Lich su 6

Phan Ngọc Liên Nguyễn Xuân trường






hướng dẫn đổi mới soạn giáo án lịch sử lớp 6

















Hà Nội - 2004

Phần I
về soạn giáo án lịch sử theo yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học ở trường THCS

Nâng cao chất lượng dạy học nói chung, giờ học lịch sử nói riêng là mục tiêu phấn đấu của hầu hết các thầy cô trong nhà trường hiện nay. Đó là kết quả của sự suy nghĩ và tìm tòi về vận dụng của những nguyên lý về phương pháp dạy học với nghệ thuật sư phạm trong thực tiễn giáo dục. Quá trình chuẩn bị giờ học - soạn giáo án là nhân tố đầu tiên có vai trò quan trọng đối với hiệu quả giờ học. Vậy chuẩn bị một giáo án như thế nào cho tốt, nhất là đối với giáo án theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh ?.
I. Một số yêu cầu cơ bản đối với một giáo án môn lịch sử
Giáo án là bản kế hoạch về một tiết lên lớp trong đó nêu rõ các bước chủ yếu của thầy giáo và học sinh phải thưch hiện trên lớp; đồng thời cũng nêu một cách vắn tắt nội dung và phương pháp của dạy học nhằm đạt được mục đích cụ thể và rõ ràng mà giáo viên đã xác định theo yêu cầu của chương trình học.
Như vậy, giáo án bao gồm không chỉ nội dung, phương pháp dạy học , mà cả cách tổ chức hoạt động của giáo viên và học sinh, như bản thiết kế của thầy về một bài giảng. Giáo án có thể viết một cột hoặc chia thành hai cột (một bên là nội dung những kiến thức cơ bản học sinh cần ghi, một bên là công việc mà thầy và trò cần tiến hành theo hướng tích cực hoá việc dạy học) lĐiều này phụ thuộc rất nhiều vào năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và sự sáng tạo của thầy.
Để soạn giáo án tốt, giáo viên cần tiến hành các công việc sau :
Trước hết, cần xác định loại bài và vị trí của bài trong khoá trình để có nội dung và phương pháp dạy học phù hợp.
Ví như, khi soạn bài “Cách mạng tư sản Pháp 1789", giáo viên phải xác định rõ loại bài và vị trí của bài trong khoá trình lịch sử lớp 8. Đây là bài trình bày và tiếp nhận kiến thức mới tiếp sau các cuộc cách mạng tư sản đã học và đây là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất mà Lênin gọi là cuộc “Đại cách mạng”. Quần chúng đã làm cho cách mạng thắng lợi và đưa cách mạng phát triển theo đường đi lên đạt đến đỉnh cao của nó là nền chuyên chính dân chủ cách mạng Gia-cô-banh đã hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ của một cuộc cách mạng tư sản dân chủ. Nó đã mở ra thời kỳ thắng lợi và củng cố chủ nghĩa tư bản ở các nước tiên tiến châu Âu, châu Mỹ. Nó thức tỉnh các lực lượng dân tộc, dân chủ và tiến bộ đứng lên chống phong kiến chuyên chế, chống chế độ thực dân. Như vậy, bài này có một vị trí quan trọng trong giúp học sinh nắm vững hơn khái niệm "cách mạng tư sản", được h