NHỮNG NĂM ĐẦU TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN (1946 – 1950)

BÀI GIẢNG
NHỮNG NĂM ĐẦU TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN
(1946 – 1950)
III. CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU – ĐÔNG 1947 VÀ VIỆC ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
MỞ ĐẦU
- Ngày 18-12-1946, quân Pháp gửi tối hậu thư đòi giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, để cho Pháp làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự ở Hà Nội.
1. Thực dân Pháp bội ước và tiến công nước ta
- Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ ngày 19-12-1946.
Thể hiện trong các văn kiện: Chỉ thị "Toàn dân kháng chiến" của Ban Thường vụ Trung ương Đảng (12-12-1946); Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh (19-12-1946) và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Chinh (9-1947).
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
- Nội dung của đường lối kháng chiến là:
« Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế »
Kháng chiến tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ quốc tế: Mặc dù ta rất coi trọng những thuận lợi và sự giúp đỡ của bên ngoài, nhưng bao giờ cũng theo đúng phương châm kháng chiến của ta là tự lực cánh sinh, vì bất cứ cuộc chiến tranh nào cũng phải do sự nghiệp của bản thân quần chúng, sự giúp đỡ bên ngoài chỉ là điều kiện hỗ trợ thêm vào.
Kháng chiến toàn dân: Có lực lượng toàn dân tham gia mới thực hiện được kháng chiến toàn diện và tự lực cánh sinh
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
Kháng chiến toàn diện: Nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp đồng thời vừa "kháng chiến" vừa "kiến quốc"
- Nội dung của đường lối kháng chiến là:
« Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế »
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
- Nội dung của đường lối kháng chiến là:
« Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế »
Kháng chiến lâu dài: So sánh lực lượng lúc đầu giữa ta và địch chênh lệch nên phải có thời gian để chuyển hoá lực lượng làm cho địch yếu dần, phát triển lực lượng của ta
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
- Nội dung của đường lối kháng chiến là:
« Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế »
Kháng chiến tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ quốc tế
1. Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16
a) Cuộc chiến đấu ở thủ đô Hà Nội
- Khoảng 20 giờ ngày 19-12-1946, công nhân nhà máy điện Yên Phụ phá máy, cuộc chiến đấu bắt đầu
- Vệ quốc quân, tự vệ chiến đấu... tiến công các vị trí quân Pháp, nhân dân khiêng bàn, tủ... làm chướng ngại vật.
Trung đoàn Thủ đô được thành lập, đánh địch quyết liệt ở Bắc Bộ phủ, chợ Đồng Xuân... Sau hai tháng chiến đấu, ngày 17-2-1946, quân ta rút ra căn cứ an toàn.
- Tại Nam Định, quân dân ta bao vây địch từ tháng 12-1946 đến tháng 3-1947.
- Ở Vinh, ngay những ngày đầu chiến đấu, quân dân ta buộc địch phải đầu hàng. Ở Huế, trong 50 ngày đêm, quân dân ta bao vây, tiến công địch...
* Ý nghĩa: Tiêu hao một bộ phận sinh lực địch, giam chân chúng trong thành phố, chặn đứng kế hoạch "đánh nhanh thắng nhanh", tạo điều kiện cho cả nước đi vào cuộc kháng chiến lâu dài.
b) Cuộc chiến đấu ở các đô thị khác
2. Tích cực chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài
(Học viên nghiên cứu tài liệu)
Pháp tấn công Việt Bắc nhằm nhanh chóng
kết thúc chiến tranh
Đảng có chỉ thị “Phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của giặc Pháp”
1. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947
1. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947
Diễn biến - Kết quả:

1. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947
Với chiến thắng Việt Bắc thu - đông 1947, cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược chuyển sang giai đoạn mới
Pháp buộc phải thay đổi chiến lược chiến tranh ở Đông Dương, từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh lâu dài”, thực hiện chính sách “dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”
- Chính trị: Đầu năm 1949, Chính phủ quyết định bầu cử HĐND và ủy ban kháng chiến các cấp. Tháng 6- 1949, Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt thống nhất thành tổ chức Mặt Trận Liên Việt.
- Quân sự: Năm 1948-1949, bộ đội chủ lực phân tán đi vào vùng sau lưng địch, gây cơ sở kháng chiến, phát triển chiến tranh du kích.
- Kinh tế: Chính phủ ra sắc lệnh giảm tô 25%, hoãn nợ, xóa nợ, chia lại ruộng công và tạm cấp ruộng đất vắng chủ, ruộng đất lấy từ tay đế quốc, bọn phản động.
- Văn hóa, giáo dục: Chính phủ đề ra cải cách phổ thông, xây dựng các trường đại học và trung học chuyên nghiệp được xây dựng.
2. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện


IV. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU ĐÔNG NĂM 1950
Tháng 5 – 1949, Pháp đề ra kế hoạch Rơve:
- Tăng cường PN trên đường số 4 nhằm khoá chặt biên giới Việt – Trung
- Thiết lập “Hành lang Đông-Tây” nhằm cô lập Việt Bắc với liên khu III, IV.
1. Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến
Ngày 1/10/ 1949, Cách mạng Trung Quốc thành công, nước CHND Trung Hoa ra đời
Tháng 1/1950, các nước xã hội chủ nghĩa công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với nước ta
2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950
Tháng 6 /1950, Đảng và chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm:
Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch
Khai thông biên giới Việt – Trung
Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc



2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950
Diễn biến:
- Sáng 16 – 9 – 1950, ta tấn công cụm cứ điểm Đông Khê, mở màn chiến dịch.
- Sáng 18 – 9, ta chiếm Đông Khê, đường số 4 bị cắt làm hai. Thất Khê bị uy hiếp, Cao Bằng bị cô lập.


- Pháp một mặt cho quân đánh lên Thái Nguyên nhằm mục đích giảm bớt sự chú ý của ta, mặt khác đưa quân từ Thất Khê lên để chiếm lại Đông Khê đón quân từ Cao Bằng rút về.
2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950
Diễn biến:
 Pháp hoản loạn, phải rút chạy. Đến 22/10/1950, đường 4 được hoàn toàn giải phóng. Tại Thái Nguyên ta cũng đánh tan cuộc hành quân của địch.
- Trên Đường số 4 quân ta mai phục, chặn đánh địch khiến cho các cánh quân không gặp được nhau.

Chọc thủng “Hành lang Đông - Tây” của Pháp, kế hoạch Rơve bị phá sản. Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc
2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950
Ta loại khỏi vòng chiến đấu hơn 8.000 quân địch giải phóng 1 vùng biên giới Việt-Trung từ Cao Bằng tới Đình Lập dài 750km, với 35 vạn dân


Mở ra bước phát triển mới của cuộc
kháng chiến
2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950
Ý nghĩa
Đường liên lạc của ta với các nước xã hội chủ nghĩa được khai thông
Bộ đội ta trưởng thành
Quân đội ta giành được thế chủ động trên chiến trường chính (Bắc Bộ)
KẾT LUẬN
CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
1. Đồng chí hãy nêu đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng ta?
2. Đồng chí nêu Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947
3. Đồng chí nêu chiến dịch Biên Giới thu đông 1950