Kho giao an Powerpoint

Giáo án tiếng Việt
Bài : Câu trong văn bản
( 4tiết )
Giáo viên: Nguyễn Việt Nga
Tiết 2 - Liên kết câu : Phép liên kết và
thực hành về phép liên kết


Những nội dung chủ yếu của bài :
I. Phép liên kết
* Khái niệm phép liên kết
* Các phép liên kết:
- Phép nối
- Phép thế
- Phép tỉnh lược
II. Thực hành về phép liên kết
Ví dụ :
Ô hay! núi cứ ba hòn nhỉ
Cứ kết liền nhau đến lạ kỳ
Đã có Tam Thanh lại Tam Điệp
Đã xanh Tam Đảo lại Ba Vì
( Phạm Tiến Duật)
*Ví dụ :
Ô hay ! núi cứ ba hòn nhỉ
Cứ kết liền nhau đến lạ kỳ
Đã có Tam Thanh lại Tam Điệp
Đã xanh Tam Đảo lại Ba Vì
( Phạm Tiến Duật)
I. Phép liên kết:

* Kh¸i niÖm: PhÐp liªn kÕt lµ c¸ch thøc sö dông ph­¬ng tiÖn ng«n ng÷ liªn kÕt vµo viÖc : Liªn kÕt c©u víi c©u ( hoÆc víi cÊu t¹o ng«n ng÷ lín h¬n c©u). C¸c yÕu tè ng«n ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt gäi lµ ph­¬ng tiÖn liªn kÕt
1. Phép nối
* Khái niệm :
Phép nối là cách sử dụng những từ ngữ chỉ quan hệ mà nhiệm vụ chủ yếu của chúng trong câu là nối ý của các câu lại với nhau.
* Ví dụ :
... Trên đầu chúng tôi, khoảng trời đêm trên cao trở nên trong vắt, cao lồng lộng, trong khoảng sâu thẳm nổi lên một tiếng chim mơ hồ. Nhưng ở lưng các cánh rừng, sương trắng không biết từ đâu cứ đùn ra mãi...
( Nguyễn Minh Châu)
Nhưng
Các nhóm từ ngữ liên kết thuộc loại này :
+ Quan hệ từ :
+ Từ ngữ chuyển tiếp:
- Đại từ
- Những tổ hợp quan hệ từ với đại từ
* Ví dụ :Ông có xe hơi, có nhà lầu, có đồn điền, lại có cả trang trại ở nhà quê. Vậy thì chính là người giầu đứt đi rồi.
(Nam Cao)
Dùng để nối ý
giữa các câu
Vậy thì
Dùng để nối câu với câu
2- Phép thế:
Phép thế là cách sử dụng những đại từ và những từ ngữ tương tự đại từ có tác dụng thay thế để nôí ý các câu lại với nhau
* Ví dụ1 : Đó là một con mèo tam thể, rất đẹp, nhưng cũng rất bướng, không biết vâng lời. Nó còn nhỏ không biết mẹ nó là ai.
con mèo
Nó
* Khái niệm :
3- Phép tỉnh lược:
* Ví dụ1:
Quyên mò thắt lưng Ngạn lấy bi đông. Cô lắc nhẹ (O).
Phép tỉnh lược là cách rút bỏ những từ có ý nghĩa xác định ở những chỗ có thể rút bỏ, và để hiểu chúng thì phải tìm những từ ngữ có ý nghĩa xác định tương ứng ở câu khác
Bạn Lan vừa học giỏi vừa ngoan.
bi đông
* Khái niệm:
Hương cũng thế ( O ).
* Ví dụ 2:
vừa học giỏi vừa ngoan.
II- Thực hành
Bài 4- ( 92)
Trong những câu sau đây, câu nào có chứa phần tỉnh lược và phần tỉnh lược là phần nào trong câu có liên quan đến nó?
(a)Rượu đã tan lúc nào. (b) Người về, người đi chơi đã vãn cả.(c) Mỵ không biết, Mỵ vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà... (Tô Hoài)
Trả lời
Câu tỉnh lược là câu (c)
Phần tỉnh lược là : Người về, người đi chơi đã vãn cả
Bài tập vận dụng
(...) nói vậy, khiến Uylitxơ càng thêm muốn khóc.(...) ôm lấy (...) xiết bao thân yêu, (...) chung thuỷ của mình, mà khóc dầm dề.
Yêu cầu : Dùng những từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống
1- Người vợ
2- Người bạn đời
3- Uylixơ
4- Người
5- Nàng
Nàng nói vậy, khiến Uylitxơ càng thêm muốn khóc. Người ôm lấy người vợ xiết bao thân yêu, người bạn đời chung thuỷ của mình, mà khóc dầm dề.
Trả lời
Sơ đồ
Xin chân thành cám ơn các thầy cô giáo và các em học sinh đã chú ý lắng nghe.