Lich su

Bài viết copy từ http://www.vuhuusan.net/thuyquannhanguyen.htm
Một số khiá cạnh đặc-biệt về Thủy-Quân Nhà Nguyễn
Nhà Nguyễn với những thành-tích vô-song
Qua hơn một nửa thế-kỷ, những người Cộng-Sản dành nỗ-lực hạ uy-tín nhà Nguyễn. Điều này thật là vô lý. Các triều-đại phong-kiến không phải tất cả đều xấu xa. Vua Chúa Quan Chức nhà Nguyễn chẳng những đã không tầm-thường mà lại còn hoàn-thành được rất nhiều kỳ-công, mang lại cho dân-tộc và đất nước Việt-Nam những tài-sản về vật-chất và tinh-thần thật lớn lao. Với diện-tích lãnh-thổ mà nhà Nguyễn bành-trướng gấp đôi, thực-phẩm nuôi dân Việt-Nam đã tăng lên bội-phần. Đặc-biệt về hải-phận, nước ta vượt quá 3 lần lớn hơn trước kia.
Sau đây, chúng tôi chỉ xin dựa trên một khiá cạnh nhỏ bé về sinh-hoạt hàng-hải, điểm qua một số thành-tích vô-song về thủy-quân nhà Nguyễn.
Nghiệp Đế Xuất-phát Từ Lý-do Phòng-thủ Hải-biên
Khi Trịnh-Kiểm âm-mưu chiếm gọn binh-quyền, giết người anh của Ông là Nguyễn-Uông, Nguyễn-Hoàng tìm cách thoát-hiểm và trả thù họ Trịnh. Tính-toán mãi chưa biết nên làm gì, bèn sai người thỉnh-ý Trạng-Trình Nguyễn-Bỉnh-Khiêm, thì được khuyên một câu: "Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân" (một dải núi Hoành-Sơn có thể dung thân muôn đời). Hoàng hiểu ra, nhờ chị gái là Ngọc-Bảo nói với Trịnh-Kiểm cho Hoàng vào trấn thủ Thuận Hóa với lý-do: "Đất ấy hiểm trở, xa xôi, khí hậu khắc-nghiệt, lại là mặt Nam đễ bị tập-kích, quân Mạc có thể dùng thuyền vượt biển đánh sau lưng bất cứ lúc nào".
Kiểm buộc lòng phải thuận theo vì biết chỉ có họ Nguyễn là giỏi thủy-chiến, đủ sức phòng-thủ hải-biên an-toàn cho phía Nam. Trịnh-Kiểm dâng biểu tâu vua trao quyền cho Nguyễn-Hoàng làm trấn thủ Thuận Hóa, toàn-quyền xử-lý mọi việc. Hoàng đem người nhà và nhóm quân bản bộ xuống chiến-thuyền vào Nam năm Mậu Ngọ (1558) khi 34 tuổi. Cùng đi với Ông, còn có số người nghĩa-dũng Tống-Sơn Thanh Hóa. Mấy ngàn người này, hầu hết có ít nhiều hiểu biết về thủy-quân, đã mở đầu ra một sự nghiệp rất dài 400 năm (cho đến 1954).
Năm 1572, sau khi đem quân đánh Thanh-Nghệ, tiến về Thuận-Hóa, Mạc-Kính-Điển dùng 60 chiến-thuyền do hải-đạo vào tiến chiếm làng Hồ-Xá và Lãng-Uyển, vượt qua sông Cửa Việt. Nguyễn-Hoàng lập mưu mỹ-nhân-kế. Tướng địch là Lập-Đạo trúng kế cầu hòa, bị bắn chết. Nguyễn-Hoàng đánh tan đạo quân này.
Sau khi việc trấn-thủ vùng Thuận-Quảng đã yên-ổn, năm 1593 Nguyễn-Hoàng lại đưa Hạm-đội ra giúp vua Lê dẹp nhà Mạc và gian-đảng gần 8 năm. Năm Canh Tý (1600) được lệnh vua Lê từ Thăng Long đem thủy-quân đi dẹp các tướng nổi loạn Phan-Ngạn, Ngô-Đình-Hàm và Bùi-Văn-Khuê ở vùng sông ngòi Nam-Định, Nguyễn-Hoàng cùng quân bản bộ kéo qua Cửa Đại-An, bất thần giương buồm thẳng ra Biển Đông vào ngay Thuận Hóa. Sau chuyến hải-hành quyết-tâm ra đi này, Hoàng lo việc lập-nghiệp tại duyên-hải phương Nam, không nghĩ việc quay về lại đất Bắc lần nữa.
Khởi-nghiệp bằng đoàn Thủy-quân nhỏ bé
Nói chung, hầu hết các triều-đại Việt-Nam thường thường khởi-nghiệp bằng những chiến-công diệt ngoại-xâm hay thống-nhất đất nước. Anh-hùng nước ta đã quy-tụ được những tấm lòng yêu nước thuộc mọi ngành nghề sinh-hoạt, đến từ khắp nơi trong nước, hợp-quần cùng nhau đứng lên giết giặc, dành độc-lập cho quê-hương.
Đặc-biệt sự-nghiệp họ Nguyễn lại có một chỗ đứng hoàn-toàn riêng rẽ. Thoạt tiên, đoàn quân của họ rất nhỏ bé chỉ mong được thoát hiểm, gồm các đồng-hương vùng Thanh-Hóa, tương-đối đồng-nhất về khả-năng và kinh-nghiệm chuyên-biệt về thủy-chiến. Nếu được kể là từ khi Nguyễn-Hoàng có quyết-tâm khởi-đầu cơ-nghiệp cho đến khi họ Nguyễn đủ thế-lực xưng Chúa, thành-phần nòng cốt của họ đã chiến-đấu sinh-hoạt cạnh nhau trong vòng nhiều chục năm trời.