Kĩ thuật xây dựng KH

CHUYÊN ĐỀ 3

TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN VỚI
CÔNG TÁC QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CỦA
TRƯỜNG TRUNG HỌC


Báo cáo viên: Hoàng Đức Vượt
THCS Phổng Lăng – Thuận Châu
Giới thiệu- Làm quen
Mong muốn
TTCM mong muốn gì?
Giảm số lượng hồ sơ.
Số lượng giáo viên thiếu/thừa cơ cấu không hợp lý nên gặp khó khăn khi phân công giảng dạy giải pháp
Giải pháp quản lý tổ có nhiều môn
Tăng cường kỹ năng để quản lý dạy học
Có khả năng tập huấn lại cho các tổ trưởng CM tại địa phương.


NỘI DUNG
2
3
1
TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN VỚI CÔNG TÁC QUẢN LÝ DẠY HỌC
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CỦA TTCM
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC VÀ CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
Mục tiêu
- Củng cố hiểu biết về hoạt động DH, về CTGDPT
Biết công việc của TTCM trong quản lý DH (gắn với CTGDPT, với việc học của các đối tượng HS khác nhau; quản lý hồ sơ,…)
Tăng cường kỹ năng quản lý DH với tư cách TTCM.
Có khả năng tập huấn lại cho TTCM trong các trường THCS, THPT tại địa phương.

* Thông báo cả lớp
1. Hoạt động dạy học và chương trình giáo dục phổ thông
1.1. Về hoạt động dạy học:
Hoạt động 1: Hãy chỉ ra sự khác biệt trong cách dạy và học tập trung vào GV với cách dạy và học hướng vào HS:
Gợi ý:
Hành động của GV, HS (làm gì?)
Nội dung bài học
Các bước lên lớp
Môi trường giao tiếp của GV, HS
Phương pháp
Phương tiện
Đánh giá
……
* (HĐ: cả lớp)
Chương trình giáo dục phổ thông
theo cấp học
Chương trình giáo dục phổ thông
theo môn học
Chương trình giáo dục phổ thông
– những vấn đề chung
1.2: Tổng
quan
Về chương
trình giáo
dục phổ
thông
Hoạt động dạy học và chương trình
giáo dục phổ thông
Trang 104-105
Chương trình tự chọn
1. Hoạt động dạy học và chương trình giáo dục phổ thông
1.2. Tổng quan về chương trình giáo dục phổ thông
Hoạt động 2: Hãy nêu những điểm mới, những điểm còn băn khoăn/ hoặc chưa hài lòng khi phải thực hiện theo CT môn học, vì sao ?

* Trao đổi nhóm môn học,
Ghi lại trên giấy A4: điểm mới/ điểm băn khoăn, chưa hài lòng và lí do
Kết quả làm việc nhóm
Điểm mới: xác định được chính xác các kiến thức trọng tâm, lựa chọn nội dung bài học bám sát chuẩn không lệ thuộc vào SGK, đánh giá học sinh một cách dễ dàng hơn, xây dựng ngân hàng đề phong phú,

Băn khoăn: Nên chăng ra đề theo vùng miền khác nhau nhưng vẫn bám chuẩn, kiến thức của .một số bộ môn học chưa đồng bộ.

Lí do: mặt bằng dân trí khác nhau.
Nhóm Tiếng Anh
Điểm mới:
Phát triển đồng đều các kỹ năng.
Các chủ đề, chủ điểm gần gũi cuộc sống HS
SGK thiết kế tương đối đầy đủ các hoạt động cho từng bước lên lớp.
Phát huy tính tích cực, chủ động của HS
Chương trình biên soạn theo đường đồng tâm xoáy ốc, chủ điểm lặp đi lặp lại -> dễ thực hiện
GV dễ dàng xây dựng ngân hàng đề KT nhờ dựa vào chuẩn KTKN
Băn khoăn:
Chương trình nặng với HS vùng sâu, xa. Yêu cầu kỹ năng còn cao.
Điều kiện CSVC không đáp ứng
Một số bài thời lượng dạy học còn quá ít
Bất cập giữa nội dung chương trình với việc ra đề kiểm tra, thi cử
Môi trường giao tiếp
Nhóm Toán
Điểm mới:
Được mở rộng hơn về mục tiêu GD, quy định chuẩn KTKN
Đảm bảo tính hiện đại, cập nhật, hệ thống
Các hoạt động rõ ràng thuận lợi cho GV khi soạn bài KT đánh giá
Có chương trình tự chọn
Băn khoăn:
Kết quả của HS miền núi thấp
Công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ bất cập
Chương trình tự chọn nhưng HS không được chọn
Nhóm Văn
Điểm mới:
Tạo độ mở trong phân phối chương trình.
Nội dung mang tính thời sự, cập nhật
Có chuẩn KTKN đảm bảo tính vừa sức
Nội dung chia theo nhóm thể loại -> dễ truyền tải nội dung KT trên cơ sở đặc trưng thể loại
Nhờ chuẩn KTKN, GV, HS định lượng được KT cần đạt khi giảng dạy, học tập và kiểm tra, đánh giá
Băn khoăn:
Giữa chuẩn và SGK còn có điểm lệch nhau
GV và HS còn hạn chế về vốn ngôn ngữ cũng như văn hóa nước ngoài
Không phân biệt rõ giữa bài tự đọc có hướng dẫn, bài đọc thêm với các bài khác
Không đủ thời gian hướng dẫn HS làm bài tập trên lớp và hướng dẫn làm bài ở nhà, SBT ->không rèn được kỹ năng
Trao đổi
Khi soạn giáo án, soạn đề kiểm tra ta căn cứ vào đâu ? SGK hay chuẩn?
Khi soạn giáo án, soạn đề kiểm tra dựa chủ yếu vào chuẩn kiến thức kỹ năng.
Dựa vào chương trình để biết được tính hệ thống của nội dung kiến thức.
Căn cứ vào chuẩn ta có thể biết được lớp dưới đã dạy và học cái gì, căn cứ vào chuẩn thì phù hợp, vừa sức với HS
Nên căn cứ vào cả chuẩn và SGK vì chuẩn thì vừa sức, SGK có thể cung cấp thêm những kiến thức mang tính thời sự
Chương trình môn học là:
- Căn cứ để GV xây dựng kế hoạch bài dạy (giáo án)
- Căn cứ để GV soạn đề kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS,
- Căn cứ để GV xây dựng kế hoạch công tác năm,
- Căn cứ để cán bộ quản lý nhận xét, đánh giá về chuyên môn, nghiệp vụ của GV (qua giáo án, các đề kiểm tra, thi; dự giờ lên lớp, ...).
1. Hoạt động dạy học và chương trình giáo dục phổ thông
1.3. Vai trò của chương trình giáo dục phổ thông với hoạt động dạy học ở trường THCS và THPT
2. Tổ trưởng chuyên môn với công tác quản lý dạy học
2.1. Nội dung công tác quản lý
Hoạt động 3: Tìm hiểu về những hoạt động quản lí DH của TTCM ?

Yêu cầu:
KT sơ đồ tư duy (cả lớp)
Chia nhóm làm việc với từng nội dung QL
Làm việc nhóm thể hiện trên giấy A0
Đại diện nhóm trình bày, cả lớp bình luận

2.1 Nội dung công tác quản lý DH
Nội dung QLDH
của TTCM
QL thực hiện
CT
4. QL hồ sơ
CM
5……
3. QL DH theo
chuyên đề
2. QLDH theo
đối tượng
2.1. Nội dung công tác quản lý DH
2.1.1. Quản lý thực hiện chương trình giáo dục phổ thông: (chức năng QL)

TTCM thực hiện 4 chức năng quản lý sau:
Add Your Text
TTCM
thu thập
thông tin
Tình hình đội ngũ
Thông tư chỉ thị của cấp trên
Chất lượng HS
CSVC
TTCM duyệt KHCN
GV căn cứ vào KH tổ lập kế hoạch cá nhân
TTCM lập kế hoạch tổ (tháng, tuần)
(i) Quản lý lập kế hoạch thực hiện chương trình môn học theo PPCT
sự
phù
hợp,
đáp
ứng
(ii) Quản lý
việc
triển khai
thực hiện
CT
Giám sát
việc thực
hiện kế
hoạch
bài dạy
(Giáo án)
có theo
chuẩn
không…
Giám sát
tính
phù hợp
của PPDH
với đặc thù
môn học
và với đối
tượng HS
(khi
dự giờ)
Giám sát
công tác
đánh giá
kết quả
học tập của
HS (số lần
điểm, tiến độ,
tính nghiêm
túc, chấm,
chữa)
TTCM giám sát việc thực hiện chương trình môn học của GV
Phát hiện kịp thời những vấn đề chưa hợp lý để điểu chỉnh, hỗ trợ GV thực hiện tốt KH của mình

