Nguoi ra di tim hinh cua nuoc

Báo Cáo: Chương Trình Địa Phương
( Tổ 2 )
Người đi tìm hình của nước
Chế Lan Viên
Đất nước đẹp vô cùng. Nhưng Bác phải ra đi 
Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác! 
Khi bờ bãi dần lui, làng xóm khuất, 
Bốn phía nhìn không một bóng hàng tre. 

Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ? 
Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương! 
Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở, 
Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương! 

Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp 
Giấc mơ con đè nát cuộc đời con! 
Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp! 
Một mái nhà yêu rủ bóng xuống tâm hồn. 
Trăm cơn mơ không chống nổi một đêm dày 
Ta lại mặc cho mưa tuôn và gió thổi 
Lòng ta thành con rối 
Cho cuộc đời giật dây! 

Quanh hồ Gươm không ai bàn chuyện vua Lê 
Lòng ta đã thành rêu phong chuyện cũ 
Hiểu sao hết những tấm lòng lãnh tụ 
Tìm đường đi cho dân tộc theo đi. 

Hiểu sao hết Người đi tìm hình của Nước 
Không phải hình một bài thơ đã tạc nên người 
Một góc quê hương, nửa đời quen thuộc, 
Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi... 
Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất 
Sắc vàng nghìn xưa, sắc đỏ tương lai 
Thế đi đứng của toàn dân tộc 
Một cách vinh hoa cho hai mươi lăm triệu con người. 

Có nhớ chăng, hỡi gió rét thành Ba Lê? 
Một viên gạch hồng, Bác chống lại cả một mùa băng giá 
Và sương mù thành Luân Đôn, ngươi có nhớ 
Giọt mồ hôi Người nhỏ giữa đêm khuya? 

Đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể 
Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi, 
Những đất tự do, những trời nô lệ, 
Những con đường cách mạng đang tìm đi. 
Đêm mơ nước, ngày thấy hình của nước 
Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà 
Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc 
Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa. 

Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây? 
Sông Hồng chảy về đâu? Và lịch sử? 
Bao giờ dải Trường Sơn bừng tỉnh giấc ngủ 
Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây? 

Rồi cờ sẽ ra sao? Tiếng hát sẽ ra sao? 
Nụ cười sẽ ra sao?... 
Ơi, độc lập!
Xanh biếc mấy là trời xanh Tổ quốc 
Khi tự do về chói ở trên đầu. 
Kìa mặt trời Nga bừng chói ở phương Đông 
Cây cay đắng đã ra mùa quả ngọt 
Người cay đắng đã chia phần hạnh phúc 
Sao vàng bay theo liềm búa công nông. 

Luận cương đến với Bác Hồ. Và Người đã khóc 
Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin. 
Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp 
Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin. 

Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc: 
"Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!" 
Hình của Đảng lồng trong hình của Nước. 
Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười, 
Bác thấy: 
Dân ta bưng bát cơm mồ hôi nước mắt 
Ruộng theo trâu về lại với người cày 
Mỏ thiếc, hầm than, rừng vàng, biển bạc... 
Không còn người bỏ xác bên đường ray. 

Giặc đuổi xong rồi. Trời xanh thành tiếng hát 
Điện theo trăng vào phòng ngủ công nhân 
Những kẻ quê mùa đã thành trí thức 
Tăm tối cần lao nay hóa những anh hùng. 

Nước Việt Nam nghìn năm Đinh, Lý, Trần, Lê 
Thành nước Việt nhân dân trong mát suối 
Mái rạ nghìn năm hồng thay sắc ngói 
Những đời thường cũng có bóng hoa che. 
Ôi! Đường đến với Lênin là đường về Tổ quốc 
Tuyết Matxcơva sáng ấy lạnh trăm lần 
Trong tuyết trắng như đọng nhiều nước mắt 
Lênin mất rồi! Nhưng Bác chẳng dừng chân. 

