Hội thảo đổi mới phương pháp

HỘI THẢO VỀ ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC


BÁO CÁO THAM LUẬN
“GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH
GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
NỘI DUNG
2
BIỆN PHÁP
ĐẶT VẤN ĐỀ
KẾT LUẬN
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Sự cần thiết phải giải quyết học sinh yếu kém
Bắt đầu từ năm học 2006 – 2007 chúng ta đã thực hiện cuộc vận động hai không với nội dung chống “tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”.

GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Với một mùa thi thật sự nghiêm túc chắc ai yêu ngành giáo dục cũng đều ngỡ ngàng vì một sự thực là kết quả kỳ thi tốt nghiệp năm 2007 của học sinh THPT cả 2 hệ của tỉnh ta rất thấp.
Từ năm học đó, chúng ta đã đi tìm “sự thật” trong việc giảng dạy và giáo dục học sinh ở mọi cấp học.

Và dù ở bất cứ cấp nào, lớp nào chúng ta cũng thấy có đối tượng học sinh yếu kém và không phải ít mà vô số học sinh yếu kém.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Nếu không có các giải pháp về đổi mới PPDH gắn với giúp đỡ học sinh có học lực yếu, kém thì có thể nói mọi trường học đều không hoàn thành nhiệm vụ của mình là góp phần đào tạo thế hệ trẻ năng động, sáng tạo, thích ứng với cuộc sống hiện đại trong thời kỳ hội nhập.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Vậy phải làm thế nào để giúp đỡ học sinh có học lực yếu kém học tập?


GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
II. BIỆN PHÁP:
1. Tìm ra nguyên nhân có học sinh yếu kém:
Theo tôi, trước hết phải tìm ra nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém, bởi chỉ giải quyết những học sinh yếu kém đang học hôm nay mà không tìm ra các nguyên nhân làm nảy sinh học sinh yếu kém
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
và sẽ không thể giải quyết có hiệu quả.
Thì ngày mai lại sinh ra những học sinh yếu kém
lại tiếp tục giải quyết
Hai năm học qua ta đã nói nhiều đến việc có học sinh yếu kém là do bệnh thành tích của không ít các ngành, các cấp, các cán bộ quản lý giáo dục, của đội ngũ nhà giáo, của học sinh và của phụ huynh v..v
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Tôi thiết nghĩ còn có nhiều nguyên nhân khác như:
- thiếu sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội
- đời sống sinh hoạt của giáo viên khó khăn
- trình độ năng lực của giáo viên còn hạn chế
- tinh thần trách nhiệm của CBGV chưa cao
- học sinh không được học đến nơi đến chốn, điều kiện kinh tế khó khăn.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Tất cả các nguyên nhân đó đều dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém kéo dài nhiều năm nên học sinh yếu kém rất nhiều và luôn có nguy cơ xuất hiện lập tức khi chúng ta lơi lỏng hoặc ít quan tâm.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
- Ở các nhà trường, giáo viên và cán bộ quản lý thì việc xét lên lớp, chuyển cấp, tuyển sinh đầu vào chưa nghiêm túc; công tác thanh tra, kiểm tra chuyên môn, cải tiến phương pháp dạy học chưa được quan tâm đồng bộ trong các giáo viên của một trường và giữa các trường với nhau.
2. Các biện pháp cụ thể:
a)Với học sinh:



GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Học sinh phải tự giác và có ý chí vươn lên mới có
cơ hội tiến bộ thật sự.
- Nhưng chúng ta đang bàn đến đối tượng mà hầu hết không tự giác, thiếu ý chí vươn lên .
Vậy đối với trò yếu kém thì sao? Em nào yếu kém và các em vì sao lại yếu kém?

GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Các em yếu kém cũng rất đa dạng.

- Học sinh yếu kém có thể là học sinh con nhà nghèo
- con em các gia đình bố mẹ bỏ nhau
- bố mẹ vi phạm pháp luật
- học sinh cá biệt (diện học sinh được xếp loại đạo đức yếu, có hành vi vô lễ với thầy giáo, gây gổ đánh nhau với bạn bè, hay bỏ giờ trốn tiết ),
- học sinh không có động cơ học tập, lúc nào cũng thấy chán học,
- con gia đình di dân phải chuyển chỗ ở, là con em dân tộc it người..v..v...
Liệu có phải chỉ vì hoàn cảnh chưa tốt mà xuất hiện học sinh yếu kém?

GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
- Tôi cho rằng học sinh yếu kém còn do các em ghét các môn học mà thời gian trước kia các môn học đó đã tạo ra dấu ấn, những kỷ niệm buồn của học sinh (bị giáo viên đối xử không công bằng, bị trù dập hoặc ngẫu nhiên lần nào đó giáo viên kiểm tra cũng đúng lúc các em không làm được bài và bị điểm kém)...

- Hoặc do khách quan ảnh hưởng từ các sự việc xảy đến cho gia đình các em như do lũ lụt, người thân mất làm cho các em học tập sa sút dẫn đến chán học và học yếu kém.
Với thực trạng yếu kém thì học sinh yếu kém sẽ làm gì?
- Học sinh yếu kém lúc nào cũng muốn nghỉ học để không phải nghe những lời trách mắng của thầy cô và gia đình.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
- Một số lo giúp gia đình việc nhà,
- Một số tự lao động kiếm tiền đi học,
- Một số đi chơi bất tử thậm chí bỏ nhà đi
Vì vậy với mỗi đối tượng phải có:
- Một liều thuốc thích hợp,
- Một loại thuốc thích hợp để điều trị.
b)Với giáo viên:
Giáo viên nói chung trước hết phải có tâm với nghề, có tấm lòng với học sinh và phải đủ uy tín, năng lực chuyên môn mới có thể thu hút học sinh học có chất lượng thực.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
và người thầy đã đủ năng lực để điều trị hay chưa?
Điều này đòi hỏi mỗi giáo viên phải tự tìm tòi, học hỏi để có thể chinh phục được các đối tượng học sinh
Đặc biệt phải có biện pháp hướng dẫn học sinh yếu kém học tập và hiểu được những gì là cần cho người học.
Với giáo viên chủ nhiệm
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
phải say mê với phong trào của lớp mình,
yêu thương học sinh lớp mình thì mới có ý thức tốt cho việc tuyên truyền, vận động học sinh học tập.
Cần làm cho học sinh hiểu rõ nghĩa vụ của người học sinh trong nhà trường và nghĩa vụ của người con trong gia đình.
Phải làm cho các em có ý thức vươn lên, có tình
Yêu trong lao động, học tập vì hiện nay rất nhiều học
sinh không có động cơ học tập đúng đắn.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Giáo viên chủ nhiệm làm được như vậy học sinh mới có nhu cầu học, mới tự giác học.
Nếu không làm được thì việc đến trường của
học sinh yếu kém chắc chắn chỉ là chống đối với gia đình và thầy cô giáo.
Giáo viên chủ nhiệm là người gần gũi nhất nhưng nhiều Giáo viên chủ nhiệm chưa chú trọng hoặc chưa đủ tâm huyết với lớp trẻ để truyền nhiệt tình say mê, đam mê,nhiệt huyết trong học tập, rèn luyện đến với các em.
Thực ra rất nhiều giáo viên say mê với chuyên môn, nhiệt tình với học sinh nhưng cũng không ít giáo viên chỉ làm việc theo nhiệm vụ của một công chức hành chính.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Do thiếu tình yêu thương học sinh nên mới có chuyện giáo án không tự soạn, đi copy, không nghiên cứu chỉnh sửa cho hợp với đối tượng; lên dạy cho hết giờ, không quan tâm đến việc chinh phục học sinh bằng sự làm việc nghiêm túc, nhiệt tình và sáng tạo của bản thân nên khó mà giải quyết được vấn đề học sinh yếu kém.
(Chưa kể có ai đó còn dùng “ xảo thuật” khi dạy học để đối phó với thanh tra ).
Thực ra học sinh yếu kém có lẽ hầu hết chỉ là yếu về việc học và vận dụng kiến thức qui định trong chương trình chứ chưa chắc đã là loại yếu mọi mặt.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Rất có thể các em đó lại thông minh trong giao tiếp, giỏi giang trong công việc lao động kỹ thuật, có năng khiếu thể thao văn nghệ.
Giáo viên phải biết khơi dậy trong các em điều tốt, tạo lòng tự tin, tạo cho các em biết khắc phục phần học tập còn yếu của mình. Thử hỏi người thầy mà không có lương tâm trong sáng, không có kiến thức và sự hiểu biết liệu có thể chinh phục được đối tượng này ?
Những học sinh giỏi, hiểu biết đôi khi người thầy với các em không quan trọng bởi các em có khả năng tự học, tự tìm kiếm kiến thức và biết lựa chọn, vận dụng sáng tạo.

GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Học sinh yếu, kém thì không thể bỏ qua sự dạy dỗ của người thầy.
Người thầy không mẫu mực học trò biết và dễ nhận thấy ngoài việc các em không nghe lời, các em còn không chịu học nữa nên ngày càng kém đi.
Vậy người giáo viên phải làm thế nào để thầy ra thầy ?
Đội ngũ giáo viên hiện có thày cô còn yếu về một số mặt đặc biệt về năng lực sư phạm và trình độ chuyên môn. Chúng ta cần họ để dạy dỗ học sinh nhưng còn cần hơn nữa là họ phải biết tự khắc phục điểm yếu của mình có thể về kiến thức, có thể cả về lòng nhiệt tình, yêu nghề, yêu học sinh như con em mình thì mới có điều kiện để dạy các em thành người.
Thực ra ta cũng nói, cũng làm rất nhiều để giải quyết tình trạng này nhưng chưa có kết qủa cao vì cũng một thời một số thầy cô từng là học sinh như hôm nay chúng ta đang phải khắc phục.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Nên chăng trong mỗi nhà trường BGH cần được quyền và cần có kinh phí quyết định việc thưởng cho giáo viên có đóng góp cho công tác của trường từng tháng với mức từ 30% đến 50% tổng quỹ lương. Khi đó ai làm yếu thì dùng đúng mức tối thiểu, ai có cống hiến thì có thể được thưởng theo lương hoặc theo nhóm công việc hoàn thành thì chắc là nhiều người sẽ tích cực hơn.
Vậy làm thế nào để cải tạo được từ ông thầy? Tôi xin đưa ra một suy nghĩ như sau để mọi người cho ý kiến.
Đi đôi với điều này phải là việc thanh kiểm tra của nhà trường có hiệu quả.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Ngoài thanh tra định kỳ thì thanh tra đột xuất mới là hữu hiệu bởi nhiều khi việc đánh giá xếp loại giáo viên còn có sự nể nang nhưng nếu kiểm tra đột xuất, đánh giá nghiêm túc mà xét thưởng chắc không ràng buộc về xếp loại trực tiếp nên dễ làm nghiêm và ai cũng phải lo học để làm.
Khi thầy là thầy thì trò yếu kém sẽ ít có cơ hội sinh ra hơn (tuy nhiên không có nghĩa là đã khắc phục được ngay bởi như đã nói ở trên có rất nhiều yếu tố dẫn đến học sinh yếu kém).


c) Xây dựng mối quan hệ trong quản lý giáo dục
* Trước hết xin đề nghị các cấp ủy, cơ quan, cán bộ quản lý giáo dục
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
- phải tăng cường sự phối kết hợp giữa các ngành các cấp, tăng cường công tác xã hội hóa giáo dục.

- lấy chất lượng giáo dục là mục tiêu hàng đầu.
- chấp hành nghiêm túc quy chế xét tuyển lên lớp, xét tốt nghiệp của Bộ giáo dục và đào tạo
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
- Phụ huynh phải thực sự quan tâm đến con em mình và rất cần có nhận thức đúng về giáo dục và vai trò của gia đình trong giáo dục mới có thể giáo dục con em mình đạt kết quả như mong muốn.
- Nhiều phụ huynh rất thương,chiều con và thoả mãn các nhu cầu vật chất cho con nhưng lại không đủ can đảm để phối hợp với nhà trường trong việc xử lý kỷ luật học sinh.
*Đối với phụ huynh:


GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
* Đối với phụ huynh:
- Những học sinh vi phạm nội quy cần làm cho các em hiểu rõ hành vi sai phạm và mức độ xử lý thế nào là đúng để các em thi hành đúng hình thức kỷ luật.
Như vậy mới giáo dục được ý thức tự lập, không dựa dẫm, ỷ lại trong mỗi học sinh.
Ví dụ: Học sinh học kém, gia đình muốn nhà trường cho lên lớp;
Học sinh đánh nhau gia đình muốn xử lý nhắc nhở.
Đây cũng là chỗ những người làm cha mẹ phải thấu hiểu, phải cố gắng giáo dục con em mình đúng cách.



GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Một thực tế học sinh, phụ huynh và giáo viên cần hiểu rằng để phụ đạo học sinh yếu kém:
- Không chỉ thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định nào đó mà đã đạt được kết quả.
+ Phải cần nhiều thời gian
+ Phải bằng nhiều hình thức
Do đó nhà trường mong muốn giáo viên hướng dẫn học sinh tự học và giúp đỡ các em khi có nhu cầu ( khi các em chưa có nhu cầu thì ta phải khéo léo hướng các em đến có nhu cầu học tập, rèn luyện).
d) Việc điều hành của BGH nhằm khắc phục học sinh yếu kém:
- Đối với học sinh khối 12 phải dùng cả kết quả sau 12 tuần ôn tập 3 môn Toán, Văn, Ngoại ngữ để phân loại cho chính xác hơn do các em đã được ôn tập đợt I.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
1- Tổ chức phân loại, nhận diện học sinh yếu kém từ đầu năm và sau kỳ I rà soát lại một lần nữa để phân loại lớp ôn tập theo trình độ học sinh.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp phải kết hợp với giáo viên bộ môn để phân loại được học sinh yếu kém để có biện pháp tác động hữu hiệu.

2- Rèn luyện giáo viên về kiến thức và phương pháp giảng dạy thông qua:
- Tự bồi dưỡng:
+ Phẩm chất đạo đức, lòng yêu nghề, yêu học sinh
+ kiến thức bộ môn
+ kiến thức tin học, ngoại ngữ
+ kỹ năng sử dụng thiết bị dạy học.
- Nhà trường và tổ nhóm chuyên môn
+ bồi dưỡng thông qua các hoạt động chuyên đề
+ qua kiểm tra đánh giá các hoạt động của giáo viên.


GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”

3- Xây dựng kế hoạch ôn tập cho học sinh từ nhóm, tổ chuyên môn.

4- Gặp gỡ phụ huynh trao đổi thống nhất việc cần dạy học thêm cho học sinh qua họp phụ huynh tại trường và qua trao đổi với lãnh đạo các xã có học sinh học tại trường..

5- Chọn giáo viên ôn tập cho học sinh yếu kém, học sinh được chọn giáo viên dạy.

6- Vận động học sinh học ôn tập và tổ chức lớp.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
Do khó khăn cơ sở vật chất nên trường THPT Xuân Huy mới chỉ ôn cho khối 12 tháng 10 đến tháng 12: ôn 3 môn (Toán, Văn, Anh) thời lượng 108 tiết (theo lớp học hàng ngày). Tháng 2, 3: ôn 5 môn (Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa) theo lớp đã phân loại. Tháng 4, 5: ôn 6 môn thi tốt nghiệp.

Với khối 10, 11 việc ôn thêm dùng giờ tự chọn và hướng dẫn học sinh tự học chưa bố trí được lớp.

Dự kiến kỳ II dạy học sinh yếu kém khối 10, 11 ở môn có điều kiện bố trí giờ và lớp học.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
III. KẾT LUẬN:
Để khắc phục tình trạng học sinh yếu kém đòi hỏi toàn xã hội phải có trách nhiệm, nhưng trách nhiệm trực tiếp là của ngành giáo dục và của gia đình.
Trong phạm vi nhà trường để giải quyết vấn đề học sinh yếu kém đòi hỏi giáo viên phải nhiệt tình, có trách nhiệm với chính bản thân mình thì mới thu hút và giúp đỡ học sinh tiến bộ, bên cạnh đó nhà trường phải quan tâm, có sự chỉ đạo sát thực tế của các cấp lãnh đạo và được sự phối hợp tích cực của phụ huynh trong quản lý học sinh thì mới đạt hiệu quả.
GIẢI PHÁP VỀ ĐỔI MỚI PPDH GẮN VỚI GIÚP ĐỠ HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU , KÉM”
CÁM ƠN!

SỰ CHÚ Ý LẮNG NGHE

CỦA CÁC ĐỒNG CHÍ
Người viết: Huỳnh Thu Cúc – THPT Xuân Huy
DD:0979891034; Email: [email protected]