(iii)
Giám
sát
việc
thực
hiện
CT
môn
học
Đánh giá qua kết
quả học tập của HS
(khi dự giờ,
bài tập của HS,
sự tiến bộ của HS
TTCM đánh giá việc thực hiện
chương trình môn học của GV
Đánh giá qua
kiểm tra giáo án,
hồ sơ chuyên môn
của GV
(báo trước/đột xuất)
Khuyến khích GV tự đánh giá
(Theo tiêu chí của chuẩn nghề nghiệp)
Điều chỉnh kế hoạch, biện pháp thực hiện
(iv) Đánh giá việc thực hiện chương trình môn học
2.1.2. Quản lý việc dạy học cho các đối tượng khác nhau (phân hóa)
Dựa vào kết quả học lực của HS để phân loại
TTCM tổ chức xây dựng KH,
chuẩn bị nội dung phụ đạo
Học sinh yếu, kém
Học sinh giỏi
TTCM chủ trì tổ chức xây dựng
KH, chuẩn bị nội dung bồi dưỡng
Phân công GV dạy
Triển khai, giám sát
Đánh giá

Phát hiện những vấn đề còn băn khoăn của GV để kịp thời điều chỉnh.
Hệ thống hóa, củng cố kiến thức cơ bản, rèn kỹ năng vận dụng giải bài tập
Mở rộng, khắc sâu, nâng cao, phát huy năng lực HS, chuẩn bị tham gia thi HS giỏi
Add Your Text
Đánh giá
tổng kết
GV phát hiện
khó khăn,
mong muốn
của HS
Xác định tên,
nội dung, định lượng
các chuyên đề theo
nhu cầu của HS
Chuẩn bị bài giảng
(mục tiêu, đối tượng,
nội dung, PP,
phương tiện
Trao đổi về bài
giảng chuyên đề với
GV cùng chuyên
môn và TTCM
Mục tiêu: Củng cố KT cho HS yếu kém; nâng cao, mở rộng KT cho HS khá, giỏi
2.1.3. Quản lý dạy học chuyên đề (dạy tự chọn)
Xác định địa điểm,
thời điểm, thực hiện
dạy chuyên đề
Thống nhất
Phân công
Thực hiện
Thẩm
định
Lưu ý: Số lượng CĐ phải phù hợp đối tượng, thời gian và
điều kiện nhà trường, dạy trong thời lượng 2 tiết dạy tự chọn/tuần
2.1.4. Quản lý hồ sơ chuyên môn
Sinh
hoạt
TCM
Dự giờ
thăm lớp
Tạo đàm
liên môn
Báo cáo
BGH
…
Biện pháp QL hoạt động DH của TCM
3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
3.1. Sinh hoạt tổ chuyên môn
?1. Bạn hãy liệt kê một số nội dung sinh hoạt TCM.
?2. Từ kinh nghiệm quản lý của mình, bạn hãy nhận xét (hiện trạng, hiệu quả,...) và đề xuất cách thức để nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt TCM?

* Làm việc cá nhân, trình bày trên giấy A4 với 3 cột: Liệt kê nội dung sinh hoạt TCM/ nhận xét/ đề xuất
Sinh hoạt tổ chuyên môn
Nội dung sinh hoạt TCM:
-……
Sinh hoạt tổ chuyên môn
- Nhận xét thực trạng:
…..

Cách làm hiệu quả?
………
Sinh hoạt tổ chuyên môn
Thực hành tổ chức sinh hoạt TCM
3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
3.2. Dự giờ thăm lớp
?1. Hãy chia xẻ với đồng nghiệp một số tình huống mà bạn đã gặp trong dự giờ, thăm lớp và kinh nghiệm giải quyết của bạn.
?2. Nghiên cứu Phiếu dự giờ, điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện.

Chia xẻ chung cả lớp
Làm việc nhóm nhỏ với Phiếu dự giờ
Trình bày kết quả và trao đổi

3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
3.3. Tổ chức tọa đàm, trao đổi liên bộ môn về thực hiện DH theo CT môn học
Phát hiện vấn đề liên quan với một số TCM, có thể trao đổi, hỗ trợ giải quyết (PP. PTDH, sọan đề,….)
Điều kiện thực hiện (nhân sự, tài liệu, phương tiện, địa điểm, thời gian,…)
Tổ chức thực hiên (CT làm việc, triển khai,…., kết luận)


