Hiện tượng Tố lốc, Vồi rồng

ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀ NẴNG
KHOA ĐỊA LÝ






GVHD : TH.S LÊ THỊ THANH HƯƠNG
SVTH : NGUYỄN THỊ HỒNG THẮNG
LỚP : O9CDL
"TÌM HIỂU VỀ TỐ, LỐC, VÒI RỒNG"
KHÍ TƯỢNG - KHÍ HẬU
Tố là hiện tượng gió tăng tốc đột ngột, hướng cũng thay đổi bất chợt, nhiệt độ không khí giảm mạnh, ẩm độ tăng nhanh thường kèm theo dông, mưa rào hoặc mưa đá.
Đôi khi có những đám mây kỳ lạ bỗng xuất hiện. Chân mây tối thẫm, bề ngoài tơi tả, mây bay rất thấp và hình thay đổi mau. Đó là những đám mây báo trước gió mạnh đột ngột, thường là Tố. Tố xảy ra khi không khí lạnh tràn vào vùng nóng và nâng không khí nóng lên đột ngột. Tố thường xảy ra trong một thời gian ngắn chừng vài phút. Vùng Tố là một dải dài và hẹp chuyển dịch với tốc độ khá lớn, tới cấp 10. Tố rất nguy hiểm và xảy ra đột ngột chưa dự đoán trước được.
1. KHÁI NIỆM
Lốc là những xoáy trong đó gió trong hoàn lưu nhỏ cỡ hàng chục, hàng trăm mét. Lốc xoáy là những xoáy nhỏ cuốn lên, có trục thẳng đứng, thường xảy ra khi khí quyển có sự nhiễu loạn và về cơ bản là không thể dự báo được.
Hai hiện tượng tố, lốc thường xảy ra nhanh, không lan rộng. Về định nghĩa chuyên ngành thì đây là hai hiện tượng khác nhau, nhưng khi thu thập số liệu từ nhiều nguồn khác nhau thì hai hiện tượng này thường được thống kê đan xen lẫn lộn. Do vậy hai hiện tượng này tạm ghép thành một hiện tượng (tố lốc).
Vòi rồng là một cột không khí hình trụ xoáy tròn với tốc độ khủng khiếp, đầu trên của nó nối liền với mây, còn đầu dưới khi thì buông thõng lơ lủng giữa trời không, khi thì tiếp xúc tới mặt đất hoặc mặt nước. Có trường hợp từ trong mây xuất hiện đồng thời hai cái vòi rồng vừa xoáy vừa di chuyển.
Một số hình ảnh về tố, lốc, vòi rồng
Trong đám mây vũ tích đang rầm rộ phát triển, không khí bị nhiễu động ghê gớm do sự chênh lệch rất lớn về nhiệt độ, độ ẩm, hướng gió và tốc độ gió gây ra. Như tốc độ dòng khí lưu đi xuống luôn luôn đạt tới cấp 8 thì dòng khí đi lên chỉ ở cấp 3 và cấp 4. sự nhiễu động không khí trong lòng đám mây vũ tích làm sinh ra tác dụng xoáy ốc. Và khi tác dụng này đạt tới mức độ nhất định thì sẽ xuất hiện vòi rồng. Hoặc cũng có thể do sự chênhh lệch về nhiệt độ.

2. NGUYÊN NHÂN
Do vậy, không khí lạnh ào ạt chìm xuống dưới còn không khí nóng ùn ùn bốc lên cao. Sự dao động lên xuống của không khí các tầng trên dưới như thế hình thành nhiều đám xoáy ốc. Những xoáy ốc đó bành trướng dần, dao động lên xuống kịch liệt cuối cùng tạo ra vòng xoáy lớn. Đó chính là vòi rồng.
QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA TỐ LỐC
Đường kính của lốc xoáy có thể thay đổi từ vài chục mét cho tới vài kilômét. Nhưng đa số các lốc xoáy có đường kính vào khoảng 50 m.
Trên đường di chuyển nó có thể cuốn theo (rồi ném xuống ở một khoảng cách sau đó) hoặc phá huỷ mọi thứ, kể cả những nhà gạch xây kiên cố, nên lốc xoáy cũng là hiện tượng khí tượng đặc biệt nguy hiểm. Nhìn từ xa lốc xoáy có thể có màu đen hoặc trắng, tuỳ thuộc những thứ mà nó cuốn theo. Lốc xoáy xuất hiện ở trên đại dương thường hút nước biển lên cao tạo thành các cây nước (waterspouts).
3. ĐẶC ĐIỂM
Vòi rồng là một hiện tượng vô cùng nguy hiểm, tốc độ gió trong vòi rồng luôn luôn cao, từ vài chục đến trăm m/s. Ta biết rằng gió bão khủng khiếp cấp 12 cũng chỉ đạt tốc độ 33 m/s, dủ thây sức phá hoại ghê gớm của vòi rồng. Trên mặt đất, nó dễ dàng nhấc bổng người, đồ vật lên cao rồi quẳng ra xa... còn trên biển, vòi rồng dư sức lật chìm tàu thuyền, hút lên trời cả cột nước khổng lồ...
Phạm vi của vòi rồng không vượt quá 1km. Đường kính của nó cũng chỉ từ 25 – 100m khi ở trên biển và 100 – 1000m khi ở trên cạn. Nó xuất hiện khá đột ngột, chỉ vài phút, lâu nhất cũng không quá vài giờ. Hành trình di động của nó ngắn nhất là 30m, dài nhất có thể tới vài trăm cây số.
Hậu quả do lốc xoáy gây ra là rất nghiêm trọng cho địa phương nơi nó đi qua. Càng xảy ra nhiều lốc xoáy và nhất là lốc xoáy cấp mạnh thì thiệt hại về người cũng như về cơ sở hạ tầng là càng lớn.
Các con số thống kê cho thấy Hoa Kỳ là quốc gia chịu nhiều trận lốc xoáy nhất trong một năm. Con số trung bình là hơn 800 cơn lốc xoáy hoạt động trong một năm, làm cho ít nhất 50 người chết. Và số lốc xoáy cấp F5 chiếm 0,1% tổng số.
Australia xếp thứ hai. Một số nước khác cũng thường có như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Anh và Đức.

4. HẬU QUẢ & CÁCH PHÒNG TRÁNH
4.1. HẬU QUẢ
Do di chuyển với tốc độ rất nhanh, cùng với gió xoáy, lốc xoáy dường như phá hủy hết mọi thứ trên đường đi của nó. Với những lốc xoáy nhỏ thì sẽ phá hủy các biển hiệu giao thông, những nhà có kiến trúc không vững. Những trận mạnh thì có thể cuốn bay cả những chiếc ô tô, những căn nhà kiên cố, phá hủy những cây cầu... và cuốn theo cả con người, con vật trên đường đi.
.
* Những lốc xoáy gây hậu quả lớn trong lịch sử
Trận lốc xoáy lốc xoáy tồi tệ nhất ở Mỹ xảy ra ngày 18 tháng 3 năm 1925. Cùng một lúc 7 lốc xoáy đã xuất hiện ở 3 bang Illinois, Misrousi, Indiana làm 740 người thiệt mạng và phá huỷ nhiều cấu trúc hạ tầng. Một thảm hoạ lốc xoáy khác cũng đáng nhớ không kém xảy ra vào ngày 3 tháng 4 năm 1974, nó là tập hợp của 148 lốc xoáy nhỏ, giết chết 315 người từ bắc Alabama đến bang Ohio.
- Ngày 12 tháng 6 năm 1899 St. Croix County, Wisconsin, Mỹ làm 117 người chết.
- Ngày 5 tháng 4 năm 1936 tại Tupelo, Mississippi, Mỹ làm 216 người chết.
- Ngày 9 tháng 4 năm 1947 tại Woodward, Oklahoma làm 181 người chết.
- Ngày 8 tháng 6 năm 1953 tại Flint, Michigan làm 115 người chết
Hậu quả do tố, lốc
Nói chung đối với lốc xoáy, nhất là loại có tốc độ lớn việc phòng tránh là rất khó khăn.
Trong thời gian diễn ra lốc xoáy, mọi người phải ngay lập tức tìm nơi trú ẩn trong một tầng hầm hay nơi kín đáo của toà nhà như phòng họp, phòng tắm… Tuyệt đối tránh trú ẩn trong xe hơi và nhà di động bởi chúng có thể bị thổi bay bất cứ lúc nào. Không nên ở trong những nhà lớn có mái rộng như thính phòng, hay siêu thị là những nơi dễ bị sụp đổ. Nếu đang ở ngoài đường, bạn nên chui xuống một cái rãnh hay mương sâu và che đầu cẩn thận để khỏi bị thương do đất đá rơi xuống.
4. HẬU QUẢ & CÁCH PHÒNG TRÁNH
4.2. CÁCH PHÒNG TRÁNH
5. LIÊN HỆ VỚI VIỆT NAM
Nói chung, nước ta vòi rồng không phải là hiện tượng phổ biến nhưng thỉnh thoảng cũng có gặp trong mùa xuân và hè. ở Bắc Bộ thường xảy ra vào các giai đoạn chuyển tiếp từ mùa đông sang hè, mỗi khi có một đợt không khí lạnh ảnh hưởng tới. ở Nam Bộ, số lần xảy ra vòi rồng ít hơn ở Bắc Bộ và Trung Bộ, nhưng thường vào các tháng 5 tháng 6 năm nào cũng có vòi rồng hoạt động ở nơi này hoặc nơi khác.
Ở Nam Bộ vòi rồng thường xảy ra vào các tháng chuyển tiếp từ mùa khô sang mùa mưa, thời kỳ có nhiệt độ cao nhất trong năm, gió mùa Tây Nam bắt đầu được thiết lập, xuất hiện nhiều yếu tố bất ổn định trong khí quyển.
Cơn lốc đi qua nhiều tuyến đường lớn trong thành phố Lào Cai. Nó đã đánh gục nhiều cây bên đường. Tuy không gây thiệt hại về người nhưng nó gây nguy hiểm cho người đi đường và khiến tắc đường cục bộ.
Gió lốc cũng làm đổ vỡ nhiều biển quảng cáo trên phố. Nhiều tấm biển quảng cáo lớn bị hư hỏng hoàn toàn. Từ 20h đến 21h30, toàn thành phố Lào Cai bị mất điện
Thiệt hại do tố, lốc ở Việt Nam
THANK YOU !