HESINHTHAI

chương 6 :
HỆ SINH THÁI
6.3. Sự chuyển hoá năng lượng trong hệ sinh thái và năng suất sinh học
6.3.1. Đại cương
6.3.2. Một số khái niệm cơ bản: sản lượng sinh vật, dòng năng lượng, hiệu suất sinh thái
6.3.2.1. Sản lượng sinh vật
Gồm có 3 :
+ Sinh vật tự dưỡng
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 1
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 2
6.3.2.2.Dòng năng lượng
Năng lượng mặt trời một phần tích tụ ở vật cung cấp được động vật ăn thực vật sử dụng, một phần năng lượng của động vật ăn thực vật lại được động vật ăn thịt sử dụng với sự mất đi qua hô hấp và bài tiết ở từng bậc dinh dưỡng, rồi cứ theo trình tự đó đến các bậc dinh dưỡng tiếp theo, cuối cùng đến bậc phân giải. Như vậy có sự chuyển năng lượng qua các bậc dinh dưỡng.
Sự vận chuyển năng lượng này mạnh hay yếu là phụ thuộc vào sự đồng hoá năng lượng mặt trời của từng hệ sinh thái. Trong quá trình vận chuyển qua mỗi bậc dinh dưỡng đều có sự giảm dần dần số năng lượng. Năng lượng dược vận chuyển qua các bậc dinh dưỡng như vậy gọi là dòng năng lượng.
6.3.2.3 Hiệu suất sinh thái
Năng lượng được coi là yêu cầu cơ bản của mọi hoạt động sống. Tuy trong tự nhiên năng lượng mặt trời được biến đổi từ dạng này sang dạng khác và được bảo toàn song trong tự nhiên cũng không có sự chuyển hoá năng lượng nào lại được bảo đảm từ dạng này sang dạng khác mà không có sự phát tán năng lượng và sự phát tán này rất đáng kể.
6.3.3. Sản lượng ban đầu hay sơ cấp:
Có thể là sản lượng ban đầu toàn phần hay sản lượng thực tế (PN).
6.3.4. Sản lượng thứ sinh:
Sản lượng thứ sinh là sản lượng sinh vật đối với vật tiêu dùng. Có thể là sản lượng sinh vật toàn phần (PG) hay sản lượng thực tế (PN).
Không nên nhầm sản lượng sinh vật (P)** với sinh khối (B). Sinh khối là khối lượng sinh vật (lượng chất sống hay số lượng năng lượng tương đương) có trong hệ sinh thái và được định lượng ở mỗi thời điểm nhất định nào đó.
Các số liệu về sinh khối của một bậc dinh dưỡng hoặc của một hệ sinh thái cho ta biết ở từng thời điểm khối lượng sinh vật hiện có (số năng lượng tương đương) là bao nhiêu chứ không cho biết khối lượng sinh vật được sản sinh ra trong khoảng thời gian từ thời điểm này qua thời điểm khác.