Lich su viet nam

Bài 13: Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam (1954- 1960).
Tiết 49:
I. Miền Bắc hoàn thành cải cách ruộng đất và khôi phục kinh tế, cải tạo xã hội chủ nghĩa (1954- 1960).
I. Miền Bắc hoàn thành cải cách ruộng đất và khôi phục kinh tế, cải tạo XHCN (1954- 1960).
1./ Thực trạng kinh tế- xã hội miền Bắc sau 1954.
Trong những năm đầu sau khi kết thúc
Kháng chiến chống Pháp, cách mạng miền
bắc có những gì khó khăn?
1./ Thực trạng kinh tế- xã hội miền Bắc sau 1954.
a./ Kinh tế:
- Trong các vùng nông thôn mới được giải phóng: Ruộng đất bị bỏ hoang, trâu bò bị giết hại, đê điều bị phá hoại.
- ở các thành phố, thị xã: Nhiều nhà máy- xí nghiệp, hầm mỏ, bị địch tháo gỡ hoặc phá hoại khi rút đi, nên không hoạt động được hoặc chỉ hoạt động cầm chừng.
- Trong các vùng tự do cũ: Tuy nông nghiệp và công nghiệp được chú ý phát triển nhưng quy mô nhỏ bé, kỷ thuật lạc hậu. Cuộc cải cách ruộng đất cuối 1953 chỉ tiến hành được ở một số địa phương.
b./ Xã hội:
Đời sống nhân dân khó khăn:
+ Công nhân thất nghiệp (lên tới 100.000 người).
+ Nông dân đói khổ (nạn đói tràn lan trên 200 xã thuộc đồng bằng sông Hồng, trung du). Chế độ bao chiếm ruộng đất của giai cấp địa chủ vẫn còn phổ biến.
=> Trước tình hình đó, Đảng chủ trương đẩy mạnh cuộc vận động cải cách ruộng đất, khôi phục kinh tế, nhằm củng cố miền Bắc, đưa miền Bắc bước sang một giai đoạn cách mạng mới.

2. Hoàn thành cải cách ruộng đất, khôi phục kinh tế (1954- 1957).
Nhiệm vụ học sinh: Đọc nhanh sách giáo khoa, thảo luận theo cặp:
Câu 1: Trong cải cách ruộng đất và khôi phục kinh tế, miền Bắc đã đạt được những thành tựu chủ yếu gì?
Câu 2: Sai lầm trong cải cách ruộng đất thể hiện như thế nào? Và được sữa chữa ra sao?
a./ Hoàn thành cải cách ruộng đất.
- Thành tựu: 1954- 1957, miền Bắc hoàn thành 4 đợt cải cách ruộng đất. Tính chung toàn bộ 5 đợt (kể cả đợt 1 trong kháng chiến 1953), cách mạng đã lấy từ địa chủ hơn 81 vạn ha ruộng đất, 10 vạn trâu bò, 2 triệu nông cụ đem chia cho nông dân nghèo, thực hiện triệt để khẩu hiệu "Người cày có ruộng".
- Sai lầm: Đấu tố địa chủ tràn lan, thiếu phân biệt đối xử. Đấu tố cả địa chủ kháng chiến, những người thuộc tầng lớp trên có công với cách mạng. Quy nhầm thành địa chủ một số nông dân, cán bộ, đảng viên.

Tuy nhiên, sai lầm đã được Đảng, chính phủ phát hiện và kịp thời sữa chữa trong cả năm 1957. Nhờ đó hậu quả của sai lầm vốn rất lớn, rất nghiêm trọng, được hạn chế nhiều và ý nghĩa thắng lợi của cuộc cải cách ruộng đất vẫn hết sức to lớn.
b./ Khôi phục kinh tế.
- Nông nghiệp: Nông dân hăng hái khai khẩn ruộng đất hoang, bảo đảm cày cấy hết ruộng đất vắng chủ, tăng thêm đàn trâu bò, sắm thêm nông cụ... Cuối 1957, sản lượng nông nghiệp đạt 3,9 triệu tấn, vượt mức trước chiến tranh.
- Công nghiệp: Cuối 1957, miền Bắc có 97 nhà máy, xí nghiệp do Nhà nước quản lí.
- Giao thông vận tải: Khôi phục gần 700 km đường sắt, sửa chửa và làm mới hàng nghìn km đường ôtô. Xây dựng và mở rộng thêm nhiều bến cảng. Đường hàng không dân dụng quốc tế được khai thông.
- Thủ công nghiệp, thương nghiệp được phục hồi.
- Văn hoá, giáo dục, y tế cũng phát triển.
3./ Cải tạo xã hội chủ nghĩa và bước đầu phát triển kinh tế, văn hoá (1958- 1960).

Chủ trương của Đảng và
Nhà nước ta trong cải tạo
XHCN ở miền Bắc? Tích
cực, hạn chế như thế nào?
a./ Cải tạo xã hội chủ nghĩa.
- Chủ trương của Đảng và Nhà nước: 1958-1960, tiến hành cải tạo XHCN đối với các thành phần kinh tế phi XHCN, khâu chính là hợp tác hoá nông nghiệp, tăng cường, củng cố thành phần kinh tế quốc doanh.
- Biện pháp:
+ Nông nghiệp và thủ công nghiệp: Hợp tác hoá.
+ Thương nghiệp: Công- tư hợp doanh.
- Kết quả: Cuối 1960:
+ Nông nghiệp:

+ Thủ công nghiệp:




+ Thương nghiệp:
- Sai lầm: "Tả khuynh", nóng vội (đồng nhất cải tạo với xoá bỏ, vi phạm nguyên tắc tự nguyện của nhân dân).
- ý nghĩa: Xoá bỏ về cơ bản chế độ người bóc lột người, góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, bảo đảm những điều kiện về vật chất, tinh thần, chính trị cho bộ phận tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu.
b./ Phát triển kinh tế, văn hoá:

- Kinh tế:
- V¨n ho¸:
Nông dân được chia ruộng trong cải cách ruộng đất