3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
3.4. Báo cáo Ban giám hiệu việc thực hiện quản lý dạy học của tổ chuyên môn
Nhóm1: Trình bày một nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn giải quyết bài khó - dài ở tổ đa môn.
Nhóm 2: Đọc nhanh cấu trúc BC của TCM và cho ý kiến đóng góp, chỉnh sửa.
Nhóm 3: Nêu một số (3) tình huống đã gặp khi dự giờ và kinh nghiệm giải quyết.
Nhóm 4: Nghiên cứu, bổ sung, điều chỉnh phiếu dự giờ (trang 120-123)
3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
Thực hành
3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của tổ trưởng chuyên môn
BÁO CÁO CỦA TỔ CHUYÊN MÔN
Trường THCS/ THPT:..........
Tổ chuyên môn:...................
BÁO CÁO ĐỊNH KỲ - HỌC KỲ I/II/CUỐI NĂM HỌC
Tình hình nhân sự của tổ: Số người, trình độ, đặc điểm, khó khăn/ thuận lợi của cá nhân GV
Kết quả thực hiện về quản lý DH:
- Việc thực hiện CT môn học
Số môn và lớp do GV trong tổ phụ trách
Việc dạy theo đối tượng; Kết quả học tập của HS (xếp loại HS từng lớp, tổng số-%)
Nhận xét năng lực chuyên môn, nghiệp vụ (chủ yếu qua dự giờ)
Việc quản lý hồ sơ
………
3. Các vấn đề được phát hiện (liên quan đến kết quả dạy học)
4. Các kiến nghị của tổ chuyên môn
......, ngày... tháng... năm....
Tổ trưởng chuyên môn
Sinh hoạt tổ chuyên môn
Nội dung sinh hoạt TCM: Giải quyết bài khó-dài ở tổ đa môn:
Sinh hoạt chung (TTCM thông báo nội dung, mục đích và tiến trình buổi sinh hoạt tổ chuyên môn và các nội dung hành chính khác).
Sinh hoạt chuyên đề: Giải quyết bài khó-dài ở tổ đa môn
B1: Tổ trưởng yêu cầu các nhóm trưởng từng bộ môn chịu trách nhiệm chính bộ môn của nhóm.
B2: Các nhóm trưởng chọn các tiết dạy có nội dung khó-dài và thống nhất mục đích - yêu cầu bài cần giải quyết dựa vào chuẩn kiến thức kỹ năng.
B3: Yêu cầu các thành viên phát biểu quan điểm của mình về cách thiết kế bài giảng đó và thảo luận trong nhóm, xoáy sâu vào những đơn vị kiến thức trọng tâm thuộc phần khó và dài phải giải quyết trên lớp sao cho phù hợp với đối tượng học sinh.
B4: Nhóm trưởng tổng hợp và thống nhất các ý kiến.
B5: Tổ trưởng và các nhóm trưởng thống nhất quan điểm thiết kế bài giảng với cả nhóm
B6: Yêu cầu tất cả các thành viên trong từng nhóm thiết kế bài giảng dựa trên quan điểm đã thống nhất, nộp nhóm trưởng duyệt.
B7: Chọn bài thiết kế xuất sắc nhất để thể nghiệm giảng trên lớp.
B8: Các thành viên trong nhóm bộ môn dự giờ, góp ý lần cuối.
B9: Các nhóm trưởng chốt lại cách thiết kế giáo án
Sinh hoạt tổ chuyên môn
Nội dung: Giải quyết rèn kỹ năng môn Tiếng Anh/ Ngữ văn cho HS.
Chuẩn bị:
TTCM lựa chọn các nội dung kỹ năng cần rèn cho HS (nghiên cứu kỹ),
Thông báo cho cả tổ (trước 1 tuần) nội dung sinh hoạt CM (rèn kỹ năng cho HS)
Yêu cầu GV nghiên cứu kỹ vấn đề sinh hoạt CM (định hướng nội dung nghiên cứu: xác định kỹ năng cần rèn, PP, cách tiến hành …)
Tổ chức sinh hoạt:
B1: TTCM giới thiệu nội dung sinh hoạt, nêu lại các yêu cầu đã giao trước buổi sinh hoạt
B2: Yêu cầu các thành viên phát biểu quan điểm của mình về các nội dung yêu cầu và thảo luận, xoáy sâu vào những biện pháp rèn kỹ năng phải giải quyết trên lớp sao cho phù hợp với đối tượng HS
B3 Tổng hợp và thống nhất các ý kiến.
B4: Yêu cầu tất cả các thành viên trong từng nhóm thiết kế bài giảng dựa trên quan điểm đã thống nhất, nộp TTCM/nhóm trưởng duyệt.
B5: Chọn bài thiết kế xuất sắc nhất để thể nghiệm giảng trên lớp.
B6: Các thành viên trong nhóm bộ môn dự giờ, góp ý lần cuối.
B7: Chốt lại cách thiết kế giáo án bài dạy rèn kỹ năng cho HS
Dự giờ thăm lớp
3 tình huống đã gặp khi dự giờ và kinh nghiệm giải quyết
Tình huống 1. Lạm dụng công nghệ thông tin trong dạy học
- Phân tích kỹ những ưu điểm nổi bật/hạn chế của việc áp dụng CNTT vào giảng dạy. Phân tích những nội dung nào có thể/không thể áp dụng CNTT.
Chỉ ra những nội dung GV đã lạm dụng CNTT, hậu quả và đưa ra biện pháp thay thế, khắc phục
Thống nhất các dạng bài tương tự sử dụng CNTT như thế nào là hợp lý, hiệu quả.
Dự giờ thăm lớp
3 tình huống đã gặp khi dự giờ và kinh nghiệm giải quyết
Tình huống 2. Học sinh giải bài toán theo cách khác với đáp án trù bị của GV, GV bỏ qua hoặc không công nhận.
Yêu cầu GV giải lại bài toán đó theo các cách khác nhau.
Nếu một trong các cách giải trùng với cách giải của HS
-> GV đã nhận ra vấn đề
Nếu các cách giải của GV không trùng thì nêu lại cách giải của HS và yêu cầu GV cho ý kiến nhận xét đúng/sai.
Nếu GV cho rằng cách giải của HS là sai thì phân tích cho GV hiểu.
Yêu cầu GV điều chỉnh.
Dự giờ thăm lớp
3 tình huống đã gặp khi dự giờ và kinh nghiệm giải quyết
Tình huống 3. Sau khi rút kinh nghiệm, GV không công nhận kết quả xếp loại giờ dạy.
- Phân tích chỉ ra rõ những điểm không đạt (so với yêu cầu trong thông tư đánh giá xếp loại giờ dạy)
Mẫu báo cáo tham khảo
Phiếu dự giờ (trang 120-123)
Chân thành cám ơn
sự chú ý của các thầy cô

