Power point chí phèo

Kính chào các thầy cô giáo và các em học sinh!
CHÍ PHÈO
Nam Cao
ĐỌC VĂN
- Giúp học sinh phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo - chặng đường lưu manh hoá và nhất là sự hồi sinh trong tâm hồn khi có những tác động của ngoại cảnh.
- Khát quát được giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm.
- Rèn luyện kỹ năng phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự.
MỤC ĐÍCH YÊU CẦU

Chí Phèo
Nam Cao
A.Tìm hiểu chung về văn bản:
B. Đọc – Hiểu văn bản :
I. Hình ảnh "Làng Vũ Đại ngày ấy".
II. Hình ảnh những con người trong “Làng Vũ Đại ngày ấy”:
1. Hình tượng nhân vật Lý Kiến:

2. Hình tượng nhân vật Chí Phèo :
(Nhân vật chính, trực tiếp bộc lộ chủ đề)

Phân tích nhân vật theo mạch truyện, từ các chi tiết, giá trị biểu hiện của các chi tiết mà khái quát lên các vấn đề nhà văn đặt ra qua nhân vật, cũng như nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nam Cao.
2. Hình tượng nhân vật Chí Phèo :
* Sự xuất hiện
- Hình ảnh của một kẻ say rượu cùng với những tiếng chửi.
Tiếng chửi của Chí hướng đến những đối tượng nào? Lí do chửi? Phản ứng của mọi người xung quanh ra sao? Thái độ của Chí ?
+ Chí chửi : Trời, đời, cả làng Vũ Đại, chửi đứa nào không chửi nhau, đứa chết mẹ nào sinh ra Chí.
+ Lí do :
Vì đau đớn, phẫn uất. Chí muốn có người đối thoại với mình, hắn thèm được giao tiếp với mọi người.
2. Hình tượng nhân vật Chí Phèo :
+ Phản ứng của mọi người xung quanh :
Tất cả im lặng
+ trạng thái tâm lý của Chí
"Tức thật! Tức thật ! Ờ! Thế này thì tức thật ! Tức chết đi được mất !… Mẹ kiếp ! Thế có phí rượu không? Thế có khổ cho hắn không?…Hắn nghiến răng vào mà chửi…"
Bức xúc, tức tối và ngày càng tăng cấp. Ta hình dung tận mắt, sự quằn quại điên cuồng của Chí trong nỗi cô đơn tột cùng, trong cơn đau nhức nhối bị cuộc đời ghẻ lạnh, cuộc đời không công nhận hắn làm con người.
- Dụng ý nghệ thuật của chi tiết
+ Giới thiệu nhân vật điển hình và hé mở số phận, tính cách nhân vật.
+ Ta còn thấy được một đặc điểm cốt truyện của Nam Cao. Ông thường vào truyện từ những chi tiết gay cấn, vào thời điểm bức xúc nóng hổi nhất của cuộc đời và số phận nhân vật .
a. Hai mươi năm đầu
- Sinh ra: Là đứa con hoang bị bỏ rơi ở một cái lò gạch cũ.
- Lớn lên : Chí làm canh điền cho nhà lý Kiến
+ Bị bóc lột sức lao động
+ Bị xúc phạm danh dự và nhân phẩm
+ Bị lý Kiến tống vào tù vô cớ chỉ vì ghen vu vơ
→ Bản chất của Chí là con người lương thiện, hiền lành và tự trọng.
b. Sau khi ra tù:
Chí biến thành người xa lạ
- Ngoại hình : Trông đặc như thằng săng đá. Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn. Cái mặt thì đen mà rất cơng cơng. Hai mắt gườm gườm... Trên ngực trạm trổ đầy những hình thù kì quái.
 xa lạ, kì dị,“gớm chết”
Các em suy nghĩ như thế nào về hành động tự rạch mặt của Chí Phèo? Theo các em ai là nạn nhân đau đớn nhất của tội ác đó? Vì sao?
+ Làm tay sai, thành công cụ đắc lực cho bộ máy cai trị của bá Kiến. Hắn thành một kẻ đâm thuê chém mướn và ngày càng trở nên hung dữ.
- Nhân tính:
Sa đọa , tàn bạo, liều lĩnh, đầy hận thù.
Chí đã phá nát biết bao nhiêu cơ nghiệp, đạp đổ biết bao nhiêu cảnh yên vui hạnh phúc, làm chảy máu và nước mắt biết bao nhiêu người dân lương thiện.
+ Mỗi lần gây ra tội lỗi là mỗi lần Chí lại dùng dao, dùng mảnh sành tự rạch lên mặt mình.
→ Quá trình tự huỷ hoại mình, tự phá nát “bộ mặt người” của mình. Hắn đánh mất cái quý giá nhất là phần con người trong bản thân
Nhận xét:
Phản ánh bi kịch có tính chất điển hình của người nông dân.
- Nam Cao trong thiên truyện này cũng đã tiến hành “mổ xẻ”, phân tích để truy nguyên quá trình xô đẩy người nông dân vào con đường tha hoá .
- Phê phán một hiện tượng có tính chất quy luật trong xã hội tàn ác.
c. Cuộc gặp gỡ với Thị Nở:
* Bối cảnh gặp gỡ:
- Đêm trăng ở vườn chuối
“Một đêm trăng rắc bụi trên sông và sông gợn biết bao nhiêu vàng”
Khung cảnh thiên nhiên dân dã nhưng lãng mạn
- Thị Nở:
Xấu xí, nghèo, có dòng giống mả hủi, dở hơi. Ngoài 30 tuổi vẫn chưa chồng.
* Diễn biến tâm lý, tình cảm của Chí Phèo.
- Sau khi gặp Thị Nở:
+Tỉnh rượu:
nhận biết những âm thanh của cuộc sống đời thường.
