Lịch sử kiến trúc Phục Hưng Italia

Đề tài khảo cứu
PHONG CÁCH KIẾN TRÚC PHỤC HƯNG TẠI ITALIA


I. Hoàn cảnh lịch sử, điều kiện tự nhiên, văn hoá xã hội có liên quan:
* Hoàn cảnh lịch sử:
Đầu thế kỉ XV, chế độ phong kiến ở Châu Âu đang trên đà suy thoái, Châu Âu bước vào giai đoạn chuyển tiếp kinh tế - xã hội với nhiều biến đổi lớn. Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa đang lớn dần lên dẫn đến giai cấp tư sản mới ra đời với nhiều nét tiến bộ, cải cách tôn giáo nhưng vẫn mang tính chất bóc lột.
Năm 1457, chủ nghĩa Platon mới do Marcile Phicin đề xướng trở thành tư tưởng chỉ đạo chi phối quan điểm của nhiều lĩnh vực trong đó có cả kiến trúc.
Năm 1487, Bartolomco Díaz tìm ra đường vòng qua mũi Hảo Vọng tạo điều kiện cho các hoạt động kinh tế có những bước phát triển đáng kể.
Năm 1492, Christopher Colombus đặt chân đến miền tây Ấn Độ, đây cũng là một trong những sự kiện đánh dấu bước chuyển tiếp của kiến trúc Châu Âu từ thời đại Gothic trong những năm cuối thời kì Trung cổ sang thời kì Văn nghệ Phục Hưng. Để có thể hiểu rõ hơn về văn hoá Phục Hưng, chúng ta cần tìm hiểu từ nơi mà nền văn hoá này được khai sinh, đó chính là Italia.
* Ảnh hưởng văn hoá xã hội:
Italia là nơi có những hoàn cảnh đặc biệt, thuận lợi nhất cho phong trào văn hóa Phục Hưng phát triển sớm nhất ở Châu Âu:
+ Là nơi mà chế độ phong kiến chưa bao giờ vững vàng.
+ Là quê hương của nghệ thuật Hy Lạp – La Mã cổ đại.
+ Các thành phố che chở cho các nghệ sĩ sáng tác.
+ Là nơi xuất hiện nhiều nhân tài, nghệ sĩ toàn năng về khoa học và nghệ thuật.
+ Tư tưởng nhân văn hình thành đầu tiên trong văn học vào thế kỉ XIV và tác động mạnh mẽ đến các ngành nghệ thuật vào thế kỉ XV, XVI.
* Điều kiện tự nhiên:
Italia còn là nơi có nhiều mỏ đá và vật liệu xây dựng tốt với các mỏ tại Florence, Tivoli (Rome)… và đất sét làm gạch tại Turin, Milan, Venice.
Vị trí địa lý thuận lợi của Italia là nằm giữa Tây Âu và Bizantine nên thương mại ở Italia rất phát triển.
Khí hậu 3 vùng dẫn đầu trong phong trào kiến trúc Phục Hưng mang những đặc điểm khác nhau ảnh hưởng đến kiến trúc:
+ Florence (ở miền Bắc) : Thuộc vùng Toscana, ấm nóng, ít tuyết, ít mưa nên kiến trúc có cửa sổ không quá rộng, có sân trong có hàng cột, mái đua, mái nhà ít dốc.
+ Rome (ở miền trung Italia) : Nóng hơn Florence và nhiều nắng nên kiến trúc có cửa nhỏ, tường dày, đường phố hẹp.
+ Venice (ở miền Bắc nhưng gần biển) : Lạnh hơn Florence, hè không nắng lắm và có gió biển, vì vậy nhà thường có sân thượng và bao lơn để hóng mát làm ở phần cao nhất, thường các sân thượng có vườn hoa.
* Khoa học kĩ thuật:
Trong thời kì này, KH-KT có những bước tiến đáng kể với nhiều thành tựu như tìm ra la bàn, thuốc súng, phát triển nghề in ấn và nghề giấy. Nhận thức của con người vì thế cũng tiến lên một bước so với trước. Ánh sáng khoa học đã rọi vào cuộc sống con người, mang cho họ niềm tin vào sức mạnh và trí tuệ của bản thân.
Phong trào Văn hóa Phục Hưng ra đời đầu tiên tại Italia còn vì tại đây có những thành phố như những quốc gia riêng, xây dựng xã hội theo quan hệ sản xuất tư bản đồng thời đây là quê hương của văn hóa Hy Lạp – La Mã.

II. Đặc điểm chung và sự phân kỳ của nền kiến trúc Phục Hưng:
* Đặc điểm chung:
Thời kì Phục Hưng, nghệ thuật tạo hình chiếm vị trí tiên phong trong việc khẳng định đặc trưng của văn hoá. Con người thời kì Phục Hưng muốn thông qua nghệ thuật để tái tạo và làm chủ thế giới vật chất xung quanh theo tiêu chuẩn của cái đẹp lí tưởng và hiện thực.
Trào lưu kiến trúc Phục Hưng được khởi đầu bằng việc tẩy chay phong cách kiến trúc Gothic và phục hưng lại di sản kiến trúc La Mã cổ đại. Bố cục công trình rõ ràng, khúc chiết, dựa trên cơ sở hệ thức cột cổ điển, tái hiện một cách khoa học các giá trị chuẩn mực của nghệ thuât tạo hình cổ đại. Nói cách khác, nền kiến trúc Phục Hưng khai thác những giá trị thẩm mỹ trong quá khứ nhưng với một nội dung mới.
Kiến Trúc Phục Hưng nhấn mạnh đến những nguyên tắc tổ hợp, tính quy luật, ổn định và sự hài hoà, vẻ đẹp của con người (chủ nghĩa nhân thể) và đẩy mạnh việc dùng số học, hình học để xác