Sáng kiến kinh nghiệm sinh học 8

Phần I – đặt vấn đề

I. Cơ sở khoa học
I.1. Cơ sở thực tiễn
I.1.1. Đặc điểm chương trình di truyền học lớp 9 trung
học cơ sở
Di truyền học là môn khoa học cơ bản và rất quan trọng trong sinh học và cơ sở khoa học của nó đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề cơ bản của các bộ môn sinh học khác. Kiến thức di truyền học có nhiều phần trừu tượng, khó hiểu cần phải có sự yêu thích, hứng thú, tập trung tư duy cao mới có thể nhận thức và khắc sâu kiến thức. Bài tập di truyền ra đời đã đáp ứng được những yêu. Chính vì vậy mà hệ thống các bài tập di truyền đã được xây dựng và sử dụng rộng rãi trong dạy học di truyền học nhằm gây hứng thú học,kích thích tư duy nhận thức, củng cố, hoàn thiện và khắc sâu kiến thức cho học sinh, tạo cho học sinh phương pháp nghiên cứu độc lập trong tư duy cũng như trong thực nghiệm và thực tiễn cuộc sống.
Đặc biệt chương trình di truyền học lớp 9 với cấu trúc chương trình như sau:
Chương
Nội dung cơ bản

I. Các thí nghiệm của Menden
Kiến thức về các quy luật di truyền của Menden

II. Nhiễm sắc thể
Cấu trúc vật chất di truyền ở cấp độ tế bào, các cơ chế truyền đạt vật chất di truyền, sự truyền đạt của các cấu trúc vật chất di truyền ở cấp độ tế bào qua các thế hệ tế bào và cơ thể.

III. ADN – gen
Cấu trúc vật chất di truyền ở cấp độ phân tử.Sự vận động của chúng trong tế bào qua các thế hệ tế bào và cơ thể.

IV. Biến dị
 Sự biến đổi vật chất di truyền ở cấp độ tế bào và phân tử
ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện kiểu hình của cơ thể

V. Di truyền học nguời
Các phương pháp nghiên cứu di truyền người và sự vận dụng di truyền học vào y học

VI. ứng dụng di truyền học
Nguyên tắc chính và phương pháp chọn giống từ tạo nguồn biến dị đến chọn lọc cá thể


Với cấu trúc như vậy chúng ta thấy nội dung chương trình rất nặng lại thiên về chiều rộng cung cấp cho HS khối lượng kiến thức rất lớn mà ít đi về chiều sâu nên rất khó để học sinh nắm vững vấn đề và hiểu kiến thức một cách sâu sắc, hơn nữa trong chương trình lại rất ít có những tiết dạy về bài tập di truyền để gây hứng thú và kích thích tư duy của học sinh, nội dung bài tập di truyền trong sách giáo khoa lại thiết kế chủ yếu theo từng bài học, từng chương nên tính khái quát và hệ thống chưa cao khả năng liên hợp các nguồn kiến thức để phát triển tư duy của học sinh còn thấp
I.1.2. Đặc trưng lứa tuổi học sinh lớp 9 THCS
Học sinh lớp 9 có độ tuổi từ 15 đến 16, là lứa tuổi quá độ chuyển từ thiếu niên lên thanh niên, trong tuổi này ở các em đang phát triển mạnh cả về thể chất lẫn tư duy, các em ham hoạt động, tò mò, thích tìm hiểu những điều mới lạ. Các em dễ hưng phấn nhưng cũng chóng chuyển sang ức chế khi phải tiếp thu kiến thức một