Sáng kiến âm nhạc

1
Kính chào quý thầy cô về dự chuyên đề
2
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Trong chương trình môn âm nhạc ở trường THCS có 4 phân môn đó là học hát, nhạc lý, tập đọc nhạc và âm nhạc thường thức. Phân môn âm nhạc thường thức giúp cho học sinh có một "trình độ văn hoá âm nhạc nhất định" bao gồm sự hiểu biết, năng lực thực hành tối thiểu và năng lực cảm thụ âm nhạc. Muốn đạt được điều này thì người giáo viên phải hướng dẫn tổ chức cho các em hoạt động học tập tốt ở 3 phân môn trong chương trình âm nhạc ở trường THCS. Đó là học hát, nhạc lý, tập đọc nhạc.
Trước những thực tế có những khó khăn, tôi có nhiều băn khoăn trăn trở phải làm thế nào để dựa trên cơ sỡ những thiết bị dạy học ở trường rất hạn chế mà vẫn có thể thực hiện được giờ học âm nhạc thường thức cho các em đạt hiệu quả tốt, tránh sự nhàm chán cho các em khi học phân môn này.
3
I. Các phương phâp thực hiện
1. Phương pháp kể chuyện
Trong các giờ học âm nhạc thường thức ngoài những thông tin đã có trong sách giáo khoa, nếu giáo viên có những câu chuyện về tác giả, tác phẩm hay các tư liệu về sinh hoạt âm nhạc, về các loại nhạc cụ thì sẽ thu hút được sự tập trung chú ý của học sinh vào bài học, giúp các em dễ nhớ hơn nội dung bài học và góp phần tích cực trong việc giáo dục đạo đức, tình cảm cho các em thông qua bộ môn
Ví dụ: Khi dạy về NS Mô-da, tôi sẽ kể cho HS nghe câu chuyện "Mô-da biết sáng tác nhạc, đánh đàn khi 3 tuổi" để chứng minh Mô-da là thần đồng âm nhạc.
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
4
I. Các phương phâp thực hiện
1. Phương pháp kể chuyện
2. Sử dụng tranh ảnh
Mỗi bài âm nhạc thường thức trong sách giáo khoa các em đều có tranh ảnh minh hoạ nhưng chất lượng của nó chưa cao chủ yếu là hình đen trắng. Việc vẽ phóng to những bức tranh đó và tô màu bức tranh sẽ giúp cho các em quan sát rõ hơn, hấp dẫn hơn. Điều này sẽ góp phần cho giờ học sinh động và hiệu quả hơn. Ngoài ra tôi còn sưa tầm các tranh ảnh từ các tư liệu khác để giới thiệu cho các em.
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
5
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Ví dụ: Khi giới thiệu về nhạc sỹ Mô-da, tôi dùng tranh ảnh để giới thiệu quê hương và tiểu sử của ông.
6
I. Các phương phâp thực hiện
1. Phương pháp kể chuyện
2. Sử dụng tranh ảnh
3. Nghe nhạc
Trong bài học âm nhạc thường thức thì nghe nhạc là phần không thể thiếu được. Tuỳ từng tiết học, tuỳ vào điệu kiện trang thiết bị môn học ở trường mà cho học sinh nghe nhạc bằng nhiều hình thức khác nhau.
? Học sinh hát.
? Giáo viên hát.
? Sử dụng đàn Organ.
? Nghe băng đĩa.
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
7
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Học sinh hát
Một số tác giả có nhiều ca khúc viết dành cho thiếu nhi như nhạc sĩ Phong Nhã. Vì vậy giáo viên cần tạo điều kiện, khuyến khích các em trình bày các ca khúc này, điều này làm cho các em thực sự hứng thú. Mặt khác các bạn trong lớp cũng mong muốn được nghe bạn mình hát. Qua việc trình bày các ca khúc của nhạc sĩ các em sẽ nhớ hơn tên tác giả của các ca khúc, hiểu rõ hơn cái hay cái đẹp của từng tác phẩm mà các em đã thể hiện. Có thể cho các em hát đơn ca, song ca, tốp ca hoặc cả lớp cùng hát tuỳ theo tính chất của từng bài.
8
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Giáo viên hát
Qua quá trình giảng dạy học sinh ở trường THCS tôi nhận thấy các em rất thích được nghe thầy cô mình hát mặc dù có thể giáo viên hát không hay bằng các ca khúc trong băng đĩa. Hiện nay có nhiều ca khúc của các nhạc sĩ in trong tuyển tập các ca khúc chúng ta có thể sưu tầm và tập hát để hát cho các em nghe trong các giờ dạy âm nhạc thường thức.
9
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Sử dụng đàn Organ
Với những bài giới thiệu nhạc cụ, để cho học sinh nghe và phân biệt âm sắc của các nhạc cụ giáo viên có thể sử dụng tiếng đàn được cài sẵn trong đàn organ để giới thiệu cho các em. Ngoài ra giáo viên có thể đánh đàn cho các em nghe bài độc tấu sữ dụng bằng tiếng loại nhạc cụ mà các em vừa được giới thiệu. Qua đó cho học sinh phân biệt và đưa ra những nhận xét về màu sắc âm thanh của từng loại nhạc cụ.
10
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Nghe băng đĩa
Việc cho học sinh nghe nhạc qua băng đĩa trong giờ học âm nhạc thường thức là rất quan trọng bởi chất lượng âm thanh, phối khí của các tác phẩm trong băng đĩa khá tốt tạo điều kiện kích thích phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc cho các em học sinh.
Một khó khăn thực tế là các tác phẩm âm nhạc mà giáo viên cần tìm nằm rải rác ở các băng đĩa khác nhau, để tránh thực hiện nhiều thao tác khi dạy giáo viên nên sưu tầm, tập hợp các bài hát vào một đĩa để giới thiệu cho học sinh dễ dàng hơn.
11
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
II. Phối hợp các phương pháp trong tiết dạy
Sự phối hợp các phương pháp trong tiết học là rất quan trọng. Chúng ta phải lựa chọn phương pháp nào cho từng tiết học cụ thể sử dụng phối hợp các phương pháp đó như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất. Có thể chia phân môn âm nhạc thường thức thành 3 dạng bài như sau:
? Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
? Giới thiệu một số nhạc cụ.
? Giới thiệu một số thể loại âm nhạc.
12
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Đối với bài giới thiệu về tác giả, tác phẩm:
Ngoài việc giới thiệu nhạc sĩ, tác phẩm âm nhạc qua sách giáo khoa, giáo viên kể cho học sinh nghe những câu chuyện về tác giả, sự ra đời của các tác phẩm tiếp đến cho các em trình bày các ca khúc của các nhạc sĩ mà các em thuộc. Giáo viên hát trích đoạn một vài ca khúc tiêu biểu cho các em nghe và cuối cùng là cho các em nghe qua băng đĩa.




