QUY LUẬT DI TRUYỀN VÀ TIẾN HÓA

QUI LUẬT TIẾN HÓA
Qui luật phát triển phôi thai
Qui luật phát triển cơ quan
Qui luật phát triển cá thể
Qui luật phát triển loài & ch?ng lo?i
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật khái quát về sự phát triển phôi thai: " Tất cả phôi của sinh vật đều phát triển từ trứng và quá trình này tiếp diễn từ đơn giản đến phức tạp"


Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật về sự giống nhau phôi thai và phát triển phân kỳ: "Các phần giống nhau ở giai đoạn phôi thai sẽ phân hóa khác nhau theo yêu cầu hoàn toàn riêng biệt của giai đoạn trưởng thành"
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật về tính di truyền các biến dị: "Các biến dị ở sinh vật do sự chọn lọc tự nhiên có thể thông qua trứng và tinh trùng di truyền tới thế hệ con cháu".
Luật phát triển độc lập của ấu trùng: “Điều kiện sống của ấu trùng độc lập với cơ thể trưởng thành”
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Định luật phát sinh chủng loại (Muller và Haeckel): "Sự phát triển cá thể lặp lại một cách rút gọn sự phát triển của loài".

Phôi người trong 18 ngày tuổi vẫn còn dấu vết các khe mang ở phần cổ như cá sụn; tim từ có một tâm thất, một tâm nhĩ như ở cá; sau đó là ba ngăn như ở lưỡng thê và 4 ngăn như ở chim và thú.
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật về lặp lại: "Sự phát triển phôi của của động vật bậ�c cao lặp lại c?u tạo cơ quan thấy ở tổ tiên"

Phôi của tất cả các loài động vật có xương sống, kể cả thú và người đều có dây sống, là bộ phận nâng đở cơ thể của các dạng thấp (cá lưỡng tiêm, cá tầ�m, cá phổi...)
Quyết thực vật hiện nay, các lá đầu tiên có gân và phiến lưỡng phân là đặc trưng của quyết thực vật cổ đại.
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật dị thời (Heterochronia): " Sự phát triển các bộ phận của phôi tiến hành không đồng thời, có bộ phận phát triển nhanh có bộ phận phát triển chậm"

Trong quá trình phát tri?n phôi bào, phôi bào nhỏ phát triển nhanh hơn phôi bào lớn.
Trong quá trình phát triển phôi của lớp có hàm, vây lẻ hình thành trước vây chẳn
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luật về dị vị (Heterotopia): `Sự thay đổi vị trí của cơ quan tùy thuộc sự phát triển không đồng đều của các bộ phận"

Ở bộ cá bơn (Pleuronectiformes) cá con có mắt nằm hai bên và bơi thẳng đứng như các loài cá khác.
Sau đó chìm xuống đáy và tiếp tục phát triển nằm, một mắt dần chuyển sang cùng bên với mắt kia (phía trên).
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Luaät chuûng phaùt sinh: “Söï bieán dò phoâi thai coù theå xuaát hieän ôû taát caùc giai ñoaïn phaùt trieån caù thể laøm leäch höôùng phaùt trieån cuûa theá heä con so vôùi höôùng phaùt trieån cuûa caùc daïng hoï haøng”.

Caù quai (Belone) coù hai haøm daøi. Môùi ñaàu caù con coù haøm nhö moïi caù khaùc. Sau ñoù, haøm döôùi daøi daàn, roài tôùi löôït haøm treân.
Trong nhoùm coù xöông cuõng coù moät loaïi caù kìm (Hemirhamphus) cuøng hoï vôùi caù quai, coøn giöõ haøm döôùi daøi vaø haøm treân raát ngaén
Cá lìm kìm
Cá kiếm
Qui luật phát triển PHÔI THAI

Chi trước và chi sau của phôi người khởi thủy giống nhau, sau phân hóa khác nhau thành bàn tay để nắm và bàn chân để nâng đở cơ thể.
Da và sản phẩm của của da như lông, móng, sừng đều có chung nguồn gốc trong phôi

Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về tăng cường chức năng (Xevesov): " N?�u sự thay đổi điều kiện sống có tính chất dài hạn bền vững và di truyền lại cho thế hệ sau, đồng thời có sự thay đổi tương ứng của cấu tạo cơ quan".

