Phương pháp quan sát

TRƯỜNG CĐSP SÓC TRĂNG
KHOA TỰ NHIÊN
TỔ SINH-KTTNN
GV: Điền Huỳnh Ngọc Tuyết
BÀI: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP, HÌNH THỨC DẠY HỌC ĐẶC TRƯNG
CÁC MÔN HỌC TNXH, KHOA HỌC, LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÝ TIỂU HỌC
(PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT)
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Sinh viên
Biết khái niệm và tác dụng
Hiểu rõ các bước thực hiện
Vận dụng được phương pháp quan sát trong thực hành dạy
Mục tiêu
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
1. Thế nào là phương pháp quan sát ? Tác dụng của phương pháp quan sát trong dạy học TNXH ở TH?
2. Nêu các bước tiến hành phương pháp quan sát. Cho ví dụ minh họa. Trình bày ví dụ bằng cách minh họa trên lớp.
Câu hỏi tìm hiểu bài
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
1. Khái niệm
2. Tác dụng của phương pháp quan sát
3. Cách tiến hành
4. Một số điểm cần lưu ý
NỘI DUNG BÀI
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
1. Khái niệm
Dạy HS cách sử dụng các giác quan để tri giác trực tiếp, có mục đích các đối tượng
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
2. Tác dụng của phương pháp quan sát

Được sử dụng phổ biến trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội.
HS quan sát chủ yếu là để nhận biết hình dạng, đặc điểm bên ngoài của cơ thể người, của cây xanh, một số động vật, hoặc để nhận biết các hiện tượng đang diễn ra trong môi trường tự nhiên, trong cuộc sống hàng ngày...
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
3. Cách tiến hành
Bước 1: Xác định mục đích quan sát.
Bước 2: Lựa chọn đối tượng quan sát.
Bước 3: Tổ chức và hướng dẫn HS quan sát.
Bước 4: Tổ chức cho HS báo cáo kết quả QS
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
3. Cách tiến hành
Bước 1 : Xác định mục đích quan sát.
Không phải mọi kiến thức đều được rút ra từ quan sát
Cần xác định rõ mục tiêu kiến thức hay kĩ năng.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Bước 2: Lựa chọn đối tượng quan sát.
Phù hợp với trình độ HS và điều kiện địa phương.
Ưu tiên lựa chọn các vật thật.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Bước 2: Lựa chọn đối tượng quan sát.

Vì vật thật sẽ hình thành được những biểu tượng sinh động; còn tranh, ảnh, sơ đồ chỉ thể hiện tính khái quát cao.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Bước 3: Tổ chức và hướng dẫn HS QS
Quan sát cá nhân, nhóm hoặc cả lớp.
Tùy theo mục đích và đối tượng , GV cần chỉ dẫn cho HS sử dụng nhiều giác quan để phán đoán, cảm nhận sự vật và hiện tượng
Sử dụng những câu hỏi hướng dẫn QS
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Bước 3: Tổ chức và hướng dẫn HS QS
Sử dụng những câu hỏi hướng dẫn QS:
QS toàn thể  đến bộ phận, chi tiết.
Quan sát từ bên ngoài  bên trong.
So sánh với các đối tượng cùng loại đã biết.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Bước 4: Tổ chức cho HS báo cáo
HS tự trình bày
GV tổ chức cho HS hoàn thiện và bổ sung
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
Cả lớp quan sát theo gợi ý sau
Thực hiện đúng quy trình chưa?
Trong mỗi bước thực hiện, tìm ra những điều đã làm được, điều chưa làm được
Đưa ra giải pháp khắc phục.
HOẠT ĐỘNG MINH HỌA 1
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
HOẠT ĐỘNG MINH HỌA 1
Trình bày 1 ví dụ về các bước tiến hành khi sử dụng phương pháp QS.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
HOẠT ĐỘNG MINH HỌA 2
Đối tượng được lựa chọn để quan sát có phù hợp không ?
Cách thức GV tổ chức và hướng dẫn
HS có được dẫn dắt để tự tìm ra được kiến thức không ?
Khi dạy trích đoạn này, em cần cải tiến gì để phù hợp với điều kiện địa phương?
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
HOẠT ĐỘNG MINH HỌA 2
Trích đoạn minh họa tổ chức hướng dẫn học sinh quan sát.
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
4. Một số điểm cần lưu ý
Mục tiêu quan sát phải đơn giản, phù hợp với trình độ nhận thức của HS.
Đối tượng quan sát gần gũi với cuộc sống
Có thể tổ chức quan sát ở trong lớp hay ngoài lớp
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
1. Đánh dấu x vào ô vuông trước những ý đúng. Những yêu cầu để hoạt động quan sát được coi là PPDH:
Biết mục đích quan sát
Được quan sát vật thật
Quan sát có kế hoạch
Được thảo luận nhóm
HS được hướng dẫn để tự rút ra kết luận
5. Củng cố
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
2. Chọn và thiết kế một hoạt động trong SGK Tự nhiên và Xã hội các lớp 1, 2, 3 có sử dụng phương pháp quan sát. Dạy thử và trao đổi trong nhóm về hoạt động đó.

BÀI TẬP VỀ NHÀ
ĐỀN HuỲNH NGỌC TUYẾT
CHÚC
CÁC EM HỌC TỐT