Mục đích và nội dung YTTK lớp 4

DẠY HỌC CÁC YẾU TỐ THỐNG KÊ
Lớp 4
Nhiệm vụ của nhóm
Đọc và ghi chép nội dung dạy học các YTTK trong SGK Toán lớp 4;
Tìm hiểu:
Mục tiêu dạy học các YTTK ở lớp 4;
ND và PPDH các YTTK ở lớp 4;
Đặc điểm nội dung dạy học các YTTK trong Toán 4.
Mục tiêu dạy học “Các YTTK” ở lớp 4
Dạy học “Các YTTK” trong môn Toán lớp 4 nhằm giúp HS:
Thực hành phân tích “Bảng thống kê số liệu” đơn giản;
Bước đầu làm quen với biểu đồ; tập đọc và phân tích số liệu trên biểu đồ;
Bước đầu làm quen với số trung bình cộng.
Mục tiêu dạy học “Các YTTK” ở lớp 4
Thực chất của dạy học một số YTTK trong môn Toán lớp 4 là dạy học một số nội dung quen thuộc trong số học ở Tiểu học theo tinh thần của “thống kê”.
Việc dạy học “Các YTTK” trong Toán 4 được tiếp tục triển khai theo các định hướng: Tích hợp trong nội dung dạy học “Số học” và liên hệ chặt chẽ với các kiến thức khác (như dân số, môi trường) ; góp phần gắn dạy học với thực hành giải quyết vấn đề trong đời sống.
Đặc điểm nội dung dạy học về “Các YTTK” ở lớp 4
Thực hành phân tích “Bảng thống kê số liệu” đơn giản.
Biểu đồ.
Số trung bình cộng.



1. Thực hành phân tích “Bảng thống kê số liệu” đơn giản.
Ở lớp 3, HS đã làm quen với “Bảng thống kê số liệu” đơn giản. Ở lớp 4, HS tiếp tục luyện tập thực hành phân tích “Bảng thống kê số liệu”.
Ví dụ 1: Bảng dưới đây cho biết một vài số liệu về GD phổ thông năm học 2003 – 2004:
Số trường THCS là bao nhiêu?
Số HS Tiểu học là bao nhiêu?
Số GV THPT là bao nhiêu?
2. Biểu đồ

2.1. Biểu đồ là một cách biểu diễn số liệu thống kê dưới dạng các hình vẽ.
(VD trang 104 – SGK Toán 4).
Biểu đồ là một nội dung đã được giới thiệu trong Toán 4 (1981). Trong chương trình Toán 4 (mới), “Biểu đồ” được dạy học kĩ hơn và có hệ thống hơn.

2. Biểu đồ
2.2. Biểu đồ là PT trực quan giúp HS dễ nhận biết, dễ hiểu, dễ nhớ về quy luật của một hiện tượng, một quá trình. VD khi thống kê số ngày mưa có trong 3 tháng 7, 8, 9 nếu chỉ mô tả các số liệu quan sát từng ngày một cách “rời rạc” thì sẽ khó có thể thấy được : tháng nào có mưa nhiều, nhưng nếu biểu diễn dưới dạng biểu đồ ( trang 34 – Toán 4) có thể thấy được quy luật biến đổi (sự nổi trội) của thời tiết, chẳng hạn tháng 7 là tháng có mưa nhiều nhất.
2. Biểu đồ
2.3. Biểu đồ còn là nguồn tri thức giúp HS rèn luyện kĩ năng thu thập, phân tích và xử lí thông tin. Ví dụ: Dựa vào biểu đồ “Số ngày có mưa trong 3 tháng của năm 2004” có thể thu thập được các thông tin: Tháng 7 có bao nhiêu ngày mưa? Số ngày có mưa trong 8 tháng nhiều hơn tháng 9 mấy ngày?...
3. Số trung bình cộng
Về ý nghĩa thống kê, “Số TBC” có thể được xét trên 2 phương diện sau:
3.1. Số TBC được xem là “đại diện” cho các số liệu thống kê.
Ví dụ 2:
Trong 1 bài kiểm tra môn Toán, tổ 1 và tổ 2 đạt các kết quả như sau:
Ví dụ 2:
Nếu mô tả các số liệu trên 1 cách rời rạc, ta có thể nói, chẳng hạn: tổ 1 có 5 bạn trong đó có 1 bạn đạt điểm cao nhất là 10, một bạn được điểm thấp nhất là 5, có 2 bạn được 7 điểm và 1 bạn được 6 điểm. Cách mô tả đó chưa cho ta hình dung được tình hình chung về kết quả học tập của HS.Tuy nhiên, nếu tính số TBC ta có điểm TBC của tổ 1 là 7, của tổ 2 là 6 nên bước đầu có thể nói KQ học tập môn Toán của tổ 1 tốt hơn tổ 2.
3. Số trung bình cộng
3.2. Thông qua số TBC có thể nhận biết về “đặc điểm” của mỗi phần tử trong tập hợp đó. VD ở tổ 1, bạn Hoa đạt điểm 7 thì chỉ là điểm trung bình chung của tổ 1, trong khi đó ở tổ 2 bạn Hà cũng đạt điểm 7, nhưng lại là điểm khá của tổ 2.