9

I. Định nghĩa và một số vai trò, nhiệm vụ của học sinh và giáo viên trong việc dạy và học theo dự án:
1. Học sinh thực hiện học tập theo phương pháp “Dạy học theo dự án” là đang học trong hành động:
Học tập dựa trên dự án đúng là học trong hành động. Nó thu hút học sinh để họ không còn là vật chứa đựng thông tin một cách bị động mà là người tích cực giành lấy kiến thức. Vậy dạy học theo dự án là gì?
Định nghĩa Dạy học theo dự án: Dạy học theo dự án là một mô hình dạy học lấy học sinh làm trung tâm. Nó giúp phát triển kiến thức và các kỹ năng liên quan thông qua những nhiệm vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh tìm tòi, hiện thực hoá những kiến thức đã học trong quá trình thực hiện và tạo ra những sản phẩm của chính mình. Chương trình dạy học theo dự án được xây dựng dựa trên những câu hỏi định hướng quan trọng, lồng ghép các chuẩn nội dung và tư duy bậc cao trong những bối cảnh thực tế.
2. Vai trò của học sinh và giáo viên trong việc dạy và học theo dự án trong trường phổ thông cơ sở như thế nào?
Dạy và học dựa trên dự án thì:
- Học sinh: được đóng vai thuộc những môn học khác nhau; hoàn thành vai trò đó dựa trên kiến thức, kĩ năng nhất định (đã có và sẽ có).
- Giáo viên: Tạo vai trò cho học sinh sao cho gắn với nội dung chủ đề học; hỗ trợ học sinh hoàn thành vai trò đó.
- Phương tiện: SGK, máy tính, Internet, chuyên gia, tài liệu tham khảo khác…
Nói một cách khái quát :
Đây là một phương pháp dạy học hướng học sinh đến việc tiếp thu kiến thức và kỹ năng thông qua quá trình giải quyết một bài tập tình huống, được gọi là một dự án (project) mô phỏng môi trường mà các em đang sống và sinh hoạt.
Dự án này có thể chỉ giới hạn trong phạm vi lớp học và có độ dài khoảng 1-2 tuần, hoặc có thể vượt ra ngoài phạm vi lớp học và kéo dài trong suốt khóa học/năm học. Nhưng tôi chỉ giới hạn việc học tập và làm việc trong vòng 1-2 tuần.
3. Nhiệm vụ của học sinh trong học theo dự án:
Trong cách học theo dự án, học sinh làm việc theo nhóm để giải quyết những vấn đề có thật trong đời sống (authentic), theo sát chương trình học (curriculum-based) và có phạm vi kiến thức liên môn (interdisciplinary)
Học sinh quyết định cách tiếp cận vấn đề và các hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đề.

Chính học sinh là người thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, rồi tổng hợp (synthesize), phân tích (analyze) và tích lũy kiến thức từ quá trình làm việc của các em.
Bằng cách này mỗi bài học đều thật sự hấp dẫn đối với học sinh vì vấn đề mà họ đang giải quyết là vấn đề có thật trong đời sống, và việc giải quyết vấn đề đòi hỏi những kỹ năng của “người lớn” như sự cộng tác và diễn giải.
Cuối cùng, chính HS trình bày kiến thức mới mà họ đã tích lũy thông qua dự án và được đánh giá dựa trên những gì đã thu thập được và tính khúc chiết và hợp lý trong cách thức trình bày của các em.
4. Nhiệm vụ của giáo viên trong việc dạy và học theo dự án:
Trong suốt quá trình này, vai trò của GV là hướng dẫn (guide) và tham vấn (advise)chứ không phải là “cầm tay chỉ việc” cho HS của mình.
II. Áp dụng phương pháp dạy học theo dự án vào bài 5: Tạo trang Web bằng phần mềm Kompozer” trong chương trình tin học trung học cơ sở quyển 4:
Chuẩn bị kiến thức làm việc:
Sau khi giáo viên dạy xong phần lý thuyết của bài 5 “ Tạo trang Web bằng phần mềm kompozer thì học sinh đã có kiến thức về tạo một trang Web cơ bản. Và sau đó giáo viên chia lớp thành 4 nhóm:
Nhóm 1 và nhóm 3 sẽ tạo một trang Web với nội dung là tìm hiểu về “Ý nghĩa của các loài hoa” và được gíới hạn viết trong vòng từ 5 trang trở lên đến 10 trang.
Nhóm 2 và nhóm 4 sẽ tạo một trang Web với nội dung là “tìm hiểu về loài cá heo” và được giới hạn viết trong vòng 5 đến 10 trang.
Giáo viên chuẩn bị phương tiện để học sinh làm việc:
Mỗi nhóm được từ 4- 6 máy tính được nối với Internet.
Giáo viên phải đãm bảo các máy tính đã kết nối với Internet.
Học sinh làm việc dưới sự hướng dẫn của giáo viên:
Giáo viên sẽ hướng dẫn cho mỗi nhóm sẽ chia ra