ON TAP HAY

`
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô
ĐếN dự giờ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Dẫn nhiệt là gì ? So sánh tính dẫn nhiệt của: chất rắn, chất lỏng, chất khí?
Trả lời
* Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.
* Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.
Hình 23.1
Hình 22.3
Miếng sáp
Nước ở miệng ống sôi nhưng cục sáp không bị nóng chảy.
Miếng sáp
Chỉ trong thời gian ngắn cục sáp đã nóng chảy.
Nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?
BÀI 23: ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
Hình 23.2
1. Thí nghiệm
Giá thí nghiệm
Nhiệt kế
Gói
thuốc tím
Cốc
chứa nước
Đèn cồn
Đặt một gói nhỏ đựng các hạt thuốc tím vào đáy của một cốc thủy tinh đựng nước rồi dùng đèn cồn đun nóng cốc nước ở phía có đặt thuốc tím.
I. ĐỐI LƯU
Làm việc theo nhóm trả lời các câu hỏi
C1 Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống hay di chuyển hổn độn theo mọi phương?
Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống.
C2 Tại sao lớp nước ở dưới được đun nóng lại đi lên phía trên, còn lớp nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới?
Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nó giảm nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh phía trên. Do đó lớp nước nóng nỗi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống dưới.
C3 Tại sao biết được nước trong cốc đã nóng lên.
Nhờ lực kế mà ta biết được nước trong cốc đã nóng lên.
Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như thí nghiệm trên gọi là sự đối lưu. Sự đối lưu cũng xãy ra trong chất khí.
*Kết luận
Play
Hình 23.3
Hương
Bìa
Nến
3. Vận dụng
C4: Trong thí nghiệm ở H23.3, khi đốt nến và hương ta thấy dòng khói hương đi từ trên xuống vòng qua khe hở giữa miếng bìa ngăn và đáy cốc rồi đi lên phía ngọn nến.Hãy giải thích hiện tượng trên?
Trả lời:
C4: Khi đốt nến, không khí ở gần ngọn nến nóng lên, nở ra, di chuyển lên trên. Dòng không khí lạnh ở bên kia tấm bìa di chuyển xuống dưới vòng qua khe hở sang phía ngọn nến rồi đi lên.
C5: Tại sao muốn đun nóng chất lỏng và chất khí phải đun từ phía dưới?
Để phần ở dưới nóng lên trước đi lên, phần ở trên chưa được đun nóng đi xuống dưới tạo thành dòng đối lưu.
C6: Trong môi trường chân không và trong chất rắn có xảy ra đối lưu không? Tại sao?
Không, vì trong chân không không có nguyên tử, phân tử nên không tạo ra dòng đối lưu. Còn trong chất rắn do các nguyên tử, phân tử liên kết chặt chẽ không chuyển động tự do mà chỉ chuyển động quanh vị trí cố định vì vậy cũng không tạo ra dòng đối lưu
Người ta ứng dụng sự đối lưu của chất khí để xây các ống khói ở gia đình, nơi làm việc và các nhà máy để không khí lưu thông dễ dàng.
Ứng dụng sự đối lưu của chất khí để làm đèn kéo quân hay đèn ngủ tự xoay.
Vậy năng lượng của Mặt Trời truyền đến Trái Đất bằng cách nào?
1. Thí nghiệm
A
B
Đèn cồn
Không khí
Bình cầu
Tấm gỗ
Hình 23.4
II. BỨC XẠ NHIỆT
Play
A
B
Đèn cồn
Không khí
Bình cầu
Hình 23.4
2. Trả lời câu hỏi
C7. Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ điều gì?
Không khí trong bình đã nóng lên và nở ra.
C8. Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ điều gì? Miếng gỗ đã có tác dụng gì?
Điều này chứng tỏ không khí trong bình đã lạnh đi và co lại, thể tích khí trong bình giảm. Miếng gỗ đã ngăn không cho nhiệt truyền từ đèn sang bình.
Trả lời câu hỏi
C9. Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình có phải là dẫn nhiệt và đối lưu không? Tại sao ?
Không phải là dẫn nhiệt vì không khí dẫn nhiệt kém. Cũng không phải là đối lưu vì nhiệt được truyền theo đường thẳng.
- Bøc x¹ nhiÖt lµ sù truyÒn nhiÖt b»ng c¸c tia nhiÖt ®i th¼ng.
Bøc x¹ nhiÖt cã thÓ x¶y ra c¶ ë trong ch©n kh«ng.
Vật có bề mặt xù xì và màu càng sẩm thì hấp thụ tia nhiệt càng nhiều
*Kết luận
C10. Tại sao trong TN ở hình 23.4 bình chứa không khí lại được phủ muội đèn?
C10. Để tăng khả năng hấp thụ tia nhiệt
C11. Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen?
C11. Để giảm sự hấp thụ các tia nhiệt
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
C12. Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở bảng 23.1
Đối lưu
Bảng 23.1
III. Vận dụng:
GHI NHỚ
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không
Hình 23.6
Dặn dò: Tiết sau ôn tập:
Soạn: Bài 29: (SGK trang 101, 102, 103)
+ A - Ôn tập (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7)
+ B - Vận dụng:
I - (1, 2, 3, 4, 5)
II - Trả lời câu hỏi: (1, 2, 3)