Phay Vạn Năng

KỸ THUẬT PHAY 1
Mã số môn học: C05
Hệ số: 5
Loại môn học: Thi
Số tiết: 150 bao gồm:
Lý thuyết : 30 tiết
Thực hành: 120 tiết
BÀI MỞ ĐẦU
Khái niệm về nghề phay
Vị trí, đặc điểm của nghề Phay
Các việc phay cơ bản
Các phương pháp phay chính
2. Máy phay
Các loại máy phay
Cấu tạo cơ bản
Cơ cấu thao tác
Bảo dưỡng máy
3. Dao phay
Vật liệu làm dao và các loại dao phay
4. Khái niệm về cắt gọt kim loại
Các chuyển động làm việc và trục tọa độ
Chế độ cắt
Nhiệt cắt và dung dịch làm nguội
5. An toàn lao động và vệ sinh công nghiệp
Kỹ thuật an toàn trong công việc phay
Thường thức về vệ sinh công nghiệp
Vị trí, đặc điểm của nghề phay
Phay là một phương pháp gia công cắt gọt có năng xuất cao, chiếm trên10% trong tổng khối lượng công việc CGKL
Trong việc gia công mặt phẳng có khả năng thay thế hoàn toàn cho công việc bào.
Dao phay thuộc loại dung cụ cắt dạng trụ. có nhiều răng (răng ở mặt trụ hoặc mặt đầu). Mỗi răng là 1 con dao tiện.
Do nhiều răng nên lâu mòn, có thể áp dụng tốc độ cắt cao, lượng chạy dao lớn, cắt phoi dầy, cắt không tưới.
Cắt phoi đứt đoạn, an toàn cho người thợ.
Nhược điểm:
lưỡi cắt thường xuyên va đập vào bề mặt phôi, dễ sứt mẻ
Lực cắt và công suất tiêu thụ thay đổi từng lúc làm ảnh hưởng xấu đền máy
Dao tì trượt trên bề mặt gia công rồi mới cắt thành phoi làm biến cứng bề mặt gia công gây khó khăn cho các răng sau
Máy và dao có cấu tạo phức tạp, giá thành cao làm phí tổn sản xuất cao
Các việc phay cơ bản
Các phương pháp phay chính
Các phương pháp phay chính
Các loại máy phay
Các loại máy phay
Máy phay
cấu tạo cơ bản
Máy phay
cơ cấu thao tác
Bảo dưỡng máy
Các quy tắc bảo dưỡng máy
Trước khi làm việc, phải kiểm tra máy cẩn thận.
Thao tác các cơ cấu điều khiển đúng quy tắc.
Sử dụng chế độ cắt hợp lý, không quá công suất máy.
Gá phôi bảo đảm vững chắc.
Lắp trục dao và dao bảo đảm chính xác và chặt.
Dầu mỡ bôi trơn phải đầy đủ và đúng loại.
Sử dụng dung dịch tưới trơn bảo đảm chất lượng.
Sau ca thực tập phải lau chùi máy cẩn thận.
Thấy hiện tượng khác thường phải kịp thời ngừng máy, tìm nguyên nhân. Báo cáo với thầy hướng dẫn đến xem xét, không tự tiện tháo mở các bộ phận máy.
Thí dụ
một bảng hướng dẫn bôi trơn dầu mỡ
VẬT LIỆU LÀM DAO
Thép gió (HSS)
còn gọi là thép cắt nhanh, được dùng phổ biến
hiện nay.
có độ cứng HRC = 62 - 65, chịu nhiệt tới 6000 C
VẬT LIỆU LÀM DAO
Hợp kim cứng (HM)
là loại hợp kim được chế tạo bằng cách nung ép (thêu kết) bột các-buya vonfram, các-buya titan với chất kết dính là cô-ban..
có độ cứng cao (HRC = 71 - 75), chịu nhiệt đến 11000 C, chịu mài mòn tốt nhưng giòn.