Chúc các thầy cô
sức khỏe và thành công




MÔ HÌNH BA BÌNH DIỆN CỦA PPDH
Quan điểm DH – PPDH - Kỹ thuật DH
Bình diện vi mô
Bình diện trung gian
Bình diện vĩ mô
PP vĩ mô
PP Cụ thể
PP vi mô
QUAN ĐIỂM DẠY HỌC
Khái quát về các quan điểm, PP và kĩ thuật dạy học
Khái quát về các quan điểm, PP và kĩ thuật dạy học
Khái quát về các quan điểm, PP và kĩ thuật dạy học


Một số phương pháp dạy học tích cực
1. Phương pháp dạy học nhóm
Dạy học nhóm: (Dạy học hợp tác, Dạy học theo nhóm nhỏ), trong đó HS một lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc.
Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp.
QUY TRÌNH DẠY HỌC NHÓM

Một số kĩ thuật
dạy học tích cực
Chuyện người đốn củi
Có một thanh niên khỏe mạnh đến tìm gặp ông chủ xưởng gỗ để tìm việc làm và anh đã được nhận vào làm một công việc phù hợp với khả năng: đốn gỗ. Tiền lương được trả thật sự cao và điều kiện làm việc rất tốt. Chính vì lý do đó mà người thanh niên đã cố làm việc hết sức mình.
Ông chủ đưa cho anh một cái rìu và chỉ anh nơi để đốn gỗ. Ngày đầu tiên, chàng thanh niên mang về 18 cây. "Thật tuyệt vời, hãy tiếp tục như thế, anh sẽ được tăng lương", ông chủ khích lệ. 

Nghe những lời khuyến khích của ông chủ, anh càng gắng sức làm việc trong ngày tiếp theo nhưng chỉ mang về có 15 cây. Ngày thứ ba anh cố gắng làm việc hơn nữa nhưng cũng chỉ mang về được 10 cây. Những ngày tiếp theo số cây anh mang về ngày càng ít hơn. 

        "Ta đã đánh mất sức mạnh của mình", chàng thanh niên nghĩ thế. Anh tìm đến gặp ông chủ để nói lời xin lỗi và giải thích rằng anh không hiểu được tại sao lại như thế. 

        "Lần cuối cùng anh mài cái rìu của anh là khi nào?", ông chủ hỏi. 

        "Mài rìu ư? Tôi không có thời gian để mài nó. Tôi đã rất bận trong việc gắng sức đốn những cái cây!". Chàng thanh niên trả lời. 

    Cuộc sống của nhiều người trong chúng ta cũng giống như chàng thanh niên kia, đôi lúc bạn rất bận rộn để hoàn tất công việc nhưng có vẻ như nó ngày càng tệ hơn. Hãy nghỉ ngơi và tìm cách mài lại "vũ khí", bạn sẽ tìm thấy được sức mạnh của mình...