Một số phương pháp dạy học

GIỚI THIỆU MỘT SỐ PPDH
GIỚI THIỆU MỘT SỐ PPDH
Phương pháp thảo luận nhóm
Phươg pháp sàng lọc
Phương pháp hỏi đáp
Phương pháp thu thập ý kiến
Phương pháp phỏng vấn nhanh
Phương pháp làm việc theo công đoạn
Phương pháp bể cá vàng
Phương pháp tình huống
Phương pháp đóng vai
Mục đích:
Giúp học viên phát huy khả năng độc lập và sáng tạo trong nghiên cứu tài liệu.
Tăng cường khả năng phối hợp làm việc trong nhóm
Một số lưu ý
Vấn đề thảo luận phải là những vấn đề gây tranh cãi, bàn bạc và không quá vụn vặt. Một vấn đề cần thảo luận ít nhất trong khoảng 10 –15 phút mới nên sử dụng PP này.
Số lượng người trong nhóm tốt nhất là từ 4 đến 10 người. Chuẩn bị trước các phương tiện liên quan như giấy, bút, bảng…
PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM
Kỹ thuật triển khai
Giao nhiệm vụ cho các nhóm thảo luận và ấn định thời gian hoạt động
Phân chia lớp thành số nhóm theo mục đích của GV
Xác định vị trí hoạt động của các nhóm
Các nhóm về vị trí của mình và tiến hành thảo luận, thực hiện nhiệm vụ đã giao.
Giáo viên giám sát hoạt động của các nhóm và hỗ trợ khi cần thiết.
Kết quả thảo luận nhóm được ghi chép thành biên bản
Đại diện của mỗi nhóm trình bày kết quả thảo luận
Giáo viên tổng kết, nhận xét.
PHƯƠNG PHÁP SÀNG LỌC Ý KIẾN
Mục đích:
Hình thành tinh thần “hoài nghi khoa học”, phân loại “đúng, sai” có cơ sở khoa học.
Học viên luôn tập trung suy nghĩ
Giúp học viên hiểu bài và ghi nhớ nội dung bài học
Khuyến khích tính chủ động, tích cực của người học
Một số lưu ý:
Tuỳ mức độ phức tạp của thông tin để điều tiết thời gian
Có thể áp dụng cho mọi loại hình lớp và kết hợp với các PP khác
Kỹ thuật triển khai
Giáo viên cung cấp hàng loạt thông tin (đúng và sai) về nội dung của vấn đề. Những thông tin này không nên quá đơn giản.
Thông tin này được viết lên bảng hoặc ghi sẵn ra giấy khổ to.
Dành thời gian cho học viên suy nghĩ, sắp xếp
Học viên lên bảng sắp xếp và giải thích quan điểm của mình
Giáo viên và học viên cùng bình luận và đưa ra đáp án
VẤN ĐÁP
Mục đích:
Tăng cường khả năng suy nghĩ và sáng tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức
Xác định mức độ hiểu bài cũng như kinh nghiệm đã có của học viên
Học viên ghi nhớ tốt hơn, sâu sắc hơn
Chia sẻ hiểu biết và kinh nghiệm
Một số lưu ý:
Câu hỏi phải chuẩn bị trước và đạt chất lượng cao
GV phải kiểm soát về nội dung và thời gian các câu trả lời
PP này có thể tiến hành trong mọi thời điểm của giờ học, với mọi loại hình lớp
Kỹ thuật triển khai
Giáo viên chọn từng câu hỏi trong các câu hỏi đã chuẩn bị theo nội dung bài học để hỏi. Những câu hỏi đưa ra phải rõ ràng, dễ hiểu và phù hợp.
Dành thời gian hợp lý cho học viên suy nghĩ
Học viên trả lời (tự nguyện hoặc GV gọi)
Ghi ngắn gọn các câu trả lời lên bảng
Bình luận các câu trả lời (GV hoặc học viên)
Học viên đặt câu hỏi về vấn đề vừa trao đổi (nếu có)
GV tóm tắt các câu trả lời và rút ra kết luận
THU THẬP Ý KIẾN
Mục đích:
Tạo cơ hội cho học viên bày tỏ sự hiểu biết và quan điểm riêng
GV muốn thu thập được nhiều thông tin khác nhau
Tăng khả năng tập trung và suy nghĩ của học viên
Giúp học viên ghi nhớ bài tốt hơn
Một số lưu ý:
Không áp dụng PP này lâu quá 10 phút và nhiều lần trong một buổi học
Giảng viên không đánh giá ý kiến của học viên
GV có thể lồng ý kiến của học viên trong những nội dung giảng tiếp theo
Kỹ thuật triển khai
Giảng viên nêu vấn đề (là vấn đề có nhiều phương án trả lời) cho học viên suy nghĩ, có thể gợi ý nếu cần thiết
GV cử 2 học viên lên bảng, thay nhau viết các ý kiến của lớp
GV điều hành lớp phát biểu ý kiến và có thể nhắc lại các ý kiến đó để 2 học viên ghi kịp lên bảng.
