NMLT_C15_QuanLyBoNho

NHẬP MÔN LẬP TRÌNH
CHUYỂN ĐỔI KIỂU DỮ LIỆU
& CẤP PHÁT BỘ NHỚ ĐỘNG
Nội dung
Quản lý bộ nhớ
Nhu cầu chuyển đổi kiểu
Mọi đối tượng dữ liệu trong C đều có kiểu xác định
Biến có kiểu char, int, float, double, …
Con trỏ trỏ đến kiểu char, int, float, double, …
Xử lý thế nào khi gặp một biểu thức với nhiều kiểu khác nhau?
C tự động chuyển đổi kiểu (ép kiểu).
Người sử dụng tự chuyển đổi kiểu.
Quản lý bộ nhớ
Chuyển đổi kiểu tự động
Sự tăng cấp (kiểu dữ liệu) trong biểu thức
Các thành phần cùng kiểu
Kết quả là kiểu chung
int / int  int, float / float  float
Ví dụ: 2 / 4  0, 2.0 / 4.0  0.5
Các thành phần khác kiểu
Kết quả là kiểu bao quát nhất
char < int < long < float < double
float / int  float / float, …
Ví dụ: 2.0 / 4  2.0 / 4.0  0.5
Lưu ý, chỉ chuyển đổi tạm thời (nội bộ).
Quản lý bộ nhớ
Chuyển đổi kiểu tự động
Phép gán = ;
BT ở vế phải luôn được tăng cấp (hay giảm cấp) tạm thời cho giống kiểu với BT ở vế trái.



Có thể làm mất tính chính xác của số nguyên khi chuyển sang số thực  hạn chế!
Quản lý bộ nhớ
int i;
float f = 1.23;

i = f; //  f tạm thời thành int
f = i; //  i tạm thời thành float
int i = 3;
float f;
f = i; //  f = 2.999995
Chuyển đổi tường minh (ép kiểu)
Ý nghĩa
Chủ động chuyển đổi kiểu (tạm thời) nhằm tránh những kết quả sai lầm.
Cú pháp

