Lịch sử địa phương : Thăng Long từ thời nhà Mạc đến thời Tây Sơn

Ngày soạn:
Ngày dạy :
Tiết 57: Lịch sử địa phương
Thăng Long từ thời nhà Mạc đến thời Tây Sơn
A. Mục tiêu cần đạt :
1. Kiến thức: Giúp H hiểu và nắm được những điểm chính sau đây :
+ Những nét mới về quy hoạch Thăng Long thời Mạc và thời Lê - Trịnh . Đặc biệt là kiến thức cụm phủ chúa ven hồ Hoàn Kiếm .
+ Sự phát triển của kinh tế Thăng Long với một hệ thống bến chợ phong phú
+ H có những hiểu biết về văn hoá thời kì này với những người Hà Nội nổi tiếng
2. :
+ Bồi dưỡng cho H tự hào về truyền thống nghìn năm của Hà Nội , thấy được truyền thống làm ăn phát triển kinh tế của Hà Nội .
+ H tự hào về sự tài hoa của người Hà Nội
3. Kỹ năng:
+ Bồi dưỡng kĩ năng tìm hiểu sử dụng lược đồ , sưu tầm tư liệu lịch sử
+ Tìm hiểu phân tích các tư liệu tranh ảnh lịch sử
B. Phương tiện dạy học
- Tranh ảnh về các di tích có từ thời nhà Mạc đến thời Tây Sơn
- Một số bức tranh dâ gian Hàng Trống.
- Tư liệu về một sô nhân vật nổi tiếng: Đặng Trần Côn , Đoàn Thị Điểm , Hồ Xuân Hương , Lê Quý Đôn ...
- Một số bài thơ văn của các nhân vật nói trên
- Tư liệu lịch sử về Thăng Long thời kì này .
- Bản đồ thời Mạc đến thời Tây Sơn
- Máy vi tính, máy chiếu
- Bài tập trắc nghiệm , phiếu bài tập , giấy to ...
- Bản đồ Hà Nội ngày nay
C. Chuẩn bị của H
- Soạn bài
- Tìm hiểu về những biến động lịch sử quan trọng thời kì này ( Dựa vào phần lịch sử dân tộc đã học )
- Văn hoá Thăng Long thời kì này : Mỗi tổ chuẩn bị về một khía cạnh : di tích , tranh dân gian , các nhân vật nổi tiếng....
D. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
1 . Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1: Hãy nêu một số nét chính về lịch sử Hà Nội từ thời Hồ đến thời Lê Sơ
( - Thăng Long bị đổi tên thành Đông Đô rồi Đông Quan
- Chiến dịch giải phóng Đông Quan
- Thời Lê sơ Thăng Long được khôi phục và phát triển)
Câu hỏi 2: Em hiểu khái niệm phố phường ntn?Kể tên những phường thủ công nổi tiếng của ĐôngKinh xưa?
( - Phường vừa là đơn vị hành chính cơ sở vừa là nơi tập trung những người cùng nghề
- Phố là nơi tập trung buôn bán
- Những phường thủ công nổi tiếng của Thăng Long xưa là :Nghi Tàm .Yên Thái , Hàng Đào ...
2. Học bài mới
* Giới thiệu bài : Đông Kinh thời Lê sơ đã được khôi phục sau những năm chiến tranh . Song từ 1527đến 1802 với những biến đổi không ngừng của lịch sử thì bộ mặt Thăng Long như thế nào ?Kinh tế và văn hoá phát triển ra sao ?Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu bài học : Thăng Long từ thời nhà Mạc đến thời Tây Sơn(1527 -1802)
* Nội dung bài học
1. Quy hoạch Thăng Long thời Mạc( 1527- 1592)và Lê Trịnh( 1533- 1786)
Hoạt động 1:
* Mức độ kiến thức cần đạt :
H hiểu và nắm được những nét chính về tình hình chính trị thời kì này
* Tổ chức thực hiện
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng

-Dựa vào lịch sử dân tộc , em hãy nêu những nét biến động lớn về tình hình chính trị giai đoạn này ?
-Hướng dẫn H nghiên cứu SGK
-G giới thiệu khái quát
+ Những biến động của lịch sử sẽ có ảnh hưởng ntn đến
quy hoạch và bộ mặt của Thăng Long

- đọc SGK



- 1- 2 H trả lời



- H tự do bộc lộ suy nghĩ của mình
- Tình hình chính trị có nhiều thay đổi:
+ Vua Lê – Chúa Trịnh
+Bắc Triều – Nam Triều

Hoạt động 2:
* Mức độ kiến thức cần đạt : H nắm được quy hoạch ,cấu trúc đặc điểm kinh thành thời kì này , đặc biệt là kiến trúc phủ chúa Trịnh
* Tổ chức thực hiện:
Thăng Long thời Mạc và Lê Trịnh được quy hoạch ntn?
- Hướng dẫn H tìm hiểu :
+ G đưa lược đồ thành Động Kinh thời Lê sơ
+ Nêu yêu cầu H hoạt động
Quan sát lược đồ và nhận xét:
? Em hãy nhận xét về cấu trúc , quy hoạch của Thăng Long? So với trước đây phần nào thay đổi và phần nào không thay đổi?
(+ Vẫn dựa trên câu trúc cũ của Đông Kinh ( Trong thành ngoài thị )
+ Nhiều kiến trúc mới: