Phương pháp soạn- giảng bằng GAĐT

PHƯƠNG PHÁP SOẠN - GIẢNG BẰNG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ


Nguyễn Hồng Quảng - THCS Mạo Khê II Đăng ngày: 25/01/2008- Lượt đọc: 300

       Việc thiết kế giáo án và giảng dạy trên máy tính bằng những đoạn phim minh họa với hình ảnh, âm thanh sống động, bài giảng của giáo viên có thể thu hút sự chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Tiết lịch sử về chiến thắng Điện Biên Phủ có minh họa phim tư liệu về cuộc chiến với đạn pháo, bom rơi, âm thanh rền trời... Tiết địa lý về các ngành kinh tế công nghiệp, học sinh được xem hình ảnh sản xuất với những âm thanh rộn ràng, tất bật ở nhà máy, xí nghiệp. Giờ học âm nhạc về đàn bầu, màn hình hiện ra cận cảnh cây đàn và người nghệ sĩ ngồi gảy nên những âm điệu thánh thót, du dương... Với những hình ảnh, âm thanh sống động như thế, khỏi phải nói là các em hứng thú như thế nào. Không những thế, ngay cả giáo viên cũng được “nhàn” hơn trong việc truyền đạt kiến thức.
       Tuy nhiên, để có được một tiết học 45 phút như vậy, người giáo viên phải vất vả gấp nhiều lần so với cách dạy truyền thống. Thực tế cho thấy, để có sự đồng bộ về ứng dụng CNTT trong tất cả các trường nói chung và các cấp học, giáo viên nói riêng lại là vấn đề rất khó vì trình độ tin học của giáo viên thực sự chưa cao. Để chuẩn bị cho một bài giảng đạt mức chuẩn, giáo viên thường phải bắt đầu từ ý tưởng bài giảng rồi mất đến hai ba ngày thiết kế mới hoàn thành, đó là chưa kể đến việc phải thiết kế hình ảnh cho thích hợp trong bài giảng. Ngoài kiến thức căn bản về tin học, sử dụng thành thạo phần mềm PowerPoint, giáo viên còn cần có niềm đam mê thật sự với với việc thiết kế vốn đòi hỏi sự sáng tạo, sự nhạy bén, tính thẩm mỹ để “săn tìm” tư liệu từ nhiều nguồn. Điều này đẩy lùi được tình trạng “Thầy đọc trò chép”. Nếu như trong mỗi tiết học thông thường, giáo viên phải dánh khác nhiều thời gian để treo tranh ảnh, thao tác các hoạt động thí nghiệm thì trong tiết học có sử dụng giáo án điện tử, những chuyển động đó chỉ cần một cú kích chuột.
       Về thực chất, giáo án điện tử là một giáo án có thêm các yếu tố điện tử như:
       - Bài thuyết trình Powerpoint với các lời giảng phụ theo.
       - Phần mềm biểu diễn hỗ trợ
       - Chuẩn bị cho giờ giảng điện tử:
       - Máy tính cần có ổ CD, loa, mic, màn chiếu, máy chiếu ...,
       - Các thao tác kĩ năng điện tử mà học sinh cần có.
       Trong giáo án cần ghi rõ: Khi nào thì trình chiếu, khi nào thì tắt đi để tổ chức thảo luận.
       Bài tập về nhà (nếu có), yêu cầu viết tiểu luận, thu hoạch (ngắn gọn thôi).
       Mẫu báo cáo thí nghiệm.
       Kết quả cần đạt được:
       Học sinh cần hiểu bài ra sao ...
       Sau đây tôi xin trao đổi một vài kinh nghiệm về cách soạn một bài dạy bằng giáo án điện tử:
Bước 1: Chọn bài giảng hay phần bài giảng thích hợp:
       Xác định bài giảng hay phần bài giảng nào thích hợp cho việc soạn giáo án điện tử tùy thuộc đặc trưng của mỗi môn học. Gọi tên một vài loại bài thích hợp với giáo án điện tử cho tất cả các môn học là một điều khó. Tuy nhiên, theo chúng tôi, có ba điểm cơ bản để quyết định là nên soạn bài bằng giáo án điện tử hay không. Một là mong muốn của giáo viên tổ chức hoạt động học tập tích cực bằng cách liên kết hình ảnh với lời nói một cách tự nhiên, bằng cách vận dụng hình ảnh và ngôn từ cô đọng trên các slide Power Point để khơi gợi/kích thích sự liên tưởng và tưởng tượng của học sinh. (Sự liên tưởng và tưởng tượng có thể tạo ra nhiều cách thức suy nghĩ và nhiều dạng hoạt động học tập). Hai là nội dung chủ yếu của bài dạy đòi hỏi phải mở rộng và chứa đựng một số ý tưởng có thể khai thác thành các tình huống có vấn đề. Ba là nguồn tư liệu hình ảnh phong phú liên quan đến nội dung bài dạy sẵn có (có thể truy cập từ Internet hay các nguồn tài nguyên khác như băng đĩa ghi âm, ghi hình, phim ảnh… và điều quan trọng hơn là ý tưởng sẵn có trong kinh nghiệm của người biên soạn).
Bước 2: Lập dàn ý trình bày
       Đây là giai đoạn quan trọng nhất. Ở giai đoạn này, có ba nội dung chủ yếu mà người soạn nhất thiết phải hình dung ra rõ ràng trên nháp. Thứ nhất là phần kiến thức cốt lõi sẽ