13
14
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Đối với bài giới thiệu các nhạc cụ:
Với dạng bài này giáo viên nên sử dụng tranh vẽ các loại nhạc cụ khác nhau ngoài những thông tin trong sách giáo khoa ta tìm thêm những tư liệu nguồn gốc của các loại đàn hay kể các mẫu chuyện về các loại đàn đó cho các em nghe. ở những tiết học này giáo viên nên sử dụng đàn organ để các em phân biệt màu sắc của âm thanh từng loại đàn. Các em rất thích khi được nghe giáo viên độc tấu một tác phẩm âm nhạc nào đó các âm thanh của các tiếng đàn vừa giới thiệu. Bên cạnh đó giáo viên cho học sinh nghe bản nhạc không lời để các em cảm nhận được cái hay, cái đẹp của bản nhạc không lời về những âm thanh của các loại nhạc cụ.
15
16
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Về bài giới thiệu thể loại âm nhạc:
Hướng dẫn cho các em tìm các tác phẩm phù hợp với các thể loại âm nhạc. Đối với các ca khúc thì giáo viên động viên các em trình bày một số bài hát mà các em biết. Giáo viên trìng bày những tác phẩm đặc sắc của từng thể loại sau đó cho học sinh nghe các tác phẩm âm nhạc tiêu biểu qua băng đĩa.
Ví dụ: "Giới thiệu một số thể loại bài hát" giáo viên hướng dẫn cho các em tìm ca khúc phù hợp với từng thể loại đã giới thiệu trong sách giáo khoa. Cho các em trình bày một số ca khúc mà các em thuộc.
17
Làm thế nào để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức
Kết luận
Qua thực tế giảng dạy bộ môn âm nhạc ở trường THCS, từ những kinh nghiệm thực tế với những kiến thức đã học và những ý kiến đóng góp của đồng nghiệp bản thân tôi đã tìm ra được biện pháp để dạy tốt phân môn âm nhạc thường thức trong điệu kiện trang thiết bị còn hạn chế. Tôi đã tránh được tình trạng dạy chay ở các tiết âm nhạc thường thức, thu hút các em tham gia hoạt động tích cực, giúp các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn, có kỹ năng cảm thụ âm nhạc tốt hơn. Tuy nhiên đây mới chỉ là cách nhìn chủ quan của tôi trên một đối tượng học sinh nhất định chắc chắn vẫn còn nhiều thiếu sót, hạn chế cần được góp ý bổ sung khắc phục. Rất mong được sự đóng góp của thầy cô giáo, đồng nghiệp để giúp cho giờ học âm nhạc thường thức được tốt hơn nữa.
18
Một số ý kiến đề xuất:

- Cần phải trang bị nhiều hơn nữa băng đĩa nhạc phục vụ cho giờ học âm nhạc.
- Bổ sung sách tham khảo và tài liệu bộ môn âm nhạc để giáo viên có điều kiện tham khảo nâng cao kiến thức chuyên môn phục vụ cho công tác giảng dạy của mình.
- Cần trang bị cho bộ môn một cây đàn organ hiện đại (có đĩa) để phục vụ cho công tác dạy học và tổ chức hoạt động ngoại khoá cho học sinh.
19
Chúc quý thầy cô sức khoẻ!