On thi tot nghiep kinh te chính trị

Câu 1: Phân tích mối quan hệ giữa vật chất và ý thức. Rút ra ý nghĩa phương pháp luận cho nhận thức và hoạt đọng thực tiễn.
Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan đem lại cho con người cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không phụ thuộc vào cảm giác. Nghĩa là vật chất là cái tồn tại khách quan bên ngoài ý thức và khoong phụ thuộc vào ý thức, bất kể sự tồn tại ấy con người đã nhận thấy được hay chưa nhận thức được. Vật chất là cái gây nên cảm giác ở con người khi trực tiếp tác động lên giác quan của con người. Còn cảm giác, tư duy, ý thức chỉ là sự phản ánh của vật chất.
Ý thức là sự phản ánh chủ quan của thế giới khách khach quan. Hay ý thức chỉ là hình ảnh thế giới khách quan được phản ánh vào đầu óc con người và cải biến đi.
Nói về mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức có nhiều ý kiến khách nhau, chúng ta có thể kể tới một vài quan điểm như sau:
Chủ nghĩa duy tâm cho rằng ý thức có trước, vật chất có sau, nên trong quan hệ biện chứng giữa chúng thì ý thức quyết định vật chất. Vì thế Hêghen trẻ đã nêu ra tư tưởng: “phê phán là động lực tuyệt đối của lịch sử”. chỉ cần “phê phán” thôi, lịch sử sẻ vận động và phát triễn.
Chủ ngĩa duy vật tầm thường cho rằng vật chất có trước, ý thức có sau, vaatj chất quyết định ý thức, nhưng họ chỉ thấy có vậy thôi, không thấy được vai trò tác động trở lại của ý thức đối với vật chất.
Chủ nghĩa duy vật biện chứng khẳng định trong quan hệ giữa vật chất và ý thức thì: Vật chất có trướcý thức có sau, vật chất là nguồn gốc của ý thức, quyết định ý thức, song ý thức có thể tác động trở lại vật chẩ thông qua hoạt động thực tiễn của con người; vì vậy con người phải tôn trọng khách quan, đồng thời phát huy tính năng động chủ quan của mình.
Vật chất( được hiểu là cơ sở vật chất, điều kiện vật chất, quy luật khách quan…) là những tiền đề, cơ sở, nguồn gốc cho sự ra đời, toonf tại và phát triễn của ý thức.
Điều kiện vật chất như thế nào thì ý thức như thế đó. Vì thế Phơ-bách nói rằng: “ Người ở nhà lầu suy nghĩ khác người ở nhà tranh”. Khi cơ sở vật chất thay đổi thì ý thức thay đổi theo.
Như vậy vật chất quyết định ý thức là quyết định cả nội dung , bản chất, và khuynh hướng vận động, phát triễn của ý thức.
Cơ sở vật chất, điều kiện vật chất còn là nơi hình thành nên các công cụ phương, “ nối dài” các giác quan của con người để nhận thức thế giới. Kính hiển vi, kính viễn vọng đã “ nối dài” thị giác của con người. Tàu vụ trụ giúp con người tìm hiểu mặt trăng và các thiên thể khác.
Cơ sở vật chất, điều kiện vật chất, môi trường sống còn là nơi kiểm nghiệm nhận thức của con người, xác định nhận thức đúng, bác bỏ nhận thức sai.
Tất cả những điều trình bày trên đều chứng tỏ rằng trong mối quan hệ giữa vật chất và ý thức thì vật chất quyết định ý thức.
Nhưng ý thức cũng tác động lại vật chất. Triết học Mac-Lênin khẳng định ý thức do vật chất sinh ra và quyết định. Song ý thức có tác động to lớn đối với vật chất. Biểu hiện: ý thức phản ánh hiện thực khách quan hiện thực khách quan vào óc con người, giúp con người hiểu được bản chất, quy luật vận động phát triễn của sự vật, hiện tượng. Trên cơ sở đó hình thành cơ sở phương hướng và mục tiêu, những phương pháp, cách thức thực hiện mục tiêu, phương hướng đó.
Trong hoạt động thực tiễn, sự vật bao giờ cũng bộc lộ khả năng. Nhờ có ý thức con người biết lựa chọn những khả năng thực tế phù hợp mà thúc đẩy sự vật phát triễn, đi lên.
Nói đến vai trò của ý thức đối với vật chất là nói tới vai trò hoạt động thực tiễn của con người, vì ý thức “tự nó” không thể thực hiện gì hết. Mac nói: “Ý thức không thể tự nó đưa ta ra khỏi trật tự, xã hội cũ”, ý thức chỉ có tác dụng đối với hiện thực trong thực tiễn, thông qua hoạt động thực tiễn.
Còn khi nói vai trò( quyết định) xem ý thức, tư tưởng đối với thành, bại trong một hoạt động thực tiễn thì cần lưu ý theo khuynh hướng sau:
Một là chỉ xem xét sự vật, hiện tượng trong một giới hạn hết sức