Nước Trong Đất

Vấn đề 7
NƯỚC TRONG ĐẤT
I. Nước và các lực giữ nước trong đất
Nước trong đất được giử bởi các lực chính như: lực bám bề mặt do sức hút của nền đất, lực lien kết và trọng lực. Nước ở trong đất chịu tác dụng của các lực tự nhiên như: hấp phụ, mao dẫn, áp suất thẩm thấu, trọng lực. Dưới tác động của chúng nước trong đất sẽ thay đổi về tính di động, hấp thu đối với cây trồng.
Dựa vào mức độ chặt trong liên kết với thể rắn và tính di động, nước trong đất chia thành các loại sau:
- Nước kết tinh: tham gia vào sự hình thành tinh thể khoáng vật, ở dạng phân tử liên kết với tinh thể khoáng vật. vd: CaSO4.H2O, Al2O3.nH2O,…
- Nước hấp phụ: nước ở dạng hơi bị hấp phụ lên bề mặt của thể rắn, hạt keo do tính phân cực của phân tử nước. Được chia làm 2 loại: hấp phụ chặt, nước màng.
- Nước tự do: không lien kết với hạt đất, Cây dể hấp thụ.
- Nước mao quản: Nước được giữ và chuyển động trong các mao quản của đất nhờ lực mao dẫn. Có 2 loại: mao quản treo, mao quản leo.
- Nước trọng lực: nằm trong các khe hở lớn của đất dể dàng di chuyển theo tác dụng của trọng lực. Chỉ có thể có khi có mưa hoặc khi tưới.
II. Vai trò
Nước là nhu cầu cho mỗi sự sống, cung cấp tới cây trồng thong qua hệ thống rể. Rất cần thiết cho vi sinh vật đất. Đồng thời làm tăng hoạt tính của dinh dưỡng, làm dung môi, chất xúc tác cho các phản ứng trong đất. Nó còn điều tiết nhiệt độ, không khí trong đất và lien quan đến xói mòn đất.
III. Độ ẩm khối lượng
Là phương pháp định lượng dùng để thay thế hoặc kiểm tra cho các phương pháp xác định độ ẩm gián tiếp khác. Được sự dụng để ước đoán nhanh độ ẩm trong đất.
* Cách xác định: lấy mẩu đất ngoài tự nhiên đem sấy khô ở 105-1100C cho đến khi mẩu đất có khối lượng không đổi, sự hao hụt khối lượng mẩu đất trước và sau khi sấy khô cũng chính là khối lượng nước trong đất và được dùng để tính ẩm độ
Trong đó:
m: hàm lượng nước khối lượng (m/m),(g/g) hoặc (kg/kg)
Pm: phần trăm khối lượng nước %
Mw: khối lượng nước trong đất g
Ms: khối lượng mẫu chất khô kiệt g
IV. Độ ẩm thể tích
Nhu cầu nước tưới phụ thuộc vào độ dày của nước so với chiều sâu của tầng đất. Cây trồng phụ thuộc vào hàm lượng nước trong 1 thể tích nào đó. Vì vậy xác định hàm lượng nước thể tích có ý nghĩa rất quan trọng. Được tính theo thể tích nước so với thể tích mẩu đất chiếm ban đầu.
Trong đó:
: hàm lượng nước thể tích (v/v)
: hàm lượng nước khối lượng (m/m)
: Dung lượng khô (g/)
V. Tiềm thế nước trong đất:
Là dòng chảy của nước trong đất dược di chuyển theo sự chênh lệch của thế năng.
Tổng thế năng của nước trong đất gồm: thế năng lực, trọng lực, lực giữ nước của nền đất , áp lực thẩm thấu, cột áp nước.
VI. Trữ lượng nước hữu dụng:
Trữ lượng nước hữu dụng được trữ trong đất là lượng nước cây trồng có khả năng hấp thụ được cho sự sinh trowngr và phát trỉên. Được đất giữ lại và tùy thuộc vào đặc tính vật lý của đất mà hàm lượng nhiều hay ít, đủ để cung cấp cho nhu câù của cây trồng
VII. Trữ lượng nước trong một tầng đất:
Trữ lượng nước trong một tầng đất nào đó được thu dùng làm dung môi, chất xúc tác, hay là để hòa tan các chất khoáng giúp cây trồng hấp thu dược dinh dưỡng tốt.
VIII. Lượng nước tưới
Lượng nước cung cấp cho cây trồng và đất qua việc tưới tiêu hay do mưa cung cấp
IX. Độ ẩm điểm héo:
Lượng nước cung cấp cho cây bị thiếu hụt nhưng không làm cho cây chết nhưng lại ngăn chặn sự phát triển của cây đến giới hạn dưới của sự sống của cây.