JBBJH

PHẦN 7: VẬT LÍ HẠT NHÂN (5 câu)
1). Kí hiệu của hạt nhân nguyên tử :

A : số khối ; Z : nguyên tử số (số TTcủa ng tử)
X : kí hiệu nguyên tố hóa học của nguyên tử
** Từ kí hiệu cho ta biết :
+Hạt nhân X có : Z prồtôn (p), N = (A-Z) nơtrôn (n),
có A nuclôn và có điện tích là +Ze (e = 1,6.
)
+ Khối lượng của một nguyên tử X là Au
+ Khối lượng của một mol nguyên tử X là A(g)

2) Lực Hạt nhân :
+ Lực HN là lực tương tàc giữa các nuclôn trongHN.
+ Lực HN là lực mạnh nhất nhưng có bán kính tác dụng rất nhỏ ( khoảng
)
3). Đồng vị : là các nguyên tử mà hạt nhân có cùng
số Z nhưng có số N
(do đó có số A
).
TD: các đồng vị của hiđro :

H
H (D)
H(T)
Hidro thường Đơtêri(H nặng) Triti(H siêu nặng)

4). Kí hiệu của các hạt sơ cấp thường gặp :
+ Hạt
:
He (Hêli) + Hạt
:
e ( electron)
+ Hạt nơtron (
n) + Hạt
:
e ( Pôzitron)
+ Hạt prôton (
p) + Hạt nơtrinô:


5). Sự phóng xạ
a) Ba loại tia phóng xạ :
+ Tia
: là chùm các hạt
( Hêli :
He)
Đâm xuyên yếu.
+ Tia
: Có 2 loại :

Tia
: là chùm các hạt electron (
e)
Đâm xuyên mạnh

Tia
: là chùm các hạt Pôzitron (
e) còn gọi là hạt electron dương. Đâm xuyên mạnh
+ Tia
: Là sóng điện từ
(chùm các hạt phôton :

)
Đâm xuyên rất mạnh
b) Công thức định luật Phóng xa -






c). Số nguyên tử đã phân rã đến lúc t :


hoặc


6) CT liên hệ giữa khối lượng m và số nguyên tử N

m(g): khối lượng ; A(g) khối lượng1 mol
N : số nguyên tử ; NA: số Avôgađrô

11) Năng lượng PỨHN : Xét PƯHNcó dạng :


a) Năng lượng của phản ứng hạt nhân là :


hoặc

hoặc

hoặc

+
: Tổng khối lượng các hạt trước PƯ
+
: Tổng khối lượng các hạt sau PƯ
*Nếu m0 > m thì
: PỨ TOẢ NĂNG LƯỢNG
*Nếu m0 < m thì
: PỨ THU NĂNG LƯỢNG
*
năng lượng liên kết của HN X
*
là năng lượng liên kết riêng của HN X
*
độ hụt khối của HN X.
b. Liên hệ giữa động năng k và động lượng p

Với p: động lượng
m: khối lượng, k: động năng
7). Bốn ĐLBT trong phản ứn hạt nhân :
Xét phản ứng hạt nhân tổng quát :



Định luật bảo toàn số khối ( sốA):
A1+ A2 = A3 + A4
b) Định luật bảo toàn điện tích (số Z) :
Z1+ Z2 = Z3 + Z4
c) Định luật bảo toàn động lượng (
):

+
=
Với :

d) Định luật bảo toàn năng lượng :
Xét phản ứng hạt nhân :

thì: mAc2 +kA + mBc2 +kB = mCc2 +kC + mDc2 +kD
hoặc :

với
là động năng của hạt nhân X
8) Các phương trình phản ứng phóng xạ :
a) Pt Phóng xạ
:

+ Hạt nhân con Y lùi 2 ô so với hạt nhân mẹ X
b) Pt Phóng xạ
:

+ Hạt nhân con Y tiến 1ô so với hạt nhân mẹ X
c) Pt Phóng xạ
:

+ Hạt nhân con Y lùi 1 ô so với hạt nhân mẹ X
d) Pt Phóng xạ
:

+ Không có sự biến đổi của hạt nhân, phóng xạ

thường đi kèm sau phóng xạ
và

9).Hệ thứcEINSTEIN giữa Năg lượng và khối lượg:
; với: +E : Năng lượng nghỉ
+m : Khối lượng nghỉ
+ c = 3.108m/s : tốc độ ánh sáng trong chân không

** Năng lượng thường dùng đơn vị “ J” hoặc “Mev”
1Mev = 106 ev do đó:
1ev = 1,6.
J 1Mev = 1,6.
J
*Khối lượng có đơn vị “u” hoặc “
” hoặc