Hidroclorua va axit clohidric

Hyđro clorua và axit clohyđric
Nội dung
A - Đặc điểm cấu tạo của phân tử hyđro clorua
B - Tính chất vật lý của khí hyđro clorua
C - Tính chất hoá học của hyđro clorua
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric
E - Ứng dụng
F - Điều chế
G - Câu hỏi và bài tập về nhà


A - Đặc điểm cấu tạo của phân tử hyđro clorua
HCl
M = 36,5
Phân tử có cấu tạo thẳng
Liên kết H-Cl là liên kết cộng hoá trị phân cực
Bản chất của liên kết này là sự xen phủ của 2 orbital s và p
Hyđro clorua và axit clohyđric
B - Tính chất vật lý của khí hyđro clorua
Là chất khí không màu mùi xốc
Tan nhiều trong nước tạo thành dung dịch axit clohyđric.
1 lít nước hoà tan được 450lít HCl ở điều kiện thường
1 lít khí HCl ở điều kiện thường nặng 1,64 gam
Gặp hơi nước nó tạo ra sa mù trắng. Nên ta nói nó bốc khói trong không khí - Dùng tính chất này có thể nhận biết HCl
Hyđro clorua và axit clohyđric
C - Tính chất hoá học của hyđro clorua
Khí HCl không cháy và cũng không duy trì sự cháy của các chất
Khí HCl dễ kết hợp với khí Amoniac (NH3) tạo thành khói trắng gồm những hạt rất nhỏ Amoni clorua
HCl + NH3 = NH4Cl
Dùng tính chất này có thể nhận biết HCl
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric
Trong nước, HCl điện li hoàn toàn, nên nó là axit mạnh nhất
HCl + H2O = H3O+ + Cl-
Viết gọn là: HCl = H+ + Cl-
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
2. Tác dụng với bazơ tạo muối và nước
Xem thí nghiệm và viết phương trình phản ứng
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
Viết phương trình phản ứng chỉ ra bản chất phản ứng và phương trình phân tử
H+ + OH- = H2O
NaOH + HCl = NaCl + H2O

Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
3. Tác dụng với kim loại đứng trước hyđro trong dãy hoạt động tạo ra muối và khí
Xem thí nghiệm và viết phương trình phản ứng
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
Viết phương trình phản ứng chỉ ra bản chất phản ứng và phương trình phân tử
2HCl + Mg = MgCl2 + H2
Bản chất
Hyđro clorua và axit clohyđric
2
H
+

+

M
g

=

M
g
2
+

+

H2 
2
e
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
4 - Tác dụng với một số muối tạo muối mới và axit mới
Xem thí nghiệm rồi viết p.t.p.ư

Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
Viết phương trình phản ứng chỉ ra bản chất phản ứng và phương trình phân tử
Bản chất:
H+ + HCO3- = H2O + CO2
Phương trình phân tử:
HCl + NaHCO3 = NaCl + CO2  + H2O
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
Cho dung dịch HCl tác dụng với dung dịch bạc nitrat sẽ tạo thành kết tủa màu trắng là AgCl và HNO3

HCl + AgNO3 = HNO3 + AgCl

Dùng tính chất này có thể nhận biết HCl
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
5. Tác dụng với oxít kim loại tạo muối và nước
2HCl + CuO = CuCl2 + H2O
Phản ứng này được ứng dụng để tẩy sạch kim loại trước khi hàn
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
6. Tác dụng với một số chất oxi hóa như KMnO4, K2Cr2O7, MnO2 tạo muối và khí clo…
Lập p.t.p.ư oxi hóa - khử giữa HCl và KMnO4
Cl- – 1e  Cl
Cl + Cl = Cl2
2Cl- -2e = Cl2
MnO4- + 5e + 8H+ = Mn2+ + 4H2O
2MnO4- + 10Cl- + 16H+ = 2Mn2+ + 4H2O + 5Cl2
Hyđro clorua và axit clohyđric
D - Tính chất hoá học của axit clohyđric (tt)
Phương trình phân tử
2KMnO4 + 16HCl = 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O
Phản ứng này được ứng dụng để điều chế Clo

Hyđro clorua và axit clohyđric
E. Ứng dụng
Mỗi năm người ta sản xuất hàng triệu tấn axit HCl
Sản xuất các muối clorua của các kim loại
Xử lí quặng trong ngành luyện kim
Tổng hợp những sản phẩm hữu cơ
Tẩy sạch kim loại trước khi hàn
Là hóa chất thông dụng nhất trong phòng thí nghiệm
Hyđro clorua và axit clohyđric
F. Điều chế
Trong phòng thí nghiệm:
Cho muối NaCl dạng tinh thể phản ứng với H2SO4 đậm đặc, rồi thu lấy khí HCl vào nước cất, sẽ được dung dịch axit HCl
Phương trình phản ứng:
H2SO4 + NaCl  NaHSO4 + HCl

Hyđro clorua và axit clohyđric
F. Điều chế (tt)
Trong công nghiệp
Xin mời các bạn tham quan quy trình, rồi trả lời 4 câu hỏi sau:
Nguyên liệu cho sản xuất axit HCl là gì?
Quy trình gồm mấy giai đoạn?
Nguyên tắc ngược dòng dùng cho giai đoạn nào?
Viết các phương trình phản ứng dùng để sản xuất axit clohyđric?
Hyđro clorua và axit clohyđric
F. Điều chế (tt)
Trả lời:
Khí H2 và khí Cl2
Hai giai đoạn
Dùng cho giai đoạn 2 - Hấp thụ chất khí bằng chất lỏng
Phương trình p/ư dùng để sản xuất axit HCl
H2 + Cl2 2 HCl (khí)
HCl (khí) + H2O H3O+ + Cl-
Hyđro clorua và axit clohyđric
G. Câu hỏi và bài tập về nhà
1. Tại sao H2, Cl2 không phân cực mà HCl lại phân cực?
2. Hyđro clorua và axit clohyđric có tính chất hóa học gì khác nhau. Viết p.t.p.ư minh họa.
3. Nêu các tính chất hóa học của axit clohyđric. Viết p.t.p.ư minh họa.
4. Nêu các cách nhận biết axit clohyđric. Viết p.t.p.ư nếu có.
5. Khí gì được sinh ra khi cho axit sunfuric đặc vào hỗn hợp natri clorua và Mangan đioxit. Viết p.t.p.ư
6. Khi đưa một hỗn hợp hai khí ra ngoài ánh sáng mặt trời xảy ra hiện tượng nổ.
Cho sản phẩm khí thu được và lượng dư của một trong hai khí đó đi qua nước được dung dịch X và thể tích khí còn lại là 1,12 lít (đ.k.t.c).
Khí còn lại này cháy được trong không khí.
Thêm đủ lượng bạc nitrat vào dung dịch X thì được 14,35gam kết tủa trắng.
a. Hai khí ban đầu là khí gì?
b. Tính % thể tích khí của hỗn hợp?
Hyđro clorua và axit clohyđric