Sự phân hóa tiến bộ của phổi ở các lớp có xương sống khi di chuyển từ đời sống nửa ở nước sang hoàn toàn ở cạn.
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về biến đổi chức năng (Dorn): "Mỗi cơ quan có nhiều chức năng. Khi môi trường sống thay đổi, chức năng chính có thể yếu đi và� chức năng phụ sẽ trở thành chức năng chính.
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật thay thế chức năng (Xevecsov): "Trong quá trình tiến hóa, cơ quan có thể thay thế hẳn chức năng cũ bằng chức năng mới".

Nòng nọc hô hấp trong nước bằng mang nhưng khi
biến thành ếch lại hô hấp trong không khí bằng phổi
Đôi cánh tiêu giảm của đà điểu không còn chức năng bay mà có tác dụng như cánh bườm hứng gió tăng tốc độ khi chạy.
Đôi cánh tiêu giảm của chim cụt đảm nhận chức năng mới là giúp bơi lội.
Qui luật phát triển CO QUAN
Luật về mở rộng chức năng (Plate): "Trong điều kiện sống mới, cơ quan của thế hệ sau có thể có thêm chức năng mới"
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về cố định "pha": "Nếu chức năng của cơ quan chia thành nhiều pha nối tiếp nhau, một pha nào đó có thể có ý nghĩa của chức năng chủ yếu thì các pha khác mờ đi"
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về sự thay thế cơ quan (Kleinenberg): "Trong quá trình tiến hóa, cơ quan cũ tự hủy đi và thay thế bằng cơ quan mới"
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về tương quan cơ quan (Cuvier): "Vị trí và cấu tạo các cơ quan khác nhau trong cơ thể, thể hiện mối tương quan với nhau có tính qui luật".

Do tương quan này mà sự thích nghi của động vật
với điều kiện sống nhất định không chỉ ảnh hưởng
tới riêng một cơ quan nào mà tới hàng loạt cơ quan
khác nhau.
D?ng v?t an th?t: rang s?c, nh?n; ru?t ng?n
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luật về tương tự cơ quan: "Dưới tác dụng của điều kiện sống giống nhau sẽ hình thành chức năng giống nhau, không lệ thuộc vào cấu tạo và nguồn gốc cơ quan"

Phổi của các loài có xương sống ở cạn và khí quản sâu bọ ở
cạn có cùng chức năng nhưng cấu tạo và nguồn gốc khác
nhau (Tiến)

Ngà hải mã là biến dạng của răng nanh, ngà voi là biến dạng
của răng cửa nhưng trông chúng giống nhau.
Qui luật phát triển CƠ QUAN
Luaät veà töông ñoàng cô quan: “Caùc cô quan coù cuøng nguoàn goác, xaây döïng theo moät keá hoaïch, seõ coù cuøng vò trí treân cô theå con vaät”

Tuyeán noïc ñoäc cuûa raén töông öùng vôùi tuyeán nöôùc boït
Voøi huùt cuûa böôùm cuøng nguoàn vôùi ñoâi haøm döôùi cuûa coân truøng
Chaân haøm reát laø bieán daïng cuûa chi
Gai xöông roàng, tua cuoán cuûa ñậu Haø lan laø bieán daïng
cuûa laù
Caùnh hoa hoàng laø bieán daïng cuûa boä nhò.
Qui lu?t phát triển CÁ THỂ
Luật về tác động tới giao tử qua cơ thể bố mẹ: "Điều kiện sống của cơ thể bố mẹ trong thời kỳ chín của tế bào sinh dục, ảnh hưởng tới thế hệ con sau này"

Con đực cần nhiều thức ăn acid và protein; con cái cần nhiều thức ăn kềm và glucid
Gấu nuôi trong vườn bách thú hiếm có con
Qui lu?t phát triển CÁ THỂ
Luật về biến thái đi lên (Apomorphosis): "Nếu sự thay đổi điều kiện môi trường thuận lợi, cơ thể sẽ có những thay đổi tiến bộ về mặt hình thái, sinh lý làm sức sống được nâng cao thêm một bước"
Qui lu?t phát triển CÁ THỂ
Luật về thoái hóa: "Quá trình phát triển tiến hóa cơ thể không những do sự thay đổi tiến bộ về chức năng và cấu tạo của cơ quan, mà còn do sự thay đổi thoái bộ của các cơ quan khác"
Qui lu?t phát triển CÁ THỂ
Luật về tiến hóa một chiều (Dollo): "Cơ thể sinh vật hoặc toàn phần hoặc một phần không thể trở lại thành trạng thái trước của tổ tiên"

Chi bơi chèo của cá voi không thể trở lại trạng thái trước của tổ tiên.

