Năm bài hình TS 10 và lời bàn cách giải

CÁC BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO LỚP 10 KHÔNG CHUYÊN
(Dành tặng cho các em học sinh lớp 9 đang chuẩn bị ôn thi vào lớp 10 không chuyên)
Bài 1: Cho hình thang cân ABCD (AB > CD, AB // CD) nội tiếp trong đường tròn (O).
Kẻ các tiếp tuyến với đường tròn (O) tại A và D chúng cắt nhau ở E. Gọi M là
giao điểm của hai đường chéo AC và BD.
1. Chứng minh tứ giác AEDM nội tiếp được trong một đường tròn.
2. Chứng minh AB // EM.
3. Đường thẳng EM cắt cạnh bên AD và BC của hình thang lần lượt ở H và K.
Chứng minh M là trung điểm HK.
4. Chứng minh

BÀI GIẢI CHI TIẾT (hình 01)

1. Chứng minh tứ giác AEDM nội tiếp.
Ta có :
sđ
(góc tạo bởi tia tiếp tuyến AE
và dây AC của đường tròn (O))
Tương tự:
sđ
(Dx là tia đối của tia tiếp tuyến DE)
Mà AC = BD (do ABCD là hình thang cân) nên

Do đó

Vậy tứ giác AEDM nội tiếp được trong một đường tròn.
2. Chứng minh AB // EM.
Tứ giác AEDM nội tiếp nên
(cùng chắn cung ED)
Mà
(góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung với góc nội tiếp cùng
chắn cung AD)

Suy ra:
. Do đó EM // AB.
3. Chứng minh M là trung điểm HK.

có HM // AB


có MK // AB

Mà
(định lí Ta let cho hình thang ABCD)
Nên
. Do đó MH = MK. Vậy M là trung điểm HK.
4. Chứng minh
.
Áp dụng hệ quả định lí Ta let cho tam giác ADB có HM // AB ta được:

(1)
Áp dụng hệ quả định lí Ta let cho tam giác BCD có KM // CD ta được:

(2)
Cộng (1) và (2) vế theo vế ta được:

Suy ra:
, mà MH = MK nên 2HM = 2KM = HK
Do đó:
. Suy ra:
(đpcm)
Lời bàn:
1.Do AC = BD
nên để chứng minh tứ giác AEDM nội tiếp ta xử
dụng phương pháp : Nếu tứ giác có góc ngoài tại một đỉnh bằng góc đối của đỉnh
của đỉnh đó thì tứ giác đó nội tiếp. Với cách suy nghĩ trên chỉ cần vẽ tia Dx là tia
đối của tia tiếp tuyến DE thì bài toán giải quyết được dễ dàng. Có thể chứng minh
tứ giác AEDM nội tiếp bằng cách chứng minh khác được không? (phần này dành
cho các em suy nghĩ nhé)
2. Câu 3 có còn cách chứng minh nào khác không? Có đấy. Thử chứng minh tam
giác AHM và tam giác BKM bằng nhau từ đó suy ra đpcm
3. Câu 4 là bài toán quen thuộc ở lớp 8 phải không các em? Do đó khi học toán
các em cần chú ý các bài tập quen thuộc nhé.
Tuy vậy câu này vẫn còn một cách giải nữa đó. Em thử nghĩ xem?
Bài 2: Cho nửa đường tròn (O) đường kính AB= 2R, dây cung AC. Gọi M là điểm chính
giữa cung AC. Đường thẳng kẻ từ C song song với BM cắt tia AM ở K và cắt tia
OM ở D. OD cắt AC tại H.
1. Chứng minh tứ giác CKMH nội tiếp.
2. Chứng minh CD = MB và DM = CB.
3. Xác định vị trí điểm C trên nửa đường tròn (O) để AD là tiếp tuyến của nửa
đường tròn.
4. Trong trường hợp AD là tiếp tuyến cửa nửa đường tròn (O), tính diện tích phần
tam giác ADC ở ngoài đường tròn (O) theo R.
BÀI GIẢI CHI TIẾT
1. Chứng minh tứ giác CKMH nội tiếp.

(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn đường kính AB)

Mà CD // BM (gt) nên AM
CD . Vậy
.

(gt)

.
Tứ giác CKMH có
nên nội tiếp được
trong một đường tròn.
2. Chứng minh CD = MB và DM = CB.
Ta có:
(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)
Do đó: DM // CB, mà CD // MB(gt) nên tứ giác CDMB
là hình bình hành. Suy ra: CD = MB và DM = CB. Hình 2
3. Xác định vị trí điểm