Luận cương của Lênin theo Người về quê Việt 
Biên giới còn xa. Nhưng Bác thấy đã đến rồi 
Kìa! Bóng Bác đang hôn lên hòn đất 
Lắng nghe trong màu hồng, hình đất nước phôi thai.
Bài thơ “ Người đi tìm hình của nước” được nhắc đến như là bài thơ hay nhất nói về hành trình 30 năm bôn ba hải ngoại để tìm đường giải phóng dân tộc của người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành – Hồ Chí Minh. Đầu thể bài thơ là “ Người đi tìm hình của nước”, chữ “hình” ở đây nên hiểu như thế nào? Theo tôi, nó không mang nghĩ thông thường là hình dáng, vì hình chữ S từ Mục Nam Quan đến mũi Cà Mau thì nước ta có từ lâu đời. Bởi vậy, chữ “hình” trong đầu đề bài thơ này nên hiểu là hình thái xã hội, chế độ xã hội… của đất nước
Với cảm xúc thẩm mỹ cùng trí tuệ sắc sảo, nhà thơ Chế Lan Viên đã làm nổi bật hình tượng người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh. HÌnh ảnh đầu tiên ta bắt gặp trong bài thơ là hình ảnh Bác luôn đau đáu nghĩ về thân phận của người dân mất nước, về quê hương đang sống trong cảnh nô lệ lầm than. Nhà thơ đã có những câu thơ rất hay, rất xúc động:
“ Đêm xa nước đầu tiên ai nỡ ngủ
Sống vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương
Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở
Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương!”
Thơ Chế Lan Viên là sự đúc kết rất đặc sắc những phát hiện tài tình nhiều khía cạnh trong phẩm chất cao quý của Chủ Tịch Hồ Chí Minh. Nhà Thơ Khẳng định vai trò quyết định vận mệnh đất nước, vận mệnh dân tộc của Bác:
“ Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất
Sắc vàng nghìn xưa, sắc đỏ tương lai
Thế đi đứng cảu toàn dân tộc
Một cách vinh hoa cho hai mươi lăm triệu con người”.
Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ Chế Lan Viên trước hết là một người yêu nước hết mình, người chưa bao giờ quên nghỉ về vận mệnh đất nước, dân tộc kể cả trong từng bữa ăn, giấc ngủ:
“ Đêm mơ ước, ngày thấy hình của nước
Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà
Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì tổ quốc
Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa”
Đọc những vần thơ ấy, có lẽ mỗi người dân Việt Nam không ai không rưng rưng nước mắt vì thương Bác – người đã hy sinh tất cả cho độc lập, tự do của dân tộc. Người không chỉ vĩ đại trong những điều lớn lao, mà còn vĩ đại ngay cả trong những điều bình thường nhất.
Những câu thơ của nhà thơ Chế Lan Viên thực sự như thước phim quay chậm ghi lại niềm hạnh phúc vô bờ bến của người khi bắt gặp được chủ nghĩ Mác-Lê-Nin, cũng là tìm ra con đường giải phóng dân tộc đúng đăn:
“ Luận cương đến với Bác Hồ. Và Người đã khóc
Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lê – nin
Bốn bức tường im nghe Bác lật từn trang sách gấp
Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin
Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc
“Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!”
Hình của đảng lồng trong hình của Nước
Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười”.
Hình tượng Bác Hồ trong thơ Chế Lan Viên được khắc họa với nhiều góc độ, từ tinh thần yêu nước, bước phát triển tư tưởng, đường lối cách mạng và tâm hồn nhân ái mênh mong của Người. Từ người thanh niên Việt Nam yêu nước thương nòi bôn ba
“ Hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi
Những đất nước tự do, những trời nô lệ”
Để thấy con đường cách mạng đan tìm đi, Bác đã sống “đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể” trước khi ý thức được rằng “ đường đến với lê-nin là đường về Tổ Quốc”. Có thể nói, “ người đi tìm hình của nước” là bài thơ sâu sắc nhất, cảm động nhất viết về hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ.
Good luck