+ Sự hồi sinh trong tâm hồn
Chí Phèo đã có những nhận thức về tình trạng tuyệt vọng của thân phận mình ở cả quá khứ, hiện tại và tương lai.
Nam Cao đã diễn tả đặc sắc và độc đáo giờ phút bừng thức của nhân vật bằng lối văn đặc tả sự bâng khuâng trong tâm hồn Chí, ở đó le lói ngọn lửa của trái tim Người.
- Thị Nở xuất hiện với nồi cháo hành đã thổi bùng ngọn lửa mong manh ấy.
Ngạc nhiên, hắn thấy mắt hình như ươn ướt.
Lòng bâng khuâng … vừa vui vừa buồn.
Chí Phèo trở về với bản chất của anh canh điền hiền lành lương thiện năm xưa.
Khao khát hướng thiện mãnh liệt.
→ Bát cháo của tình yêu thương chân thành, khơi dậy trong Chí ước mơ rất giản dị rất con người: ước mơ về gia đình. Sự chăm sóc ân cần của Thị Nở không chỉ đơn thuần là tình yêu mà còn là tình người, tình đồng loại.
- Khi bị Thị Nở khước từ tình yêu:
+ Nẻo về của Chí Phèo đó bị chặn đứng bởi những định kiến xã hội.
+ Khoảnh khắc tâm trạng
Hắn nghĩ ngợi một tí rồi hình như hiểu, hắn bỗng nhiên ngẩn người…hắn sửng sốt đứng lên gọi thị lại.
Hắn thoáng hít thấy hơi cháo hành
+ Lại uống rượu để say nhưng càng uống càng tỉnh, hắn ôm mặt khóc rưng rức.
→ Nỗi đau của một kẻ bị con người tàn nhẫn đẩy ra khỏi xã hội loài người.
Khi xây dựng mối tình CP-TN nhà văn cho ta thấy bản chất tốt đẹp của người nông dân ngay cả khi họ bị tha hóa biến chất. Nhà văn kêu gọi chúng ta hãy tin tưởng con người, tin vào bản chất tốt đẹp của mỗi con người.
Con người cần yêu thương vì tình yêu thương có thể cảm hóa được con người.
d. Kết cục cuối cùng:
Chí Phèo đến nhà Bá Kiến để làm gì? Câu nói nào của Chí thể hiện điều đó.Cảm nhận về câu nói đó.
- Đến nhà BK để trả thù, để đòi lương thiện
Tao muốn làm người lương thiện
…
Không được! Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào cho mất được những vết mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết không! Chỉ có một cách…Biết không! …Chỉ còn một cách là …cái này! Biết không!
→ Tiếng kêu thống thiết, tuyệt vọng, đầy bế tắc. Nỗi đau đớn tột cùng của con người đã bị chặn mất nẻo về thế giới thân thuộc của con người.
Tiếng kêu của Chí cũng là tiếng thét tố cáo xã hội tàn ác đã chà đạp quyền sống con người. Chính xã hội đó đẩy họ vào bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người.
- Hành động giết Bá kiến và tự sát:
+ Chí Phèo đâm chết Bá Kiến vì mối hận thù.
+ Cái chết của Chí Phèo trước hết là một
bi kịch.
Thể hiện tấm lòng nhân ái của Nam Cao.Tìm đến cái chết nghĩa là Chí Phèo đó trở về với cuộc sống con người thực sự.
Cái chết của Chí Phèo một lần nữa đó tố cáo xã hội thực dân phong kiến.
+ Quan điểm hiện thực sâu sắc của Nam Cao.
Hình tượng nhân vật Chí Phèo là một thành công xuất sắc của Nam Cao trong việc xây dựng nhân vật điển hình trong hoàn cảnh điển hình.
Qua hình tượng Chí Phèo, Nam Cao gửi gắm giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc.
Vấn đề nhân sinh.
Đánh giá chung về hình tượng CP:
3. Hình tượng nhân vật Thị Nở:
- Xấu xí, nghèo, dở hơi, nhà có mả hủi.
- Vẻ đẹp của tâm hồn Thị Nở được thể hiện thông qua sự chuyển biến của tâm trạng của Chí Phèo.
Thị Nở có đầy đủ phẩm chất của người phụ nữ bình thường.
Nam cao đã xây dựng nhân vật Thị Nở bằng bút pháp hiện thực trữ tình để gửi gắm niềm tin của chính ông vào bản chất hướng thiện của con người.
C. Tổng kết:
I. Nghệ thuật:
- Chí Phèo ghi nhận thành công của Nam Cao trong việc xây dựng nhân vật. Nam Cao phát huy cao độ sở trường khám phá và miêu tả trạng thái tâm lý phức tạp của nhân vật.
- Một lối kết cấu mới mẻ không đi theo trình tự thời gian.
- Cốt truyện hấp dẫn tình tiết kịch tính, biến hóa càng về cuối càng gay cấn với những tình tiết quyết liệt bất ngờ.
- Ngôn ngữ sống động, gần với lời ăn tiếng nói trong đời sống. Giọng điệu phong phú biến hóa.
- Giá trị hiện thực.
- Giá trị nhân đạo.
II. Về nội dung:
Ngôi mộ Nam Cao trong khuôn viên vườn hiện thực
Ngôi nhà Bá Kiến trải qua gần một thế kỷ đến nay vẫn còn nguyên vẹn
Luyện Tập
So sánh hai truyện ngắn Chí Phèo và Lão Hạc, để thấy nội dung hiện thực và nhân đạo đặc sắc trong tác phẩm Chí phèo.
Xin trân trọng cảm ơn !