LỚP THÚ

Xin chào thầy và các bạn !
LỚP THÚ
Khái niệm
- Nguồn gốc của thú có lẽ thuộc nhóm bò sát hình thú cách đây khoảng 220 triệu năm.
- Lớp Thú phát triển mạnh và phân bố rộng nay 65 triệu năm khi loài khủng long đã bị tuyệt chủng.
- Lớp Thú là lớp có tổ chức cao nhất trong thế giới động vật có xương sống.
- Lớp Thú hiện nay có khoảng 4600 loài, 26 bộ. Ở Việt Nam đã phát hiện được 275 loài.
Khái niệm
Được chia ra làm ba lớp phụ:
- Lớp phụ Thú huyệt.
- Lớp phụ Thú thấp (Thú có túi).
- Lớp phụ Thú nhau.
Đặc điểm
Hình dạng ngoài
phụ thuộc trực tiếp vào điều kiện sống và cách sống. Có ba dạng chính:
- Dạng có đầu, mình, cổ, đuôi phân biệt rõ ràng: chiếm đa số các loài trong lớp thú, chủ yếu là sống trên cạn.
Đặc điểm
Hình dạng ngoài
phụ thuộc trực tiếp vào điều kiện sống và cách sống. Có ba dạng chính:
- Dạng có đầu, mình, cổ, đuôi phân biệt rõ ràng: chiếm đa số các loài trong lớp thú, chủ yếu là sống trên cạn.
- Dạng có cánh: thích nghi với môi trường sống không khí, có khả năng bay lượn.
Đặc điểm:
Hình dạng ngoài
phụ thuộc trực tiếp vào điều kiện sống và cách sống. Có ba dạng chính:
- Dạng có đầu, mình, cổ, đuôi phân biệt rõ ràng: chiếm đa số các loài trong lớp thú, chủ yếu là sống trên cạn.
- Dạng có cánh: thích nghi với môi trường sống không khí, có khả năng bay lượn.
- Dạng thích nghi bơi lội: cơ thể có các chi biến đổi thành các vây. Lớp da thì trở nên trơn bóng hơn.
Đặc điểm
Bộ não
- Não bộ điều chỉnh thân nhiệt và hệ tuần hoàn, bao gồm cả một trái tim bốn ngăn.
- Lớn hơn so với các động vật có xương sống khác.
- Có lớp vỏ chất xám dày, là trung tâm hoạt động thần kinh cao cấp của Thú.
 Thú có nhiều hành vi phức tạp hơn so với các loài động vật khác, có thể học hỏi và có những hành vi phù hợp với hoàn cảnh.
Đặc điểm
Lông mao
- Lông mao là sản phẩm sừng chủ yếu của da và rất đặc trưng của Thú.
- Gồm 2 loại: lông phủ có vai trò bảo vệ và lông nệm có vai trò giữ nhiệt.
- Hầu hết thân của tất cả các loài Thú đều có lông mao bao phủ, lông có thể biến thành gai cứng (nhím)…
Đặc điểm
Vuốt, móng và guốc
giữa vai trò bảo vệ các đầu ngón, đôi khi dùng để tấn công kẻ thù.
- Vuốt là tấm sừng dẹp bên, sắc cạnh, uốn cong và có mút nhọn.
- Móng gồm tấm sừng dẹp bên dưới chỉ che mặt trên của đầu ngón.
- Guốc là cấu trúc phát triển ở những loài thú đi, chạy và nhảy bằng các đầu ngón chân trên đất cứng, gồm tấm sừng uốn thành ống cùng với phần nệm cũng hóa sừng.
Đặc điểm
Tuyến da: Có các loại tuyến:
- Tuyến mồ hôi, tuyến bã, tuyến thơm,…
- Đặc biệt là tuyến sữa. Đa số Thú đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ do tuyến sữa tiết ra.
- Ngoài ra, ở một số loài Thú còn có những tuyến đặc biệt:
+ Tuyến xạ, tuyến hậu môn: có cấu tạo phức tạp, tiết chất mùi đặc biệt (chất xạ), chủ yếu dùng để đánh dấu vùng phân bố.
Đặc điểm
Sinh sản 
- Quá trình thụ tinh diễn ra trong cơ thể con cái. Sau khi thụ tinh, trứng được phân tách nhiều lần trở thành phôi.
- Ở Thú có nhau thai, phôi được nuôi và phát triển thành con non trong tử cung mẹ suốt thời kì mang thai nhờ vào nhau thai thông qua dây rốn.
Đặc điểm
Sinh sản 
- Sinh sản của Thú có túi: không có nhau thai. Con mới đẻ ra chưa phát triển đầy đủ, cần được nuôi tiếp trong túi ấp dưới bụng mẹ.
- Con non bò theo lớp lông mao sát với da để chui vào chiếc túi ở trước bụng mẹ nó.
