Larmack

CHƯƠNG II
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA CỦA LAMARCK
Jean Baptiste de Lamarck
(1744 - 1829)
Phần dành cho đơn vị
I. Tiểu sử :
II. Nội dung học thuyết tiến hóa của Lamarck
1. Bản chất và nguồn gốc sự sống:
2. Sự tiến hóa của sinh giới
3. Nguồn gốc loài người:
1. Bản chất và nguồn gốc sự sống:
- Bản chất sự sống: Lamarck cho rằng
+ Fluid một "lực lượng đặc biệt": kích thích sự vận động nội tại, gây ra những biến đổi phân hủy, phục hồi, đổi mới và sinh trưởng.
+ Fluid: từ môi trường xâm nhập vào cơ thể.
- Phân biệt giữa vật thể sống và vật thể không sống: vật thể sống đòi hỏi sự vận động nội tại, sự tương tác trong các bộ phận của nó.
- Nguoàn goác cuûa söï soáng:

Vaät theå khoâng soáng sinh vaät ñôn giaûn


=> Baèng ñöôøng “töï nhieân sinh”, caùc sinh vaät ñôn giaûn khoâng ngöøng töï sinh töø vaât chaát khoâng soáng.
vật lý, fluid
2. Söï tieán hoùa cuûa sinh giôùi:
a. Quan nieäm veà loaøi:
b. Söï dieät vong cuûa loaøi vaø söï hình thaønh loaøi môùi
c. Caùc nhaân toá tieán hoùa:
a. Quan niệm về loài:
- Khái niệm loài:"loài là một tập hợp những cá thể giống nhau, đều là dòng dõi của những cá thể khác giống chúng", "loài có tính chất bất biến tuyệt đối".
- Sự biến đổi của loài:
+ Giai đoạn 1: thừa nhận loài bất biến.
+ Giai đoạn 2: loài biến đổi từ từ, liên tục, giữa các loài có dạng trung gian chuyển tiếp
Nguyên nhân do "ngoại cảnh tác động vào cơ thể sinh vật một cách không điều kiện, bất cứ ở đâu và bất cứ lúc nào. Sở dĩ ta khó nhận thấy tác dụng của nó vì những kết quả của tác dụng đó chỉ thể hiện sau một thời gian dài".
+ Giai đoạn 3: Công nhận sự tồn tại của loài kiên định tương đối.
- Sự diệt vong của loài: Ngoại cảnh thay đổi chậm nên sinh vật thích ứng kịp và loài này biến đổi thành loài khác mà không có sự diệt vong.
- Sự hình thành loài mới: loài ? loài mới
ngoại cảnh
c. Các nhân tố tiến hóa:
" Khuynh hướng tiệm tiến":
Tác động phân hóa của ngoại cảnh
Sự sử dụng hay không sử dụng cơ quan
" sự cố gắng bên trong" của sinh vật để giải thích sự hình thành cơ quan mới.
- " Khuynh hướng tiệm tiến":
+ Sự tiệm tiến là sự tiến bộ dần về mức độ tổ chức cơ thể.
+ sinh vật có tổ chức ngày càng phức tạp là vì trong cơ thể có sẳn một khuynh hướng tự vươn lên trình độ tổ chức phức tạp và hoàn thiện.
Tác động phân hóa của ngoại cảnh
+ Đối với động vật bậc thấp và thực vật: ngoại cảnh thay đổi trực tiếp dẫn đến sự biến đổi đáng kể trong cơ thể qua trao đổi chất
+ Ở động vật có hệ thần kinh phát triển thì ngoại cảnh ảnh hưởng gián tiếp qua hệ thần kinh. Hoàn cảnh sống thay đổi => nhu cầu thay đổi => tập quán thay đổi => sự thay đổi hình thái cấu tạo cơ quan.
Sự sử dụng hay không sử dụng cơ quan
+ Định luật 1: "Ở một động vật chưa phát triển hết hạn độ của nó, sự sử dụng thường xuyên, liên tục 1 cơ quan sẽ dần dần củng cố cơ quan ấy làm cho nó phát triển thêm, to thêm, mạnh thêm tỉ lệ với thời gian sử dụng. Sự không sử dụng thường xuyên một cơ quan nào đó dần dần sẽ làm cho nó suy yếu đi, mất dần năng lực và cuối cùng bị tiêu biến".
Sự sử dụng hay không sử dụng cơ quan
+ Định luật 2: "Tất cả những đặc tính mà thiên nhiên đã buộc các cá thể đạt được hay mất đi dưới ảnh hưởng của ngoại cảnh trong đó loài của chúng ta đã sống từ lâu và tiếp đó dưới ảnh hưởng của việc sử dụng hay không sử dụng thường xuyên một cơ quan nhất định, tất cả những đặc tính này sẽ được bảo tồn và truyền lại cho con cháu bằng con đường sinh sản nếu những biến đổi đó là chung cho cả hai cá thể bố mẹ hoặc là riêng cho cá thể mà tự đó đã sinh ra cá thể mới".
- " Sự cố gắng bên trong" của sinh vật để giải thích sự hình thành cơ quan mới.
d. Chieàu höôùng tieán hoùa:
- Theo Lamarck sinh giôùi tieán hoùa theo chieàu höôùng töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp goïi laø söï tieäm tieán.
- Döïa vaøo ñaëc ñieåm cuûa heä thaàn kinh, tuaàn hoaøn vaø hoâ haáp, xeáp ñoäng vaät thaønh 14 lôùp thuoäc 6 möùc ñoä tieäm tieán.
VI. 14. lớp có vú Dây thần kinh tập hợp về não-não chiếm hết hộp sọ
13. lớp chim Tim có 2 tâm thất- máu nóng.

