LV thS

Đại học quốc gia hà nội
Trường đại học khoa học tự nhiên
*******





Nguyễn Thị Bích Đào





NGHIÊN CỨU XÁC LẬP CƠ SỞ KHOA HỌC CHO ĐỊNH HƯỚNG QUY HOẠCH BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG KHU VỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TẠI HÒA LẠC VÀ CÁC XÃ LÂN CẬN







Luận văn thạc sỹ khoa học








Hà nội - 2010
Đại học quốc gia hà nội
Trường đại học khoa học tự nhiên
*******




Nguyễn Thị Bích Đào




NGHIÊN CỨU XÁC LẬP CƠ SỞ KHOA HỌC CHO ĐỊNH HƯỚNG QUY HOẠCH BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG KHU VỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TẠI HÒA LẠC VÀ CÁC XÃ LÂN CẬN


Chuyên ngành: Sử dụng và bảo vệ Tài nguyên Môi trường
Mã số: 60 85 15



Luận văn thạc sỹ khoa học


NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐẶNG VĂN BÀO






Hà nội – 2010
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong vài thập niên gần đây, thế giới phải đối mặt với nhiều thách thức như gia tăng dân số, công nghiệp hóa, đô thị hóa, khủng hoảng về kinh tế, chính trị và xã hội, đặc biệt là sự suy thoái nghiêm trọng về môi trường. Là một quốc gia đang phát triển, những thách thức đó đối với Việt Nam càng to lớn hơn. Vậy nguyên nhân do đâu và làm thế nào để giải quyết những vấn đề trên? Hiện nay, phát triển bền vững là mục tiêu mà toàn nhân loại hướng tới để giải quyết những thách thức đó. Nhưng làm thế nào để phát triển bền vững đang là câu hỏi còn gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, phát triển bền vững luôn gắn liền với khai thác, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Vì vậy, việc đánh giá đúng hiện trạng sử dụng các nguồn tài nguyên cho các loại hình sản xuất nhằm xác lập cơ sở để định hướng bảo vệ môi trường sinh thái theo đơn vị lãnh thổ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu cần có sự vào cuộc của các nhà Địa lý.
Thạch Thất là một huyện có diện tích tự nhiên tương đối rộng 202,5 km2, với nhiều trục đường giao thông lớn chạy qua, đây là khu vực có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô Hà Nội. Trong những năm gần đây, chính phủ đang triển khai nhiều dự án cấp quốc gia như mở rộng và nâng cấp tuyến đường cao tốc Láng – Hòa Lạc, khu công nghệ cao Láng – Hòa Lạc, khu Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc, tuyến đường vành đai 4 của Hà Nội, khu công nghiệp Phú Cát, cụm công nghiệp Bình Phú, hệ thống khu đô thị Liên Quan, Ngọc Liệp…khiến Thạch Thất trở thành nơi có tốc độ phát triển công nghiệp hóa, đô thị hóa sôi động nhất trong các huyện ngoại thành. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của khu vực có nhiều biến động, việc khai thác sử dụng các nguồn tài nguyên bộc lộ nhiều hạn chế, môi trường dân sinh và cảnh quan huyện bị tác động mạnh mẽ. Nguy cơ gây suy thoái tài nguyên đang trở nên đáng lo ngại. Và khu vực xây dựng trường Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc là một trong những khu vực điển hình như vậy. Với đặc trưng địa hình là khu vực bán sơn địa, nơi hội tụ của các nhánh sông bắt nguồn từ núi Viên Nam trước khi đổ vào sông Tích. Vì vậy, môi trường ở đây có liên quan chặt chẽ tới môi trường của các khu vực phía nguồn của các nhánh sông này. Trong khi đó, nhân dân sống chủ yếu bằng nghề nông, nhận thức bảo vệ môi trường còn yếu kém, đời sống còn gặp nhiều khó khăn, nền kinh tế của địa phương chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có. Các dự án, đề tài quy hoạch của khu vực còn mang tính đơn ngành, đơn vùng, chưa thực sự đáp ứng phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và bảo vệ môi trường một cách hiệu quả theo mục tiêu đã được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX thông qua: “Phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường”.
Với tính cấp thiết trên, học viên chọn đề tài: “Nghiên cứu xác lập cơ sở khoa học cho định hướng quy hoạch bảo vệ môi trường khu vực Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc và các xã lân cận” nhằm đưa ra cái nhìn toàn cảnh về điều kiện địa lý khu vực là bước đi quan trọng để sử dụng hợp lý lãnh thổ, bảo vệ môi