Ngữ pháp trong đề thi HSG lớp 5

BÀI TẬP TÌM BỘ PHẬN CÂU, KIỂU CÂU
TRONG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 5 - MÔN TIẾNG VIỆT

1. Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ và trạng ngữ trong câu sau:
“ Ngày qua, / trong sương thu ẩm ướt và mưa bụi mùa đông, / những chùm hoa khép miệng//
TN TN CN
đã bắt đầu kết trái.”
VN
(SGD Q Bình- năm học 2000 - 2001)
2. Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của hai câu sau:
a. Khi mùa xuân đến,/ cây gạo già //lại trổ lộc, nảy hoa, lại gọi chim chốc tới.
TN CN VN
b. Ở Hạ Long,/ vào mùa đông,/ vì sương mù,/ ngày// như ngắn lại.
TN TN TN CN VN
(SGD Q Bình- năm học 2001 - 2002)

3. Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ, định ngữ, bổ ngữ của hai câu sau:
a. Những/ con voi/ về đích trước tiên// hươ vòi/ chào khán giả.
ĐN CN ĐN VN BN
Giữa trời khuya tĩnh mịch,/ vằng vặc trên sông một vầng trăng,/ thiết tha dịu dàng// một /
TN TN VN ĐN
giọng hò/ mái đẩy.
CN ĐN (SGD Q Bình- năm học 2002 - 2003)

4. Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ, của hai câu sau:
a. Trên những bắp ngô,/ mớ râu non// trắng như cước.
TN CN VN
b. Ngay thềm lăng, / mười tám cây vạn tuế tượng trưng cho một đoàn quân danh dự // đứng
TN CN VN
trang nghiêm.
(SGD Q Bình- năm học 2003 - 2004)

5. Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ, của hai câu sau:
a. Giữa mùa đông,/ hoa lê// trắng ngần, /vào đầu xuân, /hoa đào //nở hồng cả trời.
TN CN VN TN CN VN
b. Xa xa, / nhấp nhô //những ngọn núi, / thấp thoáng // mấy ngôi nhà, / lững thững // vài cánh
TN VN CN VN CN VN CN
chim bay về tổ.
(SGD Q Bình- năm học 2004 - 2005)

6. Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ của hai câu sau:
a. Giữa mùa đông,/ hoa lê// trắng ngần, /vào đầu xuân, /hoa đào //nở hồng cả trời.
TN CN VN TN CN VN
b. Trên nền cát trắng tinh, / nơi ngực cô Mai tỳ xuống đón đường bay của giặc, / mọc lên //
TN TN VN
những bông hoa tím.
CN
(PGD Q Trạch- Q Bình, năm học 2007 - 2008)

7. Phân tích các bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ trong những câu văn sau và nói rõ đâu là câu ghép.
a. (Tuy) gia đình / gặp nhiều khó khăn trong đời sống // (nhưng) bạn Hồng /vẫn học tốt.
QHT CN VN QHT CN VN
b. Vì gặp nhiều khó khăn ,/ bạn Minh // phải nghỉ học.
TN CN VN
c. (Vì ) bố mẹ / rất bận //( nên) Nam / nhận chăm đàn ngan.
QHT CN VN QHT CN VN
* Câu a, câu c là câu ghép; câu b là câu đơn.
(PGD Q Trạch- Q Bình, năm học 2008 - 2009)

8. Tìm và ghi rõ các trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của các câu văn sau:
a. Trong đêm tối mịt mùng, / trên dòng sông mênh mông, / chiếc xuồng của má Bảy chở
TN TN CN
thương binh // lặng lẽ trôi.
VN

Hoa lá, quả chín, những vạt nấm ẩm ướt và con suối chảy thầm dưới chân //đua nhau
CN VN
tỏa mùi thơm.
(PGD Q Trạch- Q Bình, năm học 2009 - 2010)

9. Xác định bộ phận phụ, bộ phận chính của những câu sau đây:
a. Trên bãi cỏ ven sông Đà,/ lũ trẻ mục đồng chúng tôi,// nằm ngửa say sưa ngắm những làn
TN CN VN
mây mỏng như dải lụa.
b. Thêm từ ngữ thích hợp câu văn dưới đây để câu có đủ bộ phận trạng ngữ, bổ ngữ, định ngữ và chỉ rõ từng bộ phận đó: Chim hót.
Trên cành xoan, / mấy con /chim /chích chòe// hót / lứu lo.
TN ĐN CN ĐN VN