V. 12. lớp bò sát Dây thần kinh tập hợp về não-não không chiếm hết
11. lớp cá hộp sọ- Tim một tâm thất- Máu lạnh.
IV. 10. lớp thân mềm Dây thần kinh tập hợp về não hoặc hành não-
9. lớp chân tơ Thở bằng mang.
8. lớp giun đốt Hệ tuần hoàn có tỉnh mạch và động mạch.
7. lớp giáp sát
III. 6. lớp nhện Dây thần kinh nốivới hành não-Hô hấp nhờ khí quản
5. lớp sâu bọ Chưa có hệ mạch hoặc chưa hoàn thiện.
II. 4. lớp giun Không có hành não -Không có mạch máu
3. lớp trùng phóng xạ Có cơ quan tiêu hóa và các cơ quan khác.
I. 2. lớp thủy mẫu Không có dây thần kinh -Không có cơ quan khác
1. lớp trùng cỏ ngoài cơ quan tiêu hóa.

Giải thích sự tồn tại của sinh vật có tổ chức thấp song song với sinh vật có tổ chức cao là do các sinh vật đơn giản không ngừng xuất hiện bằng lối tự sinh từ chất vô cơ.
IV. Nguồn gốc loài người:
Người là động vật cao cấp nhất được phát sinh từ một nòi vượn cao cấp có "4 tay".
Do điều kiện ngoại cảnh nào đó mà mất thói quen leo trèo trên cây và chuyển sang đời sống dưới mặt đất đứng thẳng và đi bằng hai chân sau, dẫn đến sự phân hóa chi.
Sự thay đổi chế độ ăn uống mà dần dần biến đổi bộ răng, xương hàm, hộp sọ.
Đời sống tập thể làm phát sinh tiếng nói, lúc đầu là những âm tiết riêng lẻ, kèm theo điệu bộ, dần dần đến những âm tiết rành mạch, ngày càng phong phú.
Nhờ những đặc điểm trên tổ tiên loài người tiến hóa.
V. Đánh giá học thuyết của Lamarck:
1. Cống hiến
- Là người đầu tiên xây dựng một học thuyết có hệ thống về sự phát triển lịch sử của giới hữu cơ.
- Là người đầu tiên xem sự biến đổi của sinh giới theo qui luật tự nhiên, là sản phẩm của tiến hóa.
- Nêu được vai trò của ngoại cảnh lên sự biến đổi của sinh vật.
- Giải thích sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng trong quá trình hình thành và biến đổi của cơ quan cũng như vấn đề nguồn gốc loài người theo quan điểm duy vật.
2. Thieáu soùt:
- Sai laàm khi duøng “khuynh höôùng tieäm tieán” ñeå giaûi thích söï tieán hoùa vaø “söï coá gaéng beân trong” cuûa sinh vaät ñeå giaûi thích söï hình thaønh cô quan môùi

- Quaù neâu cao vai troø cuûa ngoaïi caûnh vaø thöøa nhaän sinh vaät voán coù khaû naêng phaûn öùng phuø hôïp vôùi moâi tröôøng.

- Chöa giaûi thích cô cheá taùc duïng cuûa ngoaïi caûnh, söï hình thaønh ñaëc ñieåm thích nghi vaø quaù trình hình thaønh loaøi môùi.

- Phủ nhận sự diệt vong của loài.
- Sai lầm khi đưa ra định luật di truyền các biến dị tập nhiễm. Ô�ng cho rằng mọi dị biến đều di truyền được.
Dù còn nhiều thiếu sót nhưng học thuyết Lamarck cơ bản là duy vật và là cơ sở của sự xuất hiện học thuyết tiến hóa của Darwin.