GV tổng kết lại, hệ thống hoá, phân loại…
Phương pháp phỏng vấn nhanh
Mục đích:
Khởi động, thu hút sự chú ý
Thu thập nhanh thông tin
Kiểm tra kiến thức của học viên
Một số lưu ý:
Câu hỏi phải có tính định hướng và chuẩn bị trước
Câu hỏi nên đơn giản để mọi người đều có thể trả lời
Không thảo luận về các câu trả lời
Không đưa ra quá nhiều câu hỏi, chỉ cần 1 đến 2 câu
Kỹ thuật triển khai
Tuỳ theo điều kiện cụ thể, có thể tổ chức lớp theo đội hình nào đó (đứng thành vòng tròn, ngồi tại chỗ…)
GV nêu câu hỏi 1
Nhiều học viên cùng trả lời câu hỏi 1
GV có thể nêu câu hỏi 2
Nhiều học viên cùng trả lời câu hỏi 2
GV có thể định hướng nội dung của phần này vào mục đích của bài học
Thời gian phỏng vấn : 5 – 7 phút
Phương pháp làm việc theo công đoạn
Mục đích:
giúp học viên chủ động tự lĩnh hội khối lượng lớn kiến thức thay vì GV phải thuyết trình.
Phát triển kỹ năng đọc tài liệu, trao đổi thông tin
Phát triển kỹ năng đặt câu hỏi
Một số lưu ý:
GV phải nắm chắc tài liệu và lường trước những vấn đề học viên có thể hỏi để trả lời.
Không phải nội dung nào cũng sử dụng được PP này. Nội dung của các công đoạn phải độc lập nhau và tương đương về độ khó và độ dài.
Chuẩn bị địa điểm cho các nhóm hoạt động
Kỹ năng triển khai
Chia tài liệu thành từng phần, nên chỉ từ 3 – 4 nội dung
Chia nhóm (6 - 8 nhóm tương ứng).
Các nhóm bắt đầu đọc tài liệu (công đoạn 1), trao đổi về nội dung, đưa ra những câu hỏi thắc mắc của nhóm và viết vào tờ giấy
Luân chuyển nhóm, công đoạn tiếp theo lại được lặp lại theo trình tự như công đoạn 1.
Sau khi các công đoạn kết thúc, GV giải thích nội dung, trả lời câu hỏi và tổng kết..
Thời gian làm việc cho mỗi công đoạn từ 7 – 10 phút
PHƯƠNG PHÁP TÌNH HUỐNG
Mục đích:
Tăng thêm sự hiểu biết và khả năng áp dụng lý thuyết vào giải quyết tình huống của thực tiễn.
Nâng cao kỹ năng phân tích và khái quát từ tình huống cụ thể
Giúp cho GV chuyển tải được PPL và nội dung cơ bản của vấn đề
Khả năng độc lập trong giải quyết các tình huống
Một số lưu ý:
Tình huống phải chuẩn bị trước, mang tính thực tế, điển hình và phù hợp với chuyên môn
GV phải chuẩn bị tốt kiến thức lý luận cũng như thực tiễn cho tình huống đưa ra
Kỹ thuật triển khai
Mô tả tình huống (miệng hoặc văn bản)
Cung cấp thêm nguyên nhân dẫn đến tình huống và một số thông tin liên quan để chắc chắn rằng học viên hiểu tình huống và hiểu nhiệm vụ
HV phân tích tình huống và đưa ra giải pháp (phần này có thể thực hiện cá nhân hoặc theo nhóm)
Ấn định thời gian làm việc. (Nếu thảo luận nhóm thì thực hiện theo kỹ thuật của PP nhóm)
Trình bày các giải pháp (kết quả của cá nhân hoặc nhóm)
Thảo luận về các giải pháp
GV tổng kết các ý kiến và đưa ra quan điểm của mình
PHƯƠNG PHÁP ĐÓNG VAI
Mục đích:
Cụ thể hoá bài giảng bằng sự diễn xuất để phân tích nội dung bài giảng chi tiết hơn, sâu sắc hơn
Làm cho giờ giảng sinh động
Học viên dễ dàng bắt nắm được nội dung bài giảng
Rèn kỹ năng nghề nghiệp
Một số lưu ý:
Chuẩn bị một số đạo cụ cần thiết
Không gian đủ rộng
Kỹ thuật triển khai
Xây dựng kịch bản phù hợp, đơn giản và dễ hiểu. Kịch bản nên có sự tham gia ít nhất của 2 nhân vật.
Học viên nhận kịch bản và chuẩn bị nhập vai
Học viên diễn vai
Học viên rút ra bài học từ kịch bản này
GV nhận xét và kết kuận
Thời gian kịch bản không nên quá 15 phút
PHƯƠNG PHÁP BỂ CÁ
Mục đích:
Trao đổi, thảo luận theo chủ đề hoặc góp ý giúp đỡ cho nhau sau hoạt động nào đó
Tạo ra bầu không khí thân mật, gần gũi…
Rèn luyện kỹ năng biết lắng nghe những ý kiến khác nhau
Rèn luyện kỹ năng quan sát và kiềm chế..
Một số lưu ý:
GV phải bao quát cả lớp và điều hành thảo luận sao cho trôi chảy, hấp dẫn.
Chủ đề thảo luận cần thú vị và gây tranh cãi, hoặc mang lại kinh nghiệm quí báu cho học viên
Kỹ thuật triển khai
GV nêu nhiệm vụ (thảo luận theo chủ đề, hoặc góp ý kiến xây dựng cho đồng nghiệp).
Mời 4 –5 đại diện học viên, hoặc đại diện các nhóm vào ngồi vòng trong. Những người còn lại ngồi vòng ngoài.
Vòng trong thảo luận dưới sự điều khiển của GV. Vòng ngoài quan sát và lắng nghe
Vòng trong kết thúc, vòng ngoài bình luận và bổ sung ý kiến
Thời gian thảo luận khoảng từ 15 – 20 phút (vòng trong) và 5 – 10 phút (vòng ngoài).
GV nhận xét, tổng kết