Đặc điểm
Sinh sản 
- Sinh sản của Thú đơn huyệt: Đẻ trứng. Con non nở ra bú sữa mẹ để tiếp tục sinh trưởng.
Đặc điểm
Thân nhiệt
- Nhờ có trung tâm điều hòa thân nhiệt ở não nên Thú có cơ thể đẳng nhiệt ổn định ít lệ thuộc vào nhiệt độ môi trường.
- Đa số Thú giữ ấm cơ thể nhờ lớp lông mao phủ kín thân.
- Động vật ở vùng lạnh có bộ lông dày hơn động vật ở vùng nóng.
Đặc điểm
Sừng
- Sừng thật ở trâu bò.
- Gạc ở hươu nai.
- Sừng tê giác.
Phân loại
Phân loại
Theo môi trường sống và cách di chuyển:
Môi trường sống: ở trên mặt đất, trong đất, trong nước và trên không.
Do đó chúng có những cách di chuyển khác nhau:
- Đi và chạy:
+ Vành tai phát triển, mắt lớn, chi dài và khỏe.
+ Có chi mảnh với số ngón giảm.
+ Ở những loài thú đào hang: chi trước ngắn khỏe, vuốt lớn để đào hang hoặc có răng cửa rất to để cuốc đất.
Phân loại
Theo môi trường sống và cách di chuyển:
- Bơi:
+ Vành tai nhỏ hay tiêu giảm, chi sau có màng bơi.
Phân loại
Theo môi trường sống và cách di chuyển:
- Leo trèo:
+ Chân dài, đuôi dài và xù, chi phát triển.
+ Nhiều loài bàn chân có thể nắm được, đuôi cuốn được vào cành cây,… các loài ở cây nhảy từ cành này sang cành khác nhờ có đuôi xù định hướng và làm nhiệm vụ như cái dù.
Phân loại
Theo môi trường sống và cách di chuyển:
- Bay:
+ Chỉ có dơi là thú bay thực thụ, hoạt động về ban đêm, ăn côn trùng hay quả mềm.
+ Bằng cách định hướng nhờ sống siêu âm, dơi có khả năng tránh được các chướng ngại vật trong đêm tối, xác định được vị trí côn trùng chính xác trong khi bay và tìm đường trở về hang, ngủ suốt ngày.
Phân loại
Theo thức ăn:
- Thú ăn thực vật:
+ Răng nanh không phát triển, răng hàm có mặt nhai rộng.
+ Dạ dày có cấu tạo phức tạp.
+ Ống tiêu hóa thường có hệ vi sinh vật sống cộng sinh giúp cho sự tiêu hóa xenlulozo đạt hiệu quả cao.
Phân loại
Theo thức ăn:
- Thú ăn thịt:
+ Bộ răng phân hóa.
+ Vuốt sắc, nhọn, khỏe.
- Thú ăn côn trùng:
+ Răng nhỏ, ít phân hóa, lưỡi dài và dính.
Phân loại
Theo thức ăn:
- Thú ăn tạp: thường ăn khối lượng thức ăn động vật và thực vật nhiều như nhau.
Phân loại
Theo hoạt động kiếm mồi:
- Thú hoạt động ngày (thú móng vuốt ăn thực vật, thú ăn thịt ban ngày,…).
- Thú ăn đêm (gồm các loài thú ăn thịt cỡ nhỏ và cỡ lớn như báo, hổ, chó sói, cầy, chồn,…).
Lớp Thú với đời sống con người
Lợi ích
- Cung cấp thực phẩm, nguyên liệu, dược liệu quý, sức kéo, vật thí nghiệm,… cho con người.
- Tiêu diệt các loài có hại cho nông nghiệp, lâm nghiệp.
- Phục vụ trong các dịch vụ du lịch, giải trí.
Thí nghiệm trên chuột
Thí nghiệm ở khỉ
Dơi diệt trừ sâu hại cho cây trồng
Mèo vồ chuột
Chó bắt chuột
Lớp Thú với đời sống con người
Tác hại
- Một số loài là vật tấn công người (voi, hổ,…).
- Gặm nhấm tàn phá mùa màng, ăn hại lương thực, thực phẩm.
- Mang mầm bệnh dịch truyền sang người.
Voi, gấu, hổ tấn công người
Chuột phá hoại mùa màng
Lớp thú với đời sống con người
- Trong thực tế, do sự săn bắt quá mức, loài người đã tiêu diệt nhiều loài thú.
- Ngày nay, săn bắt thú rừng cần được hạn chế và kiểm soát chặt chẽ.
- Cần phải có biện pháp ngăn chặn nạn săn bắt thú rừng và bảo vệ những con thú còn sống sống sót để dần dần phục hồi số lượng tự nhiên.
VIDEO TOP 10 LOÀI ĐỘNG VẬT SẮP TUYỆT CHỦNG Ở VN