Ngư long, cá voi không thể quay lại trình độ tổ chức của cá mà vẫn giữ nguyên đặc điểm của bò sát và thú.

Ngư long, cá voi không thể quay lại trình độ tổ chức của cá mà vẫn giữ nguyên đặc điểm của bò sát và thú.
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Luaâït veà thích nghi phoùng xaï: (Kovalievski vaø Osborn): “Trong nhöõng ñieàu kieän soáng thuaän lôïi, nhoùm ñoäng vaät baét ñaàu sinh saûn maïnh meõ vaø khueách tröông tôùi nôi ôû môùi coù ñieàu kieän soáng môùi, theá heä con soáng ôû nhöõng ñieàu kieän soáng môùi seõ phaùt sinh cô quan, veà caáu taïo vaø chöùc naêng, khaùc cô quan goác cuûa boá meï”
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Qui lu?t phát triển LOÀI
Luật phát sinh từ những dạng tổ tiên chưa chuyên hóa (E. Cope): "Các nhóm sinh vậ�t mới thường không bắt nguồn từ những tổ tiên đã chuyên hóa cao độ mà lại thường phát sinh từ những nhóm tương đối chưa chuyên hóa".

Đô�ng vật có vú không ra đời từ bò sát bậc cao mà từ bò sát cổ.
H?t tr?n không phát sinh từ dương xỉ đã phát triển mà từ quyết thực vật chưa chuyên hóa
Qui lu?t phát triển LOÀI
Luaät veà song haønh: “Neáu ñoäng vaät coù cuøng nguoàn goác, ñaõ soáng trong nhöõng ñieàu kieän khaùc nhau, laïi trôû veà ñieàu kieän soáng gioáng nhau, caùc theá heä sau seõ coù nhöng thích nghi môùi thoáng nhaát vôùi moâi tröôøng ñoù”.

Nhieàu loaøi caù khaùc loaøi, khaùc gioáng soáng trong bieån saâu ñeàu coù cô quan chieáu saùng.
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Luaät veà ñoàng qui: “Hai loaøi sinh vaät coù nguoàn goác thaät khaùc nhau, neáu soáng chung trong cuøng ñieàu kieän, seõ coù caáu taïo gaàn gioáng nhau”
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Định luật tăng cường chuyên hóa S. Depere: " khi một nhóm đã bước vào chuyên hóa thì trong quá trình phát triển tiếp Theo nó sẽ càng chuyên hóa sâu hơn"
Qui lu?t phát triển LOÀI v�
nhĩm ph�n lo?i
Định luật hình thái sinh lý của sự tiến hóa Xevecxop: “Sự tiến hóa của một nhóm phan loại lớn trong giới động vật thường bắt đầu bằng con đường tiến bộ hình thái sinh lý, tiếp Theo đó là sự thích nghi bộ phận và có thể có một nhánh đi Theo con đường thoái bộ hình thái sinh lý. Trong lịch sử phát triển, một hướng tiến hóa này có thể thay thế bởi một hướng tiến hóa khác”
Định luật Xevecxop: “lịch sử phát triển của một loài hay một nhóm loài có thể đã diễn ra theo một trong hai hướng tiến bộ sinh học hay thoái bộ sinh học”
Tiến bộ sinh học: là xu hướng phát triển ngày càng mạnh biểu hiện ở 3 dấu hiệu:
+ số lượng cá thể tăng dần, tỉ lệ sống sót ngày càng cao
+ khu phân bố mở rộng và liên lục
+ phân hóa nội bộ ngày đa dạng, phong phú
Thoái bộ sinh học là xu hướng ngày càng bị tiêu diệt biểu hiện ở 3 dấu hiệu:
+ số lượng cá thể giảm dần, tỉ lệ sống sót ngày càng thấp
+ khu phân bố ngày càng thu hẹp và trở nên gián đoạn
+ nội bộ ngày càng ít phân hóa, một nhóm trong đó hiếm dần và cuối cùng bị diệt vong