Ví dụ
Quản lý bộ nhớ
int x1 = 1, x2 = 2;
float f1 = x1 / x2; //  f1 = 0.0
float f2 = (float)x1 / x2; //  f2 = 0.5
float f3 = (float)(x1 / x2); //  f3 = 0.0
()
Cấp phát bộ nhớ tĩnh và động
Cấp phát tĩnh (static memory allocation)
Khai báo biến, cấu trúc, mảng, …
Bắt buộc phải biết trước cần bao nhiều bộ nhớ lưu trữ  tốn bộ nhớ, không thay đổi được kích thước, …
Cấp phát động (dynamic memory allocation)
Cần bao nhiêu cấp phát bấy nhiêu.
Có thể giải phóng nếu không cần sử dụng.
Sử dụng vùng nhớ ngoài chương trình (cả bộ nhớ ảo virtual memory).
Quản lý bộ nhớ
Cấu trúc một CT C trong bộ nhớ
Toàn bộ tập tin chương trình sẽ được nạp vào bộ nhớ tại vùng nhớ còn trống, gồm 4 phần:
Quản lý bộ nhớ
STACK
Last-In First-Out
Vùng cấp phát tĩnh
(kích thước cố định)
Vùng cấp phát động
(RAM trống và bộ nhớ ảo)
Gồm các lệnh và hằng
(kích thước cố định)
Lưu đối tượng cục bộ
Khi thực hiện hàm
Vùng nhớ trống
HEAP
Đối tượng toàn cục
& tĩnh
Mã chương trình
Cấp phát bộ nhớ động
Thuộc thư viện hoặc
malloc
calloc
realloc
free
Trong C++
new
delete
Quản lý bộ nhớ
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Cấp phát trong HEAP một vùng nhớ size (bytes)
size_t thay cho unsigned (trong )
Thành công: Con trỏ đến vùng nhớ mới được cấp phát.
Thất bại: NULL (không đủ bộ nhớ).
int *p = (int *)malloc(10*sizeof(int));
if (p == NULL)
printf(“Khong du bo nho!”);
Trả về
void *malloc(size_t size)
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Cấp phát vùng nhớ gồm num phần tử trong HEAP, mỗi phần tử kích thước size (bytes)
Thành công: Con trỏ đến vùng nhớ mới được cấp phát.
Thất bại: NULL (không đủ bộ nhớ).
int *p = (int *)calloc(10, sizeof(int));
if (p == NULL)
printf(“Khong du bo nho!”);
Trả về
void *calloc(size_t num, size_t size)
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Cấp phát lại vùng nhớ có kích thước size do block trỏ đến trong vùng nhớ HEAP.
block == NULL  sử dụng malloc
size == 0  sử dụng free
Thành công: Con trỏ đến vùng nhớ mới được cấp phát.
Thất bại: NULL (không đủ bộ nhớ).
int *p = (int *)malloc(10*sizeof(int));
p = (int *)realloc(p, 20*sizeof(int));
if (p == NULL)
printf(“Khong du bo nho!”);
Trả về
void *realloc(void *block, size_t size)
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Giải phóng vùng nhớ do ptr trỏ đến, được cấp bởi các hàm malloc(), calloc(), realloc().
Nếu ptr là NULL thì không làm gì cả.
Không có.
int *p = (int *)malloc(10*sizeof(int));
free(p);
Trả về
void free(void *ptr)
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Cấp phát vùng nhớ có kích thước sizeof()*size trong HEAP
Thành công: Con trỏ đến vùng nhớ mới được cấp phát.
Thất bại: NULL (không đủ bộ nhớ).
int *a1 = (int *)malloc(sizeof(int));
int *a2 = new int;
int *p1 = (int *)malloc(10*sizeof(int));
int *p2 = new int[10];
Trả về
= new [size]
Cấp phát bộ nhớ động
Quản lý bộ nhớ
Giải phóng vùng nhớ trong HEAP do trỏ đến (được cấp phát bằng new)
Không có.
int *a = new int;
delete a;
int *p = new int[10];
delete []p;
Trả về
delete []
Cấp phát bộ nhớ động
Lưu ý
Không cần kiểm tra con trỏ có NULL hay kô trước khi free hoặc delete.
Cấp phát bằng malloc, calloc hay realloc thì giải phóng bằng free, cấp phát bằng new thì giải phóng bằng delete.
Cấp phát bằng new thì giải phóng bằng delete, cấp phát mảng bằng new [] thì giải phóng bằng delete [].
Quản lý bộ nhớ
Thao tác trên các khối nhớ
Thuộc thư viện
memset : gán giá trị cho tất cả các byte nhớ trong khối.
memcpy : sao chép khối.
memmove : di chuyển thông tin từ khối này sang khối khác.
Quản lý bộ nhớ
Thao tác trên các khối nhớ
Quản lý bộ nhớ
Gán count (bytes) đầu tiên của vùng nhớ mà dest trỏ tới bằng giá trị c (từ 0 đến 255)
Thường dùng cho vùng nhớ kiểu char còn vùng nhớ kiểu khác thường đặt giá trị zero.
Con trỏ dest.
char buffer[] = “Hello world”;
printf(“Trước khi memset: %s ”, buffer);
memset(buffer, ‘*’, strlen(buffer));
