Người ben tre gioi anh van

Cũng cần phải kể đến một số tác phẩm đã xuất bản trong cùng thời gian này của những cây bút quê Bến Tre hoạt động văn nghệ ở ngoài tỉnh như Chim Trắng, Bùi Ngọc Trung, Thanh Giang, Võ Trần Nhã, Nguyễn Hải Trừng, Nguyễn Hồ, Nguyễn Trọng Tín, Nguyễn Trọng Nghĩa, Nguyễn Bá, Trầm Hương.. Đó là các tập thơ Những ngả đường và Dấu vết nhỏ nhoi của Chim Trắng. Anh tham gia kháng chiến tại quê hương và bắt đầu làm thơ từ những năm chống Mỹ. Thơ Chim Trắng từ lâu đã trở nên quen thuộc với bạn đọc trong tỉnh. Tập Những ngả đường của anh đã được giải thưởng văn thơ của Hội Nhà văn Việt Nam. Đó là Tập truyện Mưa ấm và Vết thương thứ 13 của Trang Thế Hy, ông hoạt động văn học từ trong kháng chiến chống Pháp đến sau 1954, có một thời gian hoạt động văn nghệ, báo chí ở nội thành Sài Gòn, Trang Thế Hy là một cây bút chuyên về truyện ngắn. ngoài những tác phẩm kể trên, anh còn có các tập truyện Nắng đẹp miền quê ngoại, Người yêu và mùa thu, tập truyện Anh Thơm râu rồng, Tiếng khóc và tiếng hát...
 Đó là Giữa lòng thành phố (truyện ký), Vùng tranh chấp (tiểu thuyết), Bông súng đỏ (tập truyện), Cô biệt động (tập truyện), Dòng sông nước mắt (tiểu thuyết) của Thanh Giang.
Đó là Lá cờ Ấp Bắc (ký), Trên vành đai Bình Đức (ký), Khi người con gái Nam Bộ cầm súng  (truyện) của Võ Trần Nhã.
Ngoài ra, còn có những tập truyện như Chuyện tình ngày xưa  (của Đoàn Tứ), Làng nhỏ bên Hàm Luông (của Lê Tâm), Tiếng chuông trôi trên sông  (của Vũ Hồng), Thập khúc (của Nguyên Tùng); tập thơ Trăng hoàng hôn (của Kim Ba), Hạt muối nhỏ (thơ thiếu nhi của nhiều tác giả), Tuyển tập thơ Bến Tre 1945-2000, Tuyển tập văn 1945-2000...
Về kịch bản sân khấu có Quê hương và mẹ (của Vĩnh Xuân), Hào quang và bóng tối (của Lê Huỳnh, Hoàng Dũng và Huy Lam), Ánh đuốc êm xuân  (của Ngô Mạn), Rừng ông Gốc (của Huỳnh Thị Đằng), Cay đắng tình đời, Quê hương và ánh lửa (của Vĩnh Xuân và Huỳnh Thị Đằng)...
Nhìn chung, qua chặng đường phát triển của văn nghệ Bến Tre trong những năm qua, hai đề tài chủ yếu vẫn là: đề tài về chiến tranh, hay nói rộng ra là đề tài truyền thống chống ngoại xâm của nhân dân trong tỉnh nổi bật lên đề tài về Đồng Khởi của những năm đầu thập kỷ 60 và đề tài xây dựng chủ nghĩa xã hội ở chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ. Tuy nhiên, đọc những trang viết về thời kỳ này từ hồi ký, truyện ngắn, thơ, kịch bản như Không có con đường nào khác, Ngọn lửa thần kỳ, Những ngày Đồng khởi, Từ trong gian khổ đứng lên, Đội quân tóc dài, Bên bờ Hàm Luông, Mặt trời đêm, Tiếng hát trái tim...  độc giả mới cảm nhận được vẻ đẹp của những con người bình dị, giàu lòng yêu quê hương đất nước, không chịu sống quỳ, sống nhục, dám đứng lên thay đổi vận mệnh của mình.
Những sáng tác về đề tài chiến tranh từ sau ngày giải phóng của các cây bút ở Bến Tre đã có một bước tiến khá rõ so với những truyện ký, những tập sách “Đất anh hùng, hoa dũng sĩ" xuất bản trong thời kỳ chống Mỹ về cả hai phương diện nội dung lẫn nghệ thuật.
Về đề tài Đồng khởi, có lẽ đáng chú ý nhất là quyển Dòng sông nước mắt  của Thanh Giang (NXB Tác phẩm mới,1989). Cho đến nay, đó là cuốn tiểu thuyết đầu tiên viết về phong trào Đồng khởi ở Bến Tre và cũng cả ở miền Nam. Chủ đề chính toát lên từ gần 300 trang sách của Dòng sông nước mắt  không nhằm tô đậm tội ác dã man của kẻ thù qua chính sách tố cộng, diệt cộng đẫm máu của một vùng quê, mà nhằm chứng minh một chân lý: "Dân là gốc". Thông qua số phận của hàng loạt nhân vật với những tình huống nghiệt ngã, đau thương tột cùng, tác giả muốn nói với người đọc rằng: "Không có dân, thì không thể có Đồng khởi được”. Về phương diện này, có thể nói tác giả đã đạt được thành công nhất định.
Đề tài xây dựng chủ nghĩa xã hội, đã được nhiều cây bút chú ý. Có thể kể tới "Những giọt nước mắt" của Võ Trần Nhã, “Ở tập đoàn chợ Xép" của Nguyên Tùng viết về các điển hình trong nông nghiệp; “Người tập đoàn trưởng" của Đoàn Tứ, “Đất nhà" của Lê Hồng Phương, "Nước chảy qua cây dừa quý"  của Trường Thanh tập trung biểu dương những hạt nhân tiêu biểu của làng xóm Bến Tre đang chuyển mình theo cung cách làm ăn