được chế tạo thành các thỏi nhỏ (có nhiều dạng và kích thước khác nhau) và được kẹp hoặc bắt vít vào thân dao.
Khi mòn xoay mặt khác, không mài lại.
VẬT LIỆU LÀM DAO
Hợp kim gốm:
thành phần chủ yếu là nhôm ôxít Al2O3 (99 %), magiê-ôxít MgO (0,1 - 1 %) được nghiền thành bột mịn rồi ép nung ở nhiệt độ cao.
Có độ cứng cao (HRC = 73 -78), chịu nhiệt đến 12000 C, nhưng rất giòn nên thường dùng để gia công tinh.
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Dao phay
Các chuyển động làm việc
Trục toạ độ
Chế độ cắt
tốc độ cắt
Chế độ cắt
lượng chạy dao
Trên máy khi phay, lượng chạy dao S là khoảng đường mà bàn máy di chuyển được trong thời gian 1 phút. Đơn vị tính là mm/ph.
Nhưng chủ yếu là lượng chạy dao răng Sr là khoảng đường mà bàn máy di chuyển được trong khi dao quay được 1 răng.
Quan hệ giữa 2 dạng chạy dao nói trên như sau:
S = Sr . Z . N (mm/ph)
Thí dụ : Dao phay có 8 răng quay 75 vg/ph với lượng chạy dao Sr = 0,1
S = 0,1 mm . 8 . 75 = 60 mm/ph
Tốc độ cắt cũng như lượng chạy dao đã được thực nghiệm và lập thành bảng với các trị số được xác định với các điều kiện cắt gọt tương đối thuận lợi, Sau đây là 1 bảng chế độ cắt dùng cho công việc phay
Bảng chế độ cắt
Nhiệt cắt và dung dịch làm nguội
Trong khi phay nhiệt cắt phát sinh do dao ma sát với chi tiết, có thể làm dao mau mòn, giảm độ cứng hoặc "cháy". Do đó phải tưới dung dịch làm nguội vào khu vực cắt gọt.
Dung dịch làm nguội có tác dụng :
-Làm giảm nhiệt cắt, làm mát dao giúp dao lâu mòn.
-Làm giảm ma sát, nâng cao độ nhẵn bề mắt gia công
-Ngoài ra còn có tác dụng cuốn phoi trôi sạch đi không cản trở cắt gọt.
Dung dịch làm nguội có thể là dầu khoáng vật, dầu động vật, dầu thực vật hoặc là hỗn hợp của chúng, song phải có các yêu cầu cơ bản sau:
-Có khả năng tản nhiệt tốt
-Có khả năng bôi trơn tốt
-Không gây han gỉ và ăn mòn kim loại
-Bền vững về hóa học (lâu biến chất)
-Không gây nhiểm độc cho người thợ
Kỹ thuật an toàn lao động
Kỹ thuật an toàn lao động
Thường thức về vệ sinh công nghiệp
Nơi làm việc :
Cần thoáng mát, sáng sủa, luôn được giữ sạch sẽ, ngăn nắp và thuận tiện cho thao tác.
Cần được thông gió tốt, và có ánh sáng đầy đủ, tốt nhất là ánh sáng thiên nhiên.
Thân thể và quần áo :
Quần áo phải gọn gàng, vừa cỡ người và luôn giữ sạch sẽ, khô ráo.
Thân thể, tay chân phải luôn giữ cho sạch sẽ, khô ráo. Hết ca làm việc phải rửa tay bằng xà phòng cẩn thận, tắm rửa kỹ.
Trong giờ giải lao, giữa ca làm việc, nên vận động thân thể ở chỗ thoáng khí.
Ngoài giờ làm việc cần nghỉ ngơi đầy đủ và hoạt động để phục hồi sức khỏe. Cần cố gắng giữ mức ăn uống điều hòa và đủ chất cần thiết cho cơ thể.