printf(“Sau khi memset: %s ”, buffer);
Trả về
void *memset(void *dest, int c, size_t count)
Thao tác trên các khối nhớ
Quản lý bộ nhớ
Sao chép chính xác count byte từ khối nhớ src vào khối nhớ dest.
Nếu hai khối nhớ đè lên nhau, hàm sẽ làm việc không chính xác.
Con trỏ dest.
char src[] = “*****”;
char dest[] = “0123456789”;
memcpy(dest, src, 5);
memcpy(dest + 3, dest + 2, 5);
Trả về
void *memcpy(void *dest, void *src, size_t count)
Thao tác trên các khối nhớ
Quản lý bộ nhớ
Sao chép chính xác count byte từ khối nhớ src vào khối nhớ dest.
Nếu hai khối nhớ đè lên nhau, hàm vẫn thực hiện chính xác.
Con trỏ dest.
char src[] = “*****”;
char dest[] = “0123456789”;
memmove(dest, src, 5);
memmove(dest + 3, dest + 2, 5);
Trả về
void *memmove(void *dest, void *src, size_t count)
Bài tập
Bài 1: Tại sao cần phải giải phóng khối nhớ được cấp phát động?
 Khối nhớ không tự giải phóng sau khi sử dụng nên sẽ làm giảm tốc độ thực hiện chương trình hoặc tràn bộ nhớ nếu tiếp tục cấp phát
Bài 2: Điều gì xảy ra nếu ta nối thêm một số ký tự vào một chuỗi (được cấp phát động trước đó) mà không cấp phát lại bộ nhớ cho nó?
 Nếu chuỗi đủ lớn để chứa thêm thông tin thì không cần cấp phát lại. Ngược lại phải cấp phát lại để có thêm vùng nhớ.
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 3: Ưu điểm của việc sử dụng các hàm thao tác khối nhớ? Ta có thể sử dụng một vòng lặp kết hợp với một câu lệnh gán để khởi tạo hay sao chép các byte nhớ hay không?
 Việc sử dụng các hàm thao tác khối nhớ như memset, memcpy, memmove giúp khởi tạo hay sao chép/di chuyển vùng nhớ nhanh hơn.
 Trong một số trường hợp chỉ có thể sử dụng vòng lặp kết hợp với lệnh gán để khởi tạo nếu như các byte nhớ cần khởi tạo khác giá trị.
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 4: Ta thường dùng phép ép kiểu trong những trường hợp nào?
 Lấy phần nguyên của số thực hoặc lấy phần thực của phép chia hai số nguyên, …
Bài 5: Giả sử c kiểu char, i kiểu int, l kiểu long. Hãy xác định kiểu của các biểu thức sau:
(c + i + l)
(i + ‘A’)
(i + 32.0)
(100 + 1.0)
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 6: Việc cấp phát động nghĩa là gì?
 Bộ nhớ được cấp phát động là bộ nhớ được cấp phát trong khi chạy chương trình và có thể thay đổi độ lớn vùng nhớ.
Bài 7: Cho biết sự khác nhau giữa malloc và calloc?
 malloc: cấp phát bố nhớ cho một đối tượng.
 calloc: cấp phát bộ nhớ cho một nhóm đối tượng.
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 8: Viết câu lệnh sử dụng hàm malloc để cấp phát 1000 số kiểu long.
 long *ptr;
 ptr = (long *)malloc(1000 * sizeof(long));
Bài 9: Giống bài 7 nhưng dùng calloc
 long *ptr;
 ptr = (long *)calloc(1000, sizeof(long));
 ptr = (long *)calloc(sizeof(long), 1000); !!!
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 10: Cho biết sự khác nhau giữa memcpy và memmove
 Hàm memmove cho phép sao chép hai vùng nhớ chồng lên nhau trong khi hàm memcpy làm việc không chính xác trong trường hợp này
Bài 11: Trình bày 2 cách khởi tạo mảng float data[1000]; với giá trị 0.
 C1: for (int i=0; i<1000; i++) data[i] = 0;
 C2: memset(data, 0, 1000*sizeof(float));
Quản lý bộ nhớ
Bài tập
Bài 12: Kiểm tra lỗi




Bài 13: Kiểm tra lỗi
Quản lý bộ nhớ
void func()
{
int n1 = 100, n2 = 3;
float ketqua = n1 / n2;
printf("%d / %d = %f", n1, n2, ketqua);
}
void main()
{
void *p;
p = (float *)malloc(sizeof(float));
*p = 1.23;
}
Bài tập
Bài 14: Viết hàm cấp phát một vùng nhớ đủ chứa n số nguyên với n cho trước và trả về
địa chỉ vùng nhớ đó.
Bài 15: Viết hàm sao chép mảng a, số lượng phần tử n cho trước sang mảng b cho trước (kích thước lớn hơn hay bằng n).
Bài 16: Viết hàm trả về bản sao của một mảng số nguyên a, số lượng phần tử n cho trước.
Bài 17: Viết hàm trả về mảng đảo của một mảng số nguyên a, số lượng phần tử n cho trước. Yêu cầu không được thay đổi nội dung mảng a.